Ӑслӑ ачасемшӗн вӗрентекенсене хавхалантараҫҫӗ

Шкул ачисен тата професси пӗлӗвӗ илекенсен пӗтӗм Раҫҫейри олимпиадисенче ҫӗнтерекенсене хатӗрленӗ республикӑри 48 педагог премие тивӗҫнӗ.

Укҫана Чӑваш Енӗн Элтеперӗн 2005 ҫулхи юпа уйӑхӗн 5-мӗшӗнчи «О дополнительных мерах по поддержке и развитию инновационного, творческого и духовного потенциала системы образования в Чувашской Республике» (чӑв. Чӑваш Республикинчи вӗренӳ тытӑмӗнчи инноваци, пултарулӑх тата ӑс-хакӑл пултарулӑхне пулӑшса пыма тата аталантарма хушма мерӑсем уйӑрасси ҫинчен) хушӑвӗпе уйӑраҫҫӗ.

Вӗренӳри пахалӑха шкул ачисем олимпиадӑсенче хайсене епле кӑтартни тарӑх хаклаҫҫӗ. ЧР Вӗренӳ министерстви пӗлтернӗ тарӑх, пирӗн республика ку енпе кӑҫал та пӗлтӗрхи шайрах: пӗлтӗр 43 ача ҫӗнтернӗ, кӑҫал — 42-ӗн. Олимпиадӑра ҫӗнтерекенсен шучӗпе 2014-2015-мӗш вӗренӳ ҫулӗсенче пирӗн республика Раҫҫейри чи лайӑх вунӑ регион шутне лекнӗ.

21 ҫула ҫитсе те хӑйне ятӑн кӗтессӗр тенинчен вулакан, тен, тӗлӗнет те пулӗ. Ҫамрӑк пуҫпах ҫурт-йӗр ҫавӑраймассине ӑнланатӑп-ха. Анчах сӑмахӗ кунта тӑлӑх пирки. Ашшӗ-амӑшӗн хӳттисӗр юлнисене патшалӑх ҫурт-йӗрпе тивӗҫтермеллине саккунта пӑхса хӑварнӑ. Анчах Пӑрачкав районӗнчи 21 ҫулти икӗ ача амӑшӗ ниепле те хӑйне ятӑн кӗтеслӗ пулайман. Аптӑранипе тӑлӑх прокуратурӑна кайнӑ. Унтисем тӑлӑха ӑнланнӑ.

Патшалӑх шучӗпе пурӑнма кӗтес уйӑрса пама ыйтса Шупашкарти Ленин район судне ҫитнӗ. Тӳре те тӑлӑха майлӑ пулнӑ. Икӗ ача амӑшне, ҫын патӗнче хӗсӗнсе пурӑнаканскере, ҫурт-йӗрпе тивӗҫтермелле йышӑну кӑларнӑ. Республика прокуратурин пресс-служби хыпарланӑ тӑрӑх, пӗрремӗш инстанцири суд йышӑнӑвӗ хальлӗхе вӑя кӗреймен-ха.

«Макдональдс» хӑвӑрт апатланмалли ресторансене Казахстанри Кайрат Боранбаев усламҫӑ туянать. Вӑл Раҫҫейӗн 13 регионӗнчи ҫав апатлану предприятийӗсене илмелле. Кунта Чӑваш Ен те кӗрет.

Казахстанри усламҫӑ «Макдональдссене» 6 миллиард тенкӗ хывма хатӗррине пӗлтернӗ. Маларах пуян ҫын Казахстанри тата Белоруҫри ҫӳлерех асӑннӑ сеть ресторанӗсене туяннӑ. Алма-Атара тата Казахстанра унӑн пуянлӑхе нумай теҫҫӗ: суту-илӳпе кану центрӗсем, кинотеатрсем, фитнес-залсем, хӑна ҫурчӗ пур иккен. Усламҫӑна ҫаврӑниччен газ отраслӗнче ӗҫленӗ.

Кайрат Боранбаев Казахстан президенчӗн Нурсултану Назарбаевӑн тӑванӗ лекет-мӗн. Усламҫӑн хӗрӗ 2013 ҫулта Назарбаевӑн мӑнукне качча тухнӑ.

«Рейтинг» Раҫҫейӗн информаци агентстви пӗтӗмлетнӗ тӑрӑх, ҫынсенчен самай пайӗ 500 пин тенкӗрен йӳнӗрех машинӑна та туянаймасть. Кредита шансан та кашни пиллӗкмӗш ҫемье кӑна апла урапаллӑ пулайрать.

1,2 миллион тенкӗ таран тӑракан урапана пирӗн ҫӗршывра пурӑнакансен 6,6 проценчӗ илме тупра ҫитереет.

Машинӑсен хакӗ те хальхи вӑхӑтра йӳнӗ мар. Вӑтамран илсен, хак 1,5 миллион тенкӗрен иртет. 5 миллион тенкӗрен хаклӑ машинӑна пирӗн ҫӗршыврисен 0,9 проценчӗ туянайрать.

Укҫа-тенкӗллӗ, хаклӑ урапа илейрекенсем Ямало-Ненецк автономи округӗнче пурӑнаҫҫӗ. Унта ҫур миллион тенкӗрен йӳнӗреххисене халӑхӑн ҫурри ытла кредитпа туянайрать, 1,2 миллион тенкӗллисене — 33,5 проценчӗ, чи хаклисене — 6,8 проценчӗ.

Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ

Чӑваш патшалӑх академи драмӗ театрӗ черетлӗ 99-мӗш сезона авӑн уйӑхӗн 22-мӗшӗнче уҫма палӑртса хунӑ. Кӑҫалхине Константин Иванов ячӗллӗ театр И.С. Максимов-Кошкинскийӗн «Константин Иванов» пьеси тӑрӑх лартнӑ «Вӗри юнлӑ ҫемҫе чун» спектаклӗпе пуҫлӗ.

Ку постановкӑна театр вилӗмсӗр классикӑмӑр Константин Иванов ҫуралнӑранпа 125 ҫул ҫитнине халалласа лартнӑччӗ. Спектакльте ҫамрӑк пуҫӗпе ҫавӑн пек поэма ҫырса хӑварма пултарнӑ маттур ҫинчен кӑна мар, Максимов-Кошкинский сӑнарне те кӑтартма тӑрӑшнӑ.

Чӑваш сценин театрӗ ҫине ку спектакле ҫӗнӗрен кӑларнӑ хыҫҫӑн хальлӗхе 18 хутчен кӑтартнӑ. Театртисем пӗлтернӗ тарӑх, ӑна курма ултӑ пине яхӑн ҫын пынӑ. Ҫамрӑксем те ку ӗҫпе кӑсӑкланнине палӑртмалла.

Ҫамрӑксен театрӗ черетлӗ сезон авӑн уйӑхӗн 12-мӗшӗнче уҫассине эпир пӗлтернӗччӗ.

Тӗнче тетелӗнчи кӑларӑмсене тишкерсех тӑратӑп. Ара, малтанхилле пичет кӑларӑмӗсене темиҫешер экземпляр ҫырӑнса илме пӑрахрӑмӑр та, тӗнче тетелне кӗрсе пурнӑҫ таппипе паллашатпӑр. Оппозици шутланакан интернет-МИХсенчен пӗринче, "Правда ПФО"-ра, ҫурла уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Шупашкар хулин социаллӑ пурнӑҫӗпе экономика аталанӑвне пӗтӗмлетекен лару пирки ҫырса кӑтартнӑ. Унта кампа кам пӗр чӗлхе тупайманни, кампа кам мӗн пайлайманни таранах асӑнни пур. Анчах сӑмахӑм ун пирки мар.

Статьяра Шупашкарти "Ҫеҫпӗл" кинотеатр пулнӑ ҫурта хула харпӑрлӑхӗнчен республикӑна куҫарас ыйтӑва та хускатнӑ. Ҫулталӑк ҫурӑ каялла ӑна Шупашкара панӑ. Хальхи вӑхӑтри пултарулӑх центрӗ ятпа ӗҫлекен ҫав ҫурта паян каялла республика харпӑрлӑхне илесшӗн-мӗн. Унта "культура министрӗн ҫумӗн Вячеслав Ориновӑн ку енӗпе чее план пуррине" пӗлтернӗ. "Влаҫа ҫитнӗ ҫамрӑксен театрӗн экс-режиссерӗ" "Ҫеҫпӗл" ҫуртне ҫамрӑксен театрӗ валли уйӑрасшӑн имӗш. Материалта: "Трактор тӑвакансен культура керменне парас тенӗ те ҫуркунне — май килмен, халӗ "Ҫеҫпӗле" куҫ хывнӑ", — шухӑш палӑрать.

Малалла...

Lenta.ru информаци порталӗ Раҫҫейри хуласен экологи танлаштарӑмне хатӗрленине пӗлтерет. Сергей Донской чи таса тата таса мар хуласене палӑртнӑ.

Талаштарӑмра Мускав япӑх экологи тӗлӗшӗнчен пӗрремӗш вырӑн йышӑннӑ. Унтан списока Норильск, Иркутск, Чита, Дзержинск, Красноярск, Екатеринбург, Челепи, Магнитогорск кӗнӗ.

Лайӑх экологи тӗлӗшӗнчен Тамбов облаҫӗ палӑрнӑ. Иккӗмӗш вырӑна – Алтай Республики, виҫҫӗмӗшне Белгород облаҫӗ йышӑннӑ. Чи таса 10 регион йышне Чӗмпӗр облаҫӗ, Алтай крайӗ, Чукотка автономи округӗ, Чӑваш Республики, Курск, Тамбов, Тӗмен облаҫӗсем кӗнӗ.

Танлаштарӑма ҫын сывлӑхне япӑх витӗм кӳрекен таса мар сывлӑша шута илсе хатӗрленӗ. Сывлӑш чи малтанах газсене пула вараланать.

Чӑваш Енре кӑҫалхи шыва кӗмелли сезона пӗтемлетнӗ. Шел те, кӑтартусем савӑнтармаҫҫӗ.

Кӑҫал республикӑра шыв хӗрринче пулнӑ инкексен, шывра путнисен хисепӗ ӳснӗ. Статистика кӑтартнӑ тӑрӑх, чылайӑшӗ эрех-сӑра ӗҫнӗ хыҫҫӑн шыва кӗнӗ чухне шар курнӑ. Ҫитменнине, чӑмпӑлтатма юраман вырӑнта.

Кӑҫал шывра пӗчӗк ачасем те путса вилнӗ. Паллах, ку ашшӗ-амӑшӗн тимсӗрлӗхне пула сиксе тухнӑ.

Инкеклӗ лару-тӑру патшалӑх комитечӗн председателӗ Вениамин Петров палӑртнӑ тӑрӑх, республикӑри чылай районта шыва кӗме юрӑхлӑ вырӑн сахал.

Танлаштармашкӑн: кӑҫал шыв хӗрринче 48 инкек пулнӑ, пӗлтӗр — 30. Шывра 48 ҫын путса вилнӗ, 2015 ҫулта — 30. Кӑҫал шывра 7 ачан пурнӑҫӗ татӑлнӑ, пӗлтӗр вара — 6-шӗн. Кӑҫал 18 ҫынна ҫӑлса хӑварнӑ.

Чулхула облаҫӗнче Чӑваш Ен ҫыннисем аварие лекнӗ. Шел те, унта 3 ача пурнӑҫӗ татӑлнӑ.

Авари М-7 ҫулӑн 514-мӗш ҫухрӑмӗнче, Лысково районӗнче, ҫурла уйӑхӗн 30-мӗшӗнче 7 сехет те 35 минутра пулнӑ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, Toyota Camry урапа транспорт хирӗҫ килекен ҫул ҫине тухнӑ та Мускав енне каякан йывӑр тиевлӗ урапапа ҫапӑннӑ.

Иномарка салонӗнчи водитель тата пассажирсем вилнӗ. Руль умӗнчи хӗрарӑмсӑр пуҫне унта 10 ҫулти хӗрача, 3-ри арҫын ача тата 1,5 ҫулти хӗр пӗрчи пулнӑ. Вӗсем пурте Муркаш районӗнче пропискӑра тӑнӑ.

Етӗрнери спирт савучӗ ӗҫлеме пӑрахнӑранпа пилӗк ҫул хыҫа юлнӑ. Ҫак кунсенче предприяти ҫӗнӗрен вӑй илсе ӗҫе кӳлӗннӗ.

Аса илтерер: Етӗрнери спирт савучӗ 2011 ҫулта хӑйӗн алӑкне хупнӑ. Кӑҫал ҫурла уйӑхӗнче вара унта каллех ӗҫ вӗреме пуҫланӑ. Савут контрафактлӑ эрехе пӗтерме пулӑшакан тӑватӑ савут йышне кӗнӗ. Ҫавна пула унӑн алӑкӗсем ҫӗнӗрен уҫӑлнӑ.

Ҫурла уйӑхӗн 19-мӗшӗнче погрузчике, грузчике тата хуралҫа ӗҫе илнӗ. Унта унччен вӑй хунӑ ҫынсем ӗҫлеме килнӗ. Савутра кунне 8–9 фура контрафактлӑ эрех пушатаҫҫӗ.

Хальлӗхе савтура 25 ҫын вӑй хурать.