Паян Ҫӗрпӳ районӗнче «Хир кунӗ» республикӑри курав уҫӑлнӑ. Ӑна пирӗн республикӑри ӑслӑлӑхпа тӗпчев институчӗ ҫулсерен йӗркелет.

«Хир кунӗ» куравра ял хуҫалӑхӗнчи пысӑк эффективлӑ сортсемпе, ҫӗнӗ йышши агротехникӑпа, пӗр-пӗрин опычӗпе паллаштараҫҫӗ.

Кӑҫалхи курав уҫнӑ ҫӗрп хутшӑннӑ Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев шучӗпе ҫак мероприяти ялти техникӑна ҫӗнетме, ҫӗнӗ йышши технологисене аталантарма май парӗ.

Сӑмах май каласан, кӑҫал пирӗн республикӑри аграри предприятийӗсене 2 миллиард та 757 миллион тенкӗ укҫа уйӑрнӑ. Кӑҫалхи пӗрремӗш ҫур ҫулта укҫан ҫуррине аграрисем илнӗ те ӗнтӗ.

Курава уҫас умӗн республикӑри маттур аграрисене тӗрлӗ шайри Хисеп грамотипе чысланӑ, малашне те ӑнӑҫлӑ ӗҫлеме суннӑ.

Ыран, утӑ уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, Шупашкарта нумай функциллӗ спорт лапамӗ уҫӑлӗ. Вӑл Соляной проездри 14-мӗш ҫурт адреспа вырнаҫнӑ. Ӑна 15 сехетре савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫӗҫ.

Универсаллӑ спорт объектӗнче — 20x40 метрлӑ хоккей лапамӗ. Ӑна искусствӑллӑ курӑкпа витнӗ. Хӗлле унта хоккей выляма, ҫулла футбол выляма май килӗ.

Спорт объектне уҫнӑ май Спорт аэробикин федерацийӗ, «Спартак» спорт шкулӗн ҫамрӑк футболисчӗсем тата «Спартак-Чебоксары» (чӑв. Спартак-Шупашкар) спорт ушкӑнӗн пайташӗсем уяв туса парӗҫ.

Универсаллӑ спорт лапамне тума хула хыснинчен 4 миллион тенкӗ уйӑрнӑ.

Пӗлтӗр Шупашкарта тӑватӑ спорт объекчӗ – виҫӗ мини-футбол лапамӗ (кашнин лаптӑкӗ — 20x40 м, вӗсем 61, 40 тата 10-мӗш шкулсенче вырнаҫнӑ) тата Эгер бульварӗнче 33-мӗш ҫурт картишӗнче универсаллӑ спорт лапамӗ — хута янӑ.

«Чӑваш бройлерӗ» кайӑк-кӗшӗк хапрӑкӗнче ӗҫлекенсем тинех хаш сывларӗҫ пуль-ха. Ара, ҫак кунсенче вӗсем пилӗк уйӑхшӑн ӗҫ укҫи илнӗ-ҫке-ха. Предприяти парӑма кӗни пирки чылай калаҫрӗҫ.

219 ҫынна (вӗсен йышӗнче ӗҫрен кайнисем те пур) пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗнчи тата кӑҫалхи нарӑс-ака уйӑхӗсенчи шалӑва тӳленӗ.

«Чӑваш бройлерӗ» кайӑк-кӗшӗк хапрӑкӗн ӗҫченӗсен умӗнче парӑм самаях пухӑннӑччӗ-ха. Пӗтӗмпе – 4 миллион тенкӗ те 625 пин тенкӗ. ЧР прокуратури, республикӑри ӗҫ патшалӑх инспекцийӗ пулӑшнипе унта ӗҫлекен ҫынсем хӑйсен саккунлӑ укҫисене илме пултарнӑ.

Шупашкарта арҫын хӑйне малалла талпӑнакан усламҫӑ пек кӑтартса ҫынсенчен укҫа кивҫен илнӗ. Вӑл расписка та ҫырнӑ-ха, автомойкине залога хӑварни пирки каланӑ. Анчах хайхискер пӗр эрнерен йӗп те ҫип ҫухалнӑ. Халӗ ӑна приставсем шыраҫҫӗ.

Арҫын 28 миллион тенкӗ парӑма кӗнӗ. Приставсем вӑл Гремячево поселокӗнчи коттеджра пытанса пурӑнать тесе шухӑшлаҫҫӗ. Пӗр уйӑх ӗнтӗ вӗсем унта пыраҫҫӗ, анчах шала иртеймеҫҫӗ: хуняшшӗпе хунямӑшӗ кӗртмеҫҫӗ. Ҫитменнине, картишӗнче алабай йӑхӗнчи йытӑсем ҫӳреҫҫӗ, ют ҫынна курсанах хамлатаҫҫӗ.

Шупашкарти Калинин районӗнчи суд приставӗсем ҫав коттеджа тӗрӗслеҫҫӗ. Ҫав арҫын унта пурӑнни пирки, ӑна машинипе коттедж патӗнче курни ҫинчен сас-хура ҫитнӗ-мӗн. Тӑванӗсем тӗлӗшпе вара протокол ҫырнӑ. Ара, вӗсем приставсене ӗҫлеме чӑрмантараҫҫӗ вӗт. Парӑмҫа ШӖМ те, патшалӑх автоинспекцийӗ те шырама пулӑшать.

Хулари ача-пӑча 2-мӗш пульницинче ҫӗнӗ инфекци корпусӗ тӑвӗҫ. Аукцион ирттересси пирки утӑ уйӑхӗн 3-мӗшӗнче пӗлтернӗ.

Ҫӗне корпус хута ямашкӑн пахча ҫимӗҫ управне, ҫӗр айӗнчи резервуара, ҫӳп-ҫап купаламалли лапама аркатӗҫ. Здани 1-3 хутлӑскер пулӗ. Хальхи инфекци корпусӗпе ӑна ҫӗр ҫийӗн тунӑ каҫӑ сыпӑнтарӗ.

Кунсӑр пуҫне подрядчикӑн автотранспорта дезинфекцилемелли здани, котельнӑй, ҫӳп-ҫап хумалли вырӑн тумалла.

Заявкӑсене утӑ уйӑхӗн 19-мӗшӗччен йышӑнаҫҫӗ. Аукциона утӑн 27-мӗшӗнче пӗтӗмлетӗҫ. Малтанхи хак – 338,1 миллион тенкӗ. Ҫӗнӗ инфекци корпусне килӗшӳ тунӑ хыҫҫӑн 18 уйӑхра туса пӗтермелле.

Елчӗк районӗнчи Патреккел ялӗнчи ачасен савӑнӑҫӗн чикки ҫук ахӑртнех. Нумаях пулмасть унти ача пахчинчи вылямалли лапама ҫӗнетнӗ.

Патреккелсем вӑйӑ лапамне хӑйсен укҫипе ҫӗнетмен. Вӗсем ҫак ӗҫе федераци гранчӗ пулӑшнипе пурнӑҫланӑ. Вӑйӑ лапамне хальхи йышши хатӗрсем вырнаҫтарнӑ: спорт комплексӗ, хӑйӑр купи, чуччу, каруҫҫель. Район пӗтӗмпе ҫак тӗллевпе 800 пин тенке тивӗҫнӗ. Ку укҫапа Патреккелти ача пахчине кӑна мар ҫӗнетнӗ. Грант пулӑшнипе Елчӗкре те вӑйӑ комплексӗсем «ӳссе» ларнӑ.

Кунпа кӑна ҫырлахасшӑн мар елчӗксем. Ҫывӑх вӑхӑтра «Пилеш» парка ҫӗнетме палӑртнӑ. Ачасем – пирӗн пуласлӑх, йӑлтах вӗсемшӗн тӑрӑшаҫҫӗ.

Ҫӗрпӳ район администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ пулнӑ Наталия Егорова хӑйне хӑй премипе хавхалантарнӑ. Кӑлтӑка прокуратура тӗрӗслевӗ вӑхӑтӗнче асӑрханӑ. Ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курнӑ экс-пуҫлӑх тӗлӗшпе халӗ пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.

Наталия Егорова 2017 ҫулхи раштав уйӑхӗнче Ҫӗрпӳ район администрацийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫне пурнӑҫланӑ. Ҫав вӑхӑтра вӑл хӑйне, район администрацийӗн пуҫлӑхӗн пӗрремӗш ҫумӗ пулнӑ май, преми пама хушу кӑларнӑ. Ҫав уйӑхрах вӑл хӑйне укҫан пулӑшма йышӑннӑ. Прокуратурӑра пӗлтернӗ тӑрӑх, ун пек йышӑнӑва вырӑнти депутатсен тумалла.

Чӑваш Енӗн прокуратурин пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, тӳре-шара хыснана 35 пине яхӑн тенкӗлӗх шар кӑтартнӑ.

Кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗнче Наталия Егоровӑна ӗҫрен кӑларнӑ, мӗншӗн тесен вӑл унччен судпа айӑпланнине пытарнӑ иккен.

Утӑ уйӑхӗнчен Шупашкарта халӑх транспорчӗпе ҫӳремешкӗн хаксене татах хӑпартӗҫ. Кун пирки ҫу уйӑхӗн 7-мӗшӗнче хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков пӗлтерни тӑрӑх Чӑваш халӑх сайчӗ хыпарланӑччӗ. Паян хула администрацийӗнче иртнӗ канашлура сити-менеджер хака пӗр эрне каярах ӳстерессине пӗлтернӗ.

Троллейбусра хак 1 тенкӗ, автобусра 2 тенкӗ ӳсӗ.

Аса илтерер, хулара автобуспа тата троллейбуспа ҫӳренӗшӗн хака нумаях пулмасть — нарӑс уйӑхӗнче — хӑпартнӑччӗ. Хальхи вӑхӑтра автобуспа, троллейбуспа пӗрре ларса кайнӑшӑн 18 тенкӗ, машруткӑсенче 22 тенкӗ тӳлемелле. Аллӑн укҫа тӳлемесен (сӑмах пӗрлехи транспорт картти пирки пырать) пассажирсемшӗн хак 4 тенкӗ йӳнӗрех ларать.

«Этническая Чувашия» (чӑв. Этнос Чӑваш Енӗ) туризм кластерне Чӑваш Енӗн резерв фондӗнчен укҫа уйӑрма йышӑннӑ. Ҫакӑн ҫинчен калакан ӗҫлӗ хута ЧР влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче ҫӗртме уйӑхӗн 29-мӗшӗнче вырнаҫтарнӑ. 431-мӗш номерлӗ йышӑнӑва республикӑн Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫи Иван Моторин алӑ пуснӑ.

Нухрата «Туризм енӗпе ӗҫлекен федераци агентстви умӗнчи тивӗҫе пурнӑҫлама» уйӑрассине палӑртнӑ. Кирлӗ ҫӗре укҫа республикӑн Культура, наци ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерстви урлӑ ҫитӗ.

Ӗҫлӗ хута тишкерсен тупра кластерӑн Шупашкар районӗнчи «Ясна» комплексӗн транспорт инфраструктурине аталантарма кайӗ. Тата тӗрӗсрех каласан, асӑннӑ ӗҫпе ҫыхӑннӑ проектпа смета документацине ҫӗнетме. Ҫакӑн валли хыснаран 198,21 пин уйӑрӗҫ.

Патӑрьел районӗнчи Турхан ялӗнче Алексей Кокелӗн музей ҫуртне хӑтлалатасшӑн. Ку тӗллевпе кӑҫал 1 миллион та 941 пин тенкӗ уйӑрма палӑртнӑ. Ҫавна май электронлӑ аукцион ирттерӗҫ.

Аукцион ҫӗнтерӳҫин утӑ уйӑхӗн 31-мӗшӗччен музей ҫурчӗн территорине, йывӑҫ ҫурт лараканскере, хӑтлӑлатмалла. Ҫак пӳртре Алексей Кокель ҫуралса ӳснӗ, кунта унӑн ачалӑхӗ иртнӗ.

Ҫурт ҫывӑхӗнче йывӑҫсем лартӗҫ, курӑк акӗҫ, клумба йӗркелӗҫ, 8 сак, 4 ҫӳп-ҫап контейнерӗ лартӗҫ, ҫутӑ йӗркелӗҫ. Территорие хӑтлӑлатас ӗҫ ҫитес ҫул та малалла пырӗ. Ҫитес вӑхӑтра часавай ҫӗклеме, палӑк лартма, картина галерейи йӗркелеме, канмалли вырӑн тума палӑртнӑ. Музей ҫурта вара ҫӗнетсе шаларах кӗртсе лартма палӑртнӑ. Пӳрт умӗнче ултӑ вырӑнлӑ парковка пулӗ, ун хыҫӗнче – икӗ биотуралет.