Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн сессийӗсене ҫӳрекенсем унти ларусем кичем иртменнине, хӑш чух путишлерех самантсем те сиксе тухнине асӑрханах пулӗ.
Ҫак уйӑхӑн 6-мӗшӗнче иртнӗ сессире Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Министрсен Кабинечӗн иртнӗ ҫулхи ӗҫ-хӗлне тишкерсе отчет турӗ. Доклада сӳтсе явнӑ чухне «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» парти пайташӗ Игорь Моляков ишӗлекен ҫурт-йӗртен граждансене куҫарас программӑна епле пурнӑҫланине тишкернӗ май ҫапларах ҫавӑрттарса хучӗ: «Пилӗк миллиард илнӗ, эпӗ ҫирӗплетсе каламастӑп, анчах ҫав 5 миллиарда вӑрласа пӗтермен-ши тесе шикленетӗп».
Сессие тӗнче тетелӗнче трансляциленӗрен ӑна кирек кам та итлеме пултарать. Чӑваш Енӗн Юстици министерстви Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтне Моляков сӑмахӗ обществӑна начар витӗм кӳмен-ши тесе тишкерме ыйтса ҫыру янӑ.
Институтӑн пуҫлӑхӗ Петр Краснов «Правда ПФО» интернет-хаҫата вӑл ҫырӑва илнине хирӗҫлемен. «Ун пек калани япӑх реакци ҫуратма пултарнӑ. Анчах Интернета тишкернӗ чух эпир ун пек ахрӑм асӑрхамарӑмӑр», — тенӗ Петр Краснов.
Чӑваш Енӗн Общество палатин пайташӗ Александр Дельман хыснана налук тӳлессинчен пӑрӑннӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Раҫҫейӗн Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗ ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Общество Канашӗн пайташӗ 30,8 миллион тенкӗ налук тӳлемен имӗш.
Александр Дельман уйрӑм усламҫӑ пулса мотор топливине курттӑмӑн сутнӑ, кафесемпе ресторансен пулӑшӑвне кӳнӗ. Налук тӳлессинчен Александр Дельман халь мар, 2013 ҫулхи виҫҫӗмӗш кварталта (хушма хакран илекен налукран) тата 2013–2014 ҫулсенче (уйрӑм ҫын тупӑшӗнчен илекеннинчен) пӑрӑннӑ пулать. Налук тӳлес мар тесе вӑл суя декларацисем тӑратнӑ-мӗн.
Раҫҫейӗн Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗн уйрӑмах пӗлтерӗшлӗ ӗҫсене тӗрӗслекен тӗпчевҫисем пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ.
2016 ҫул вӗҫӗнче иртнӗ Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн сессийӗнче депутатсем парламентри укҫа илсе тӑракан должноҫсене пайларӗҫ. «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» парти пайташне Сергей Семенова хӑй хирӗҫ пулнине, хӑй вырӑнне пӗр партире тӑракан Игорь Молякова суйлама ыйтнине тата сессине пыманнине пӑхмасӑрах экономика енӗпе ӗҫлекен комитет ертӳҫин ҫумне суйларӗҫ. Ҫак утӑма Игорь Моляков патшалӑх политики енӗпе ӗҫлекен комитет пайташӗ пулнипе, экономика политикин комитетӗнче тӑманнипе ҫыхӑнтарчӗҫ.
Капла йышӑнупа килӗшмесӗр «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» парти пайташӗсем прокуратурӑна евитленӗ. Унтисем депутата ирӗксӗр ӗҫлеттернипе килӗшменнине палӑртса чӑваш парламенчӗ ячӗпе асӑрхаттару хучӗ те ҫырнӑччӗ.
Урӑхла йышӑну туманнине кура кӑмӑлсӑр депутат Шупашкар хулин Ленин район судне тавӑҫпа ҫитнӗ. Унта ӗнер йышӑну кӑларнӑ. Ирӗксӗр ӗҫлеттерме йышӑннипе суд та килӗшмен.
Шупашкар хула администрацийӗ хӑйӑр туянать. Ун пирки вӑл Патшалӑх туянӑвӗсен порталӗнче пӗлтерӳ вырнаҫтарнӑ. Хула администрацийӗ 2,46 пин тонна хӑйӑр кирлине, ӑна 455,1 пин тенкӗпе туянас кӑмӑллине пӗлтернӗ. Аукциона пӗртен-пӗр организаци кӑна хутшӑннӑран вӑлах ҫӗнтернӗ тесе шухӑшланӑ. Хӑйӑра турттарса килме унпа килӗшӳ тӑвӗҫ.
2,5 пине яхӑн тонна хӑйӑра Шупашкарти пляжсене илсе кайӗҫ. Аса илтерер, хулара вӗсем виҫҫӗ: Тӗп пляж, Афанасьев урамӗ ҫывӑхӗнче тата Ҫӗнӗ сала патӗнче. Вӗсене ҫу уйӑхӗн 20-мӗшӗччен хӑйӑр сарса хатӗрлӗҫ.
Шыва кӗмелли тапхӑр пуҫланиччен Шупашкар ҫулсерен хӑйӑр турттарать. 2013 ҫулта 2,3 пин тонна сарнӑ, 2014-мӗшӗнче — 3 пин, 2015-мӗшӗнче — 4,2 пин, 2016-мӗшӗнче — 4,5 пин.
Ҫӗрпӳ районӗнче пурӑнакан 26 ҫулти каччӑ ултавҫӑсенчен шар курнӑ. Ӑна «сиплевҫӗ» шӑнман пӑр ҫине лартса хӑварнӑ.
Арҫын ача полицие ака уйӑхӗн 17-мӗшӗнче килнӗ. ЧР ШӖМӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, каччӑ «сиплевҫе» халӑх тетелӗнче тупнӑ. Хайхискер пӑснине сирме шантарнӑ, куншӑн, паллах, укҫа ыйтнӑ. Сахал мар. Каччӑ унӑн счечӗ ҫине 23900 тенкӗ куҫарсан лешӗ телефонне тӑрук тытма пӑрахнӑ. «Сиплевҫӗ» ӑна «хура списока» кӗртнӗ.
Паллӑ ӗнтӗ: ултавҫӑ пӑснине сирес тесе пӗр йӑла-йӗрке те туман. Халӗ полици ҫав «сиплевҫе» тупас тӗллевпе оперативлӑ шырав мероприятийӗсем ирттерет.
Ака уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Мускавра «Раҫҫей мисӗ—2017» наци конкурсӗн финалӗ иртнӗ. Шурӑ ылтӑнран хатӗрленӗ, 1 миллион доллар тӑракан коронӑна тивӗҫме тата тӗнчери илемлӗх конкурсӗсене хутшӑнма Чӑваш Енри тӑватӑ пике тӗмсӗлнӗ. Ҫавсен шутӗнче — 19 ҫулти Анна Антонова (ӑна Чӑваш Енрен тесе паллаштарчӗҫ), 20-ри Анастасия Рыжкова сцена ҫине Шупашкар ячӗпе тухрӗ, 23-ри Кристина Андреева — Ҫӗнӗ Шупашкар ячӗпе. Чӑваш патшалӑх университетӗнче психолога вӗренекен Ольга Портнова та конкурса хутшӑннӑ. Иркутскра ҫуралнӑ пике хӑйӗн тӑван хулин ячӗпе конкурса хутшӑннӑ.
«Раҫҫей мисӗ» ята Свердловск облаҫӗнчи Полина Попова ҫӗнсе илнӗ. Ӑна 3 миллион тенкӗ укҫа тата автомобиль парнеленӗ. Унсӑр пуҫне ҫӗнтерӳҫӗ пикене тӗнчен кирек хӑш ҫӗршывӗнче вӗренме май туса параҫҫӗ. Анчах кӑҫалхи ҫӗнтерӳҫӗ Раҫҫейрех вӗренес шухӑшлине пӗлтернӗ.
Президент администрацийӗ, Федераци Канашӗн министрӗсем 2016 ҫулта мӗн чухлӗ ӗҫлесе илни пирки деклараци тӑратнӑ. Вӗсен йышӗнче Николай Федоров тата Вадим Николаев пур.
Чӑваш сенаторӗсем пӗлтӗр мӗн чухлӗ ӗҫлесе илнӗ-ха? Николай Федоров 9 миллион тенкӗ ытла тупӑш тунӑ. Вадим Николаев вара — 11 миллион ытла тенкӗ. Чӑваш сенаторӗсем иккӗшӗ те РФ Президентӗнчен Владимир Путинран ытларах ӗҫлесе илнӗ.
Владимир Путин пӗлтӗр 8 858 432 тенкӗ тупӑш тунӑ. 2015 ҫулхипе танлаштарсан, ку 33 пин тенкӗ сахалрах. Путинӑн харпӑрлӑхӗнче икӗ хваттер, 15 сотка ҫӗр, гараж, гараж тумалли ҫӗр лаптӑкӗ пур. Декларацие ӗненес тӗк, унӑн Раҫҫейре туса кӑларнӑ виҫӗ машина пур.
РФ премьер-министрӗ Дмитрий Медведев пӗлтӗр 8,58 миллион тенке яхӑн ӗҫлесе илнӗ. Унӑн тупӑшӗ 300 пин тенкӗ чакнӑ. Медведевӑн харпӑрлӑхӗнче 367,8 тӑваткал метрлӑ хваттер, Раҫҫейре туса кӑларнӑ икӗ машина пур.
Шупашкар 550 ҫул тултарнӑ, Чӑваш автономи облаҫӗ йӗркеленнӗренпе 100 ҫул ҫитнӗ май Шупашкарти А.Г.Николаев ячӗллӗ паркра планетари тума палӑртнине унччен пӗлтернӗччӗ. Ҫак кунсенче планетари документацийӗ патшалӑх экспертизи витӗр ӑнӑҫлӑ тухни паллӑ пулнӑ. 2015 ҫулта палӑртнӑ тӑрӑх, ун валли 636 миллион тенкӗ кирлӗ пулӗ.
Ҫак укҫаран 148 миллион тенкине республика хысни уйӑрӗ. Ытти — муниципалитет хыснинчен, инвесторсемпе спонсорсене те явӑҫтарма палӑртнӑ. Планетарие кӑҫал виҫҫӗмӗш кварталта тума тытӑнма палӑртнӑ.
Проектпа килӗшӳллӗн, планетари виҫӗ хутлӑ пулӗ. Унӑн лаптӑкӗ — 4 783,1 тӑваткал метр.
Республикӑри ултӑ шырав отрячӗ ЧР Элтеперӗн грантне тивӗҫнӗ. Ку укҫа ҫав отрядсене йӗркеленӗ организацисене кайӗ.
100 пин тенкӗ гранта Шупашкарти 5-мӗш гимназин «Листая страницы героическийх событий…» проекчӗ, Улатӑрти Совет Союзӗн Геройӗ П.Г.Макаров ячӗллӗ 9-мӗш шкулӑн «Забытая армия» ӗҫӗ, Ҫӗмӗрлери 3-мӗш шкулӑн «Поисково-восстановительные работы на Шумерлинском отрезке «Сурского оборонительного рубежа» проекчӗ тивӗҫнӗ.
27 пин тенкӗ гранта вара И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУн «Астӑвӑм» шырав отрячӗн «И помнит мир спасенный» проекчӗ, «Студентсен Канашӗ» республикӑри общество организацийӗн «Георгиевская лента» ӗҫе, «Веда» шырав отрячӗн «Белые журавли. Фронтовыми дорогами предков» проекчӗ илнӗ.
Чӑваш Енре пурӑнакан ватӑ ҫын вилнӗ тӑванӗшӗн пенси илсе пурӑннӑ. Вӑл ултав йӗрӗпе кайса хваттере хӑйӗн ҫине илме тӗллевленнӗ.
РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарта пурӑнакан ватӑ ҫын 2013 ҫул вӗҫӗнче тӑванӗ ҫухални пирки полицие пӗлтернӗ. Анчах кайран ҫакна палӑртнӑ: ҫухалнӑ хӗрарӑм ватӑ ҫын кӑтартнӑ адреспа пурӑнман. Вӑл 2004 ҫулта пульницӑра усал шыҫҫа пула вилнӗ.
Унӑн виллине полицие заявлени ҫыракан тӑванне, вӑл ӑна пурӑннӑ чухне пӑхнӑ, панӑ. Лешӗ вилене хулари масар ҫине пытарнӑ, кун пирки патшалӑх органне пӗлтермен.
Хайхискер вилнӗ тӑванӗ ячӗпе килекен пенсие илсе пурӑннӑ. Пӗтӗмпе – 760 пин тенкӗ.
+0.3 °C