Кӑҫал эпир чӑвашсен ҫӗнӗ ҫырулӑхне йӗркеленӗренпе 150 ҫул ҫитнине паллӑ тӑватпӑр. Ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Чӑваш челхи кунӗ иртсе кайрӗ. Паллӑ пулӑмсене халалласа шкулсемпе ача пахчисенче, культура учрежденийӗсенче тӗрлӗ мероприяти иртет.
«Хыпар» издательство ҫуртӗнче чӑваш чӗлхи урокӗсем йӗркеленӗ. Иртнӗ уйӑх вӗҫӗнчи черетлӗ занятие Раҫҫей Федерацийӗн Патшалӑх Думин депутачӗн Леонид Черкесовӑн пулӑшуҫи, Шупашкарта ҫуралса ӳснӗ Дмитрий Александров хутшӑннӑ. Вӑл журналистсене каланӑ тӑрӑх, унӑн ачалӑхӗнче хулари шкулсенче чӑваш чӗлхи урокӗсем пулман. Паянхи ӗҫӗ-хӗлӗнче ҫак чӗлхене пӗлни кирлине ӑнланса илнӗ вӑл.
МИХра ӗҫлекенсем пӗлтернӗ тӑрӑх, урока чӗлхене вӗренме мӗнрен пуҫламалли, вырӑсларан чӑвашла куҫарнӑ чухне мӗнле йӑнӑшсенчен асӑрханмалл тата ытти ҫавӑн йышши ыйту тавра йӗркелеҫҫӗ.
Черетлӗ заняти ҫу уйӑхӗн 11-мӗшӗнче пулӗ.
«Пӗтӗм чӑваш диктанчӗ» акцие кӑҫал та ирттерӗҫ. Вӑл 2021 ҫулхи ака уйӑхӗн 30-мӗшӗнче чӑвашсем пурӑнакан пӗтӗм хулапа ялта иртмелле.
Чӑваш Республикин Вӗренӳ институчӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, акцин тӗп тӗллевӗ – чӑваш чӗлхин пӗлтерӗшне, сумӗпе хисепне ӳстересси. Задачисем ҫаксем тесе палӑртнӑ: тӗнчере тӑван кӗтесрен, тӑван ҫӗртен, тӑван чӗлхерен, тӑван халӑхран хакли нимӗн те ҫуккине тепӗр хут аса илтересси; чӑвашла ҫырма пӗлнине тӗрӗслесси; чӑвашла пӗлекен кашни ҫынна хӑй тӗрӗс ҫырма пултарнине тӗрӗслеме май туса парасси.
Акцие Чӑваш чӗлхи кунне тата ҫӗнӗ чӑваш ҫырулӑхне туса хунӑранпа 150 ҫул ҫитнине халаллӗҫ.
Ӗнер, пуш уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, Шупашкарти Ҫeҫпӗл Мишши музейӗнче «Иккӗн чей ӗҫме аван» пӗp кунлӑx акци ирттернӗ.
Культура учрежденийӗн пуҫлӑхӗ Антонина Андреева Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, музее иккӗн пырса куракансене техӗмлӗ чейпе тата кофепе, пыллӑ тата варениллӗ икерчӗпе тӳлевсӗр хӑналанӑ.
Ҫeҫnӗл урамӗнчи 8-мӗш ҫypтра вырнаҫнӑ музейра ытти чух та тӗрлӗ мероприяти ирттереҫҫӗ. Унта Ҫеҫпӗл Мишши ятне тивӗҫлипе тытса тӑма тӑрӑшса ун ятне-сумне ӳсекен ҫамрӑк ӑру хушшинче сарассипе ҫине тӑраҫҫӗ. Кӑшӑлвирус тесе мероприятисене онлайн ирттернӗ вӑхӑтра та музейҫӑсем хастарлӑхпа палӑрчӗҫ.
Тӑван ҫӗршыв хӳтӗлевҫин кунӗнче Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ ашшӗсем валли ятарлӑ акци ирттерет. Ҫак ырӑ йӑлана театрта тахҫанах тытса пыраҫҫӗ. Пӗтӗм тӗнчери хӗрарӑмсен кунӗнче те ҫавӑн евӗрлӗ акци иртет унта.
Уяв кунӗнче тӗпренчӗкӗсемпе театра пыракан ашшӗсемпе аслашшӗ-кукашшӗсене спектакль курма тӳлевсӗр кӗртеҫҫӗ.
Спектакль умӗн ашшӗсене тӗрлӗ парне кӗтӗ, ҫав шутра — юрӑ-кӗвӗллӗ парне те.
Тӑван ҫӗршывӑн хӳтелевҫин кунӗнче театр «Золотой цыплёнок» (0+) юрӑллӑ-кӗвӗллӗ юмах кӑтартӗ.
Ленинград облаҫӗнчи Туслӑх ҫуртӗнче «Паттӑрлӑх ҫӗрӗ» пӗтӗм акцие хутшӑнакансен мероприятийӗ иртнӗ. Унта Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫи пынӑ вырӑнти вырӑнти гильзӑсене тата унтан илнӗ тӑпрана тултарнӑ хутаҫа савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура панӑ. Ҫав шутра Сӑр тата Хусан хӳтӗлев чиккине чавнӑ вырӑнти ҫӗр те пулнӑ. Хаклӑ япаласем Ҫар туслӑхӗн музейӗнче упранӗҫ.
Тӑпра капсулине пӗлтӗрхи юпа уйӑхӗн 28-мӗшӗнче «Чӗмсӗр чикӗсен строителӗсене…» ас тӑвӑм акцийӗ уҫӑлнӑ чухне панӑ. Капсулӑна «Элара» савутра хатӗрленӗ. Ӑна республика Элтеперӗ Олег Николаев Питӗрти чӑвашсен наципе культура автономийӗн ертӳҫине Валериан Гаврилова панӑ. Халӗ чӑваш тӑпри Питӗрти Туслӑх ҫуртӗнче упранӗ.
«Паттӑрлӑх ҫӗрӗ» акцие пӗлтӗр Питӗрти «Ленинградский доброволец» общество организацийӗ тата Ломоносов районӗнчи десантниксен союзӗ пуҫарнӑ. Тӑпрана ҫӗршывӗпех пуҫтарнӑ. Нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне акцие Донецк халӑх республики те хутшӑннӑ.
4 ҫулти Кира Ҫӗнӗ ҫулта пукане ҫуртне парнелессе кӗтнӗ. Унӑн ӗмӗтне ЧР строительство министрӗ Александр Героев пурнӑҫланӑ.
Ҫемьере 5 ача ӳсет – тӑватӑ арҫын ача тата пӗр хӗрача. Кира хӑйӗн ӗмӗтне «Ӗмӗтсен чӑрӑшӗ» сайтра ҫырса пӗлтернӗ. Чӑрӑш ҫинчи теттене строительство министрӗ Александр Героев уҫнӑ – Кирӑна Ҫӗнӗ ҫулпа пукане ҫуртне парнеленӗ.
Министр ачан куҫӗ телейпе ҫиҫнине курса савӑннине пӗлтернӗ. «Ку чӑннипех те Ҫӗнӗ ҫулхи тӗлӗнтермӗш», - тенӗ вӑл.
Палӑртмалла: «Ӗмӗтсен чӑрӑшӗ» акципе килӗшӳллӗн нумай ачаллӑ ҫемьенчи тата йывӑрлӑха лекнӗ ачасен ӗмӗчӗсене пурнӑҫлаҫҫӗ.
Республикӑри нимеҫӗсен «Действуй» центрӗ «Манпа пӗрле ӗмӗтлен» проектпа килӗшӳллӗн «Ӗмӗтсен чӑрӑшӗ» акцие иккӗмӗш ҫул ирттерет. Сӑмах май, акцие 2018 ҫулта РФ Президенчӗ Владимир Путин пуҫарса янӑ.
Шупашкарти интернат шкулта вӗренекен Максим Быков ноутбук пирки ӗмӗтленнӗ. Ҫакна вӑл «Ӗмӗтсен чӑрӑшӗ» проектӑн сайтӗнче ҫырнӑ.
ЧР вице-премьерӗ Михаил Ноздряков арҫын ачан ӗмӗтне пурнӑҫланӑ. Вӑл Максима Ҫӗнӗ ҫул умӗн ноутбук парнеленӗ.
Сӑмах май, Михаил Ноздряков акцие пӗлтӗр те хутшӑннӑ. Ун чухне вӑл 8-ти Илья Голубовскин ӗмӗтне пурнӑҫланӑ – ӑна тата унӑн йӗкӗреш хӑраххине пралуксӑр колонка тата «Лего» парнеленӗ.
Пӗтӗм Раҫҫейри «Ӗмӗтсен чӑрӑшӗ» Чӑваш Енре те пурнӑҫланать. Унта ашшӗ-амӑшӗн хӳттисӗр юлнӑ 3-17 ҫулсенчи ачасем, тӑлӑхсем, сусӑрсем /3-17 ҫулсенчисем тата 60-тан аслӑраххисем/ хутшӑнма пултараҫҫӗ.
Акцие сахал тупӑшлӑ ҫемьере ӳсекен 3-17 ҫулсенчи шӑпӑрлансем те хутшӑнаяҫҫӗ. Ҫавӑн пекех пурнӑҫшӑн хӑрушӑ чирсемпе нушаланакан ҫынсене хапӑлласа кӗтеҫҫӗ.
Акцие хутшӑнас тесен елкажеланий.рф сайта кӗмелле, заявка памалла.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев республикӑри мӑнаҫлӑ пулӑмсемпе тата ҫынсемпе ятарлӑ хэштегсем кӑтартса тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенче мӑнаҫланма чӗнсе каланӑ. Республика Элтеперӗн Инстаграмри странцинче #ВместеГордимся #ПерлеМухтанатпар хэштегсемпе усӑ курма сӗннӗ. Телефонти айсарӑмра чӑваш саспаллийӗсем пуррисем (ун пек шрифтпа усӑ курма паян нумайӑшӗ пӗлет пулӗ), пирӗн шухӑшпа, #ПӗрлеМухтанатпӑр тесе ҫырма пултараҫҫӗ.
Олег Николаев пирӗн тӑрӑх мӑнаҫланмалли пулӑмсемпе пуяннине палӑртнӑ. Сӑмахне ҫирӗплетме вӑл темиҫе тӗслӗх илсе кӑтартнӑ. Сӑмахран, Хусанта иртнӗ марафонта ылтӑн медале ҫӗнсе илнӗ Алина Прокопьева. Экологи нимеҫисем канмалли кунсенче Йӑлӑмра чӑрӑш хунавне лартнине те асӑннӑ.
Паян Атӑл леш енче «Вӑрмана упрар» пӗтӗм ҫӗршыври акци иртнӗ. Унта студентсем, «Симӗс хула» экологи организацийӗн пайташӗсем тата ыттисем хутшӑннӑ.
Шупашкар вӑрман хуҫалӑхӗн Йӑлӑмри 22-мӗш кварталӗнче икӗ гектар ҫине 10 пин хыр хунавӗ лартнӑ.
Хальхи вӑхӑтра 2010 ҫулхи пушарта ҫунса кайнӑ лаптӑкран 95 процентне ҫӗнӗрен чӗртсе тӑратнӑ.
Йӑлӑмра паян пулнӑ Чӑваш Ен Элтеперне Олег Николаева Шупашкар вӑрман хуҫалӑхӗн директорӗ Александр Воробьев хунав туса илеҫ ӗҫ епле пынипе паллаштарнӑ. Республика ертӳҫи теплица тума сӗннӗ. Ҫӗнӗлле ӗҫлеме пуҫласан хамӑра ҫеҫ, ытти региона та хунавпа тивӗҫтерме пултарӑпӑр тесе шухӑшлать вӑл.
+13.3 °C