Сайта кӗр | Регистраци | Сайта кӗрсен унпа туллин усӑ курма пулӗ
 -0.7 °C
Ӳркевлӗх ӳкерет, пите пӗҫертет; хастарлӑх хӑтарать, чапа кӑларать.
[ваттисен сӑмахӗ]
 

Хыпарсем: астӑвӑм

Республикӑра

Чӑваш Республикин Вӗренӳ институчӗн ректорӗ, филологи ӑслӑлӑхӗсен докторӗ Юрий Исаев «Виҫ кӗтеслӗ ҫырусем — Письма с фронта» кӗнеке пичетлесе кӑларнӑ.

Кӗнекене фронтран янӑ ҫырусем тата сӑнӳкерчӗксем кӗнӗ. Документлӑ ӗҫе Петр Димитриевич Фомин ефрейторӑн, Василий Иванович Иванов лейтенантӑн тата Иван Федорович Чекушкинӑн виҫ кӗтеслӗ ҫырӑвӗсем кӗнӗ. Вӗсем пурте — Патӑрьел районӗнчи Нӑрваш Шӑхаль ялӗнче ҫуралнӑ. Тӑван ҫӗршывӑн вӑрҫинчен пӗри те таврӑнайман.

Кӗнеке валли материалсене хатӗрлессипе автор ҫулталӑк хушши тӗплӗн ӗҫленӗ. Сарӑхнӑ хут ҫинчи паха ҫырусене Юрий Исаев пӗр ҫӗре пухнӑ.

«Кашни ҫырура — ҫынсем чуна уҫни, вӗсен телейӗ, юратӑвӗ, ҫепӗҫлӗхӗ, килте юлнисемшӗн пӑшӑрханни, ҫӗнтерӗве шанни», — тенӗ Юрий Исаев.

 

Республикӑра

Федерацин Атӑлҫи округӗнче «Наш День Победы» (чӑв. Пирӗн Ҫӗнтерӳ кунӗ) юрӑ марафонӗ пырать. Вӑл округри тӗрлӗ регионти юрӑҫсене пӗр пысӑк коллектива пухать. Музыка ансамблӗсем «День Победы» (музыки — Давид Тухмановӑн, сӑмахӗсем — Владимир Харитоновӑн) хӑйсен наци чӗлхисемпе шӑрантарса эстафетӑна пӗрне-пӗри параҫҫӗ.

Ҫу уйӑхӗн 6-мӗшӗнче паллӑ юрӑ чӑвашла янӑрӗ. Ӑна клип евӗр ӳкернӗ. Клипа «Россия 1» тата «Россия 24» телеканалсен регионсенчи эфирӗсенче, ҫавӑн пекех халӑх сечӗсенче кӑтартӗҫ.

Видеоролика Шупашкарти «Ҫӗнтерӳ» мемориал комплексӗнче, Ҫар мухтавӗн музейӗнче, Трактор тӑвакансен культура керменӗнче ӳкернӗ. Юрра шӑрантарма Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн, Чӑваш патшалӑх филармонийӗн артисчӗсем, «Соловушки» хор «Классика» юрӑ капелли, «Живи и помни» ансамбль, паллӑ юрӑҫсем хутшӑннӑ.

Юрӑ сӑмахӗсене Чӑваш халӑх поэчӗ Юрий Сементер чӑвашла куҫарнӑ.

 

Республикӑра

Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев «Вилӗмсӗр полк» акцие тӗнсе тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенче ирттерме чӗнсе каланӑ. Ҫавӑн пирки видео ӳкерсе вӑл Инстаграма вырнаҫтарнӑ. Аллинче — Федор Максимович Григорьев сӑнӳкерчӗкӗ.

«Эпидеми, паллах, мероприятисен графикӗсене тата вӗсен формине улӑштарма пултарать. Анчах Тӑван ҫӗршывӑн паттӑрӗсене манма нимӗн те хистеймӗ. Пирӗн «Вилӗмсӗр полк» кӑҫал социаллӑ сетьсенче ирттӗр. Хӑвӑр паттӑрсем — аслаҫӑрсемпе асаннӗрсем — ҫинчен каласа кӑтартакан видеосем ӳкерсе илӗр. Ветерансен паттӑрлӑхӗпе пӗрле мӑнаҫланӑпӑр, вӗсен ятне ачамӑрсемпе мӑнукӑмӑрсем патне ҫитерӗпӗр», — тесе ҫырнӑ Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлаканӗ.

 

Культура

Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институчӗ сӑвӑ-калав хитре вулакансене Ольга Ырсем ячӗллӗ илемлӗ сӑмах конкурсне хутшӑнма йыхравлать.

Ӑмартӑва вулав культурин чи лайӑх йӑли-йӗркине тата аталантарас тӗллевпе ирттереҫҫӗ. Конкурс ҫу уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институтӗнче иртнӗ. Ун пек конкурса учреждени XIV хут ирттерет.

Ольга Ырсем – Чӑваш Ен театр ӳнерне пуҫарса яраканӗсенчен пӗри, Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн артистки пулнӑ, РСФСР тава тивӗҫлӗ артистки.

Кӑҫалхи конкурса Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 75 ҫул ҫитнине халалланӑ. Илемлӗ вулакансен ӑмӑртӑвне инҫет мел ҫыхӑнӑвӗпе ирттернӗ.

Конкурсра ача пахчисенче, шкулсенче, техникумсемпе колледжсенче, аслӑ шкулсенче вӗренекенсем хутшӑнма пултараҫҫӗ.

Конкурс номинацийӗсем: сӑвӑсем, проза хайлавӗсем, литературӑпа музыка композицийӗсем, театр миниатюри, спектакльти сыпӑк.

 

Персона
Чӑваш Ен Наци музейӗн архивӗнчи сӑнӳкерчӗксем
Чӑваш Ен Наци музейӗн архивӗнчи сӑнӳкерчӗксем

Паян геологсем хӑйсен професси уявне уявлаҫҫӗ. Ҫавна май Чӑваш наци музейӗн Фейсбукри страницинче тӑван халӑхӑмӑрӑн пӗрремӗш геологӗпе Иосиф Илларионовпа паллаштарнӑ.

Иосиф Илларионов — геологипе минералоги ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ (1942), доцент (1949). Вӑл 1898 ҫулхи акан 11-мӗшӗнче хальхи Ҫӗрпӳ районне кӗрекен Ҫырмапуҫ ялӗнче ҫуралнӑ. 1977 ҫулхи авӑнӑн 29-мӗшӗнче ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ.

Чӑваш наци музейӗ Иосифа Илларионовпа 1974 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗнче ҫыхӑну йӗркеленӗ. Музейри экскурсие пырсан геолог ҫутҫанталӑк пайӗн пуҫлӑхӗпе В.П. Евдокимовӑпа паллашнӑ. Музей ӗҫченӗ «Геологи» ярӑма ҫӗнетес кӑмӑллине пӗлтерсен И.К. Илларионов хӑйӗн проектне сӗннӗ. Халӗ музейра геологӑн документлӑ пуян фончӗ шанчӑклӑ упранать.

 

Персона
https://ru.wikipedia.org/wiki сӑнӳкерчӗкӗ
https://ru.wikipedia.org/wiki сӑнӳкерчӗкӗ

Чӑваш Енре Семён Ислюков ятне вилӗмсӗрлетесшӗн. Вӑл парти тата патшалӑх ӗҫченӗ пулнӑ.

Семён Ислюковпа ҫыхӑннӑ ыйтӑва Патшалӑх Канашӗнче тишкернӗ. Ҫак сӗнӳпе Чӑваш Енӗн агропромышленность комплексӗн ветеранӗсен союзӗ республикӑн Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев патне ҫитнӗ.

Семён Ислюков Тутарстанри Теччӗ районӗнчи Чӑваш Таяпи ялӗнче 1915 ҫулхи нарӑс уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Юридици на­укисен кандидачӗ. Хусанти юридици институтӗнче, Партин аслӑ шкулӗнче, Общество ӑслӑлӑхӗсен академийӗнче вӗреннӗ. Унӑн пурнӑҫӗнчи хӑш-пӗр тапхӑрне ҫиелтен асӑнар. 1932 ҫулта Тутарстанра учительте ӗҫлеме тытӑннӑ. 1941–1947 ҫулсенче Чӑваш обкомӗн лекторӗ, пропагандӑпа агитаци пайӗн ертӳҫи пулнӑ, Шупашкар хула комитечӗн виҫҫӗмӗш тата иккӗмӗш секретарӗнче тӑрӑшнӑ. 1947 ҫулхи нарӑс уйӑхӗнче Чӑваш обкомӗн виҫҫӗмӗш секретарьне суйланӑ. 1955 ҫулхи нарӑс–чӳк уйӑхӗсенче — Чӑваш АССР Министрсен Совечӗн председателӗ. 1968–1985 ҫулсенче вӑл ЧАССР Верховнӑй Совечӗн президиумӗн председателӗ пулнӑ.

 

Культура

Нарӑс уйӑхӗн 28-мӗшӗнче Елчӗкри ӳнер шкулӗнче «Василий Эктел – нумай енпе аталаннӑ ӗҫчен» ятпа пултарулӑх каҫӗ иртнӗ. Ӑна Василий Петрович (Эктел) ҫыравҫӑ ҫуралнӑранпа 70 ҫул ҫитнине халалланӑ.

Район вулавӑшӗн ӗҫченӗсем «Василий Эктел – паллӑ ҫыравҫӑ тата ӳнер ӑсти» ятпа курав йӗркеленӗ.

Василий Эктел 1950 ҫулта Елчӗк районӗнчи Лаш-Таяпа ялӗнче ҫуралнӑ. Чӑваш патшалӑх педагогика институтӗнче (халӗ - университетӗнче) художествӑпа графика факультетӗнче, СССР Ҫыравҫӑсен союзӗн А.М. Горький ячӗллӗ литература институтӗнче вӗреннӗ.

Василий Эктел Узбек ССРӗнчи Наманган хулинче шкулта рисовани, черчени тата ӗҫ урокӗсен преподавателӗ пулса, Елчӗкре архитекторта, «Ялав», «Пике» журналсенче, «Калем» издательствӑра ӗҫленӗ.

Чӑваш литературине вӑл хаҫатсемпе журналсенче пичетленнӗ май кӗнӗ. Чӑваш ҫыравҫисемпе поэчӗсене халалласа публицистика статйисем, очерксем, рецензисем ҫырнӑ. Вӗсене «Тӑван Атӑл», «Пике» журналсенче, «Хыпар», «Советская Чувашия», «Тантӑш», «Коммунизм ялавӗ», «Чӑваш ен», «Вучах» тата ытти хаҫатра пичетленӗ.

15 ҫул каялла пурнӑҫран уйрӑлнӑ ҫыравҫӑн пултарулӑх каҫне республикӑри ҫыравҫӑсемпе поэтсем, культура ӗҫченӗсем, чӑваш чӗлхипе литература вӗрентекенӗсемпе ачасем, вырӑнти тӳре-шара хутшӑннӑ.

Малалла...

 

Республикӑра

Чӑваш Енӗн хальхи истори архивӗ пуҫарнӑ «Халӑх астӑвӑмӗ. Ҫӗнтерӗве упрар!» акцие Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев та хутшӑннӑ.

Архив фондне вӑл хӑйӗн икӗ хӗрӗ аслӑ классенче вӗреннӗ чухне хатӗрленӗ видеофильма панӑ. Унта вӗсем кукамӑшӗн тата унӑн кӳршин аса илӗвӗсене ҫырса илнӗ.

Олег Николаев архив ӗҫченӗсемпе паян тӗл пулнӑ чух пӗлтернӗ тӑрӑх, халӗ ҫав ватӑсем пирӗнпе юнашар тек ҫук ӗнтӗ. Сӑмах май, Олег Николаевӑн хунямӑшӗ (тепӗр майлӑ майлӑ каласан, унӑн хӗрӗсен кукамӑшӗ) те, Олег Николаевӑн хӗрӗсем ӳкернӗ тепӗр кинемей те вӑрҫа хутшӑннӑ. Вӗсем леш тӗнчере канлӗх тупнӑ пулин те ачасен тӑрӑшӑвне пула аса илӗвӗсем ӗмӗр упранӗҫ. Килте те мар, архивра.

 

Персона

Красноярск тӑрӑхӗнчи чӑвашсен автономийӗ (ертӳҫи — Геннадий Храмов, экономика наукисен кандидачӗ, Чӑваш Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ) тата унти «Дом кино» (чӑв. Кино ҫурчӗ) «К полярной звезде» фильм кӑтартнӑ. Фильм-портрет операторӗ — «Красноярск» ГТРКра ӗҫлекен Денис Жемчугов.

Юратса та тӗплӗн хатӗрленӗ ҫак ӗҫе чӑваша, Шупашкар районӗнчи Ҫатра Марка ялӗнче ҫуралнӑ, вӑл 8 ҫулта чухне ҫемйи Ҫӗпӗре тухса кайнӑ Владимир Мешков художника халалланӑ.

Пулас художник малтанласа сысна та пӑхнӑ. 15 ҫулта типографие ӗҫе вырнаҫнӑ. Ҫавӑнта наборщик ӗҫне хӑнӑхнӑ. Унта райхаҫат кӑларнӑ май хаҫат валли ӳкерме пуҫланӑ.

Ҫапла вӑл пӗчӗккӗн-пӗчӗккӗн пысӑк художника ҫити ӳснӗ. Тава тивӗҫлӗ тата халӑх художникӗ ятсене тивӗҫнӗ. Унӑн куравне Куба ертӳҫи Фидель Кастро йыхравланипе асӑннӑ ҫав ҫӗршывра та йӗркеленӗ.

Ҫурҫӗр енчи халӑхсем пирӗн ентешӗмӗре юратнӑран кашниех хӑйсен тесе калаҫҫӗ иккен. Ҫакӑ ытахальтен мар пулӗ. Владимир Мешков Ҫурҫӗре капашсӑр юратнӑ.

 

Культура
https://godliteratury.ru/events-post-reg/psevdonim-ego-vse-znayut-ydaraem-nazyv сӑнӳкерчӗкӗ
https://godliteratury.ru/events-post-reg/psevdonim-ego-vse-znayut-ydaraem-nazyv сӑнӳкерчӗкӗ

Ҫӗнӗ Шупашкарта чӑваш ҫыравҫисен ячӗллӗ урамсем пулӗҫ-и? Асӑннӑ хулари «Грани» хаҫат журналисчӗ Ирина Павлова асӑрханӑ тӑрӑх, унта ҫыравҫӑсен ячӗллӗ пӗр урам та ҫук.

Калем ӑсти Ҫӗнӗ Шупашкарти Энергетиксен урамӗнчи 15-мӗш ҫуртра 1983-2005 ҫулсенче пурӑннӑ Николай Ытарая аса илнӗ. Ҫав ҫурт ҫине мемориал хӑми те ҫакса хунӑ. Тутарстанра ҫуралнӑскер, унта профессионал ҫыравҫӑ пулса тӑнӑскер Чӑваш Енре хваттер илме ӗмӗтленнине ӑнланма пулать. Йывӑрлӑхпа ӳснӗ Николай Ытарай ача чунӗллӗ пулни унӑн хайлавӗсенче курӑннӑ. Вӑрҫӑ хыҫҫӑн вӑл ача ҫуртӗнче воспитательте, клуб директорӗнче, учительте ӗҫленӗ. Талпӑнуллӑ ҫамрӑка райкомра асӑрхаҫҫӗ. Хусана комсомол путевкипе юриста вӗренме яраҫҫӗ. Пединститутра та вӗреннӗ вӑл. Анчах чунӗ те, алли те калем еннех туртӑннӑ.

Ҫӗнӗ Шупашкарта 33 ҫул ӗҫлесе пурӑннӑ чӑваш ҫыравҫине халалласа урам ятне памалла тесе маларах асӑннӑ Ирина Павлова сӗннипе (ҫыравҫӑсем те, тен, ҫаплах шухӑшлаҫҫӗ пулӗ) хула ертӳҫисем килӗшсен, чӑн та, аван пулмалла.

 

Страницӑсем: 1 ... 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, [33], 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, ... 51
Orphus

Баннерсем

Шутлавҫӑсем

0 Хурал кӗтесӗ (чат)

Ҫанталӑк

Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (23.12.2024 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 753 - 755 мм, -1 - 1 градус сивӗ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.

Гороскоп

СурӑхВӑкӑрЙӗкӗрешРакАрӑсланХӗрТарасаСкорпионУхӑҫӑТу качакиШывтӑканПулӑсем
Сурӑх: Нумай ӗҫлемелли эрне кӗтет, пуҫӑннисене вӗҫлемелле. Ҫӗнӗ ҫула парӑмсемпе кӗмелле мар. Харпӑр пурнӑҫра кӗтмен кӑмӑллӑ пулӑмсем пулӗҫ. Ҫывӑх ҫынсене вӑхӑт ытларах уйӑрӑр.

Раштав, 23

1999
25
Мускав район сучӗ ЧАП пӗтермелли йышӑну тунӑ.
Пулӑм хуш...Пулӑм хуш...

Ыйтӑм

Чӑваш йӑли тӑрӑх хӑнана пынӑ арҫынна камӑн ӑсатмалла?
хуҫин ҫитӗннӗ ачисем
хӑни ҫулне ахаль те пӗлет, ӑсатмасӑр та
хуҫа арӑмӗ
хуҫа тарҫи
пӗтӗм кил-йышпа тухаҫҫӗ
хуҫа хӑй
кил-йышри арҫын
хуть те кам тухсан та
хӑнана ӑсатма никам та тухмасть
ӑсатма тухни — ҫылӑх, юрамасть