Шупашкарта ОРВИпе чирлисен йышӗ ӳссех пырать. Пӗр эрнере, авӑнӑн 15-21-мӗшӗсенче, ОРВИпе чирлӗ 4131 ҫынна палӑртнӑ. Ку 10 пин ҫын ҫине 86,9 тӗслӗхпе танлашать.

Ку кӑтарту иртнӗ эрнерипе танлаштарсан, 1,6 хут нумайрах. Анчах пӗлтӗрхи ҫак тапхӑрпа танлаштарсан, 10,6 процент сахалрах. Кун пирки Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ пӗлтерет.

Ведомство пӗлтернӗ тӑрӑх, гриппа чирлисене тупса палӑртман. 17 ҫула ҫитмен ачасен хушшинче ОРВИпе 75,7 проценчӗ чирлет. Пӗр эрнере сиплевпе профилактика учрежденисене 82 ҫынна госпитализациленӗ. Вӗсенчен 64,6 проценчӗ — 2 ҫул тултарман ачасем.

Чӑваш Енре Африка ҫӗршывӗсенчен килнӗ студентсене медицина тӗрӗслевӗ витӗр кӑлараҫҫӗ. Роспотребнодзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ку Эбол сивчир вӑйлӑ сарӑлнипе ҫыхӑннӑ.

Ведомство пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑри аслӑ шкулсенче Африкӑран килнӗ 31 студент вӗренет. Вӗсен хушшинче Эбол чирӗпе аптӑракан ҫынна тупса палӑртман. Халӗ вӗсене тухтӑрсем сӑнасах тӑраҫҫӗ.

Аса илтерер: эпидеми 1976 ҫулта вируса тупса палӑртнӑранпа чи анли шутланать. Хӗвелтухӑҫ Африкӑра Эбол чире пула 2,5 пин ҫын вилнӗ.

Тухтӑрсен канашлӑвӗнче

Республикӑри клиника пульницинче Терапевтсен республикӑри ӑслӑлӑхӗн обществипе Раҫҫейри эндокринологсен ассоциацийӗн регионти уйрӑмӗ ӗнер пӗрлехи лару ирттернӗ. Унта Мускаври хӑнасем тата Шупашкарти тухтӑрсем — терапевтсем, пӗтӗмӗшле практика врачӗсем, эндокринологсем пухӑннӑ.

Конференцинче мӑнтӑрланни, диабет умӗнхи тӑрӑм, сахӑр диабечӗ пирки калаҫнӑ. Асӑннӑ чирсем йывӑра кайсан ҫамрӑклах сусӑрлатаҫҫӗ, кун-ҫула кӗскетеҫҫӗ, пурнӑҫ пахалӑхне начарлатаҫҫӗ. Сахӑр диабетне пула юн тымарӗсен йывӑра кайнӑ амакӗсем — ретинопати, пӳре чирӗ, чӗрен ишеми чирӗ, инсульт, артери гипертензийӗ пуҫланма, ал-уран перифери тымарӗсем сиенленме пултараҫҫӗ.

Терапевтпа эндокринологӑн практикинчи тӗслӗхсене тишкернӗ май сахӑр диабетне ирех палӑртсан ӑна шала каясран асӑрхама май пур тесе пӗтӗмлетнӗ канашлури тухтӑрсем.

Сӑнсем (5)

Хулари 1-мӗш клиника пульници

Авӑнӑн 5-мӗшӗнче хулари 5-мӗш клиника пульници умӗнче спорт лапамӗ уҫӑлӗ.

Пульницӑра ӗҫлекен 2 пине яхӑн ҫын унта футболла, волейболла, ытти вӑййӑ выляма пултарӗҫ. Унта тренажерсем те пулӗҫ. Спорт лапамне юнашар ҫуртра пурӑнакансем ҫӳреме пултарӗҫ-и? ЧР Сывлӑх министерстви кун пирки нимӗн те пӗлтермен.

Ведомствӑра пӗлтернӗ тӑрӑх, пысӑк медицина учрежденийӗн территоринче кунашкал лапамсем унччен пулман. Спорт лапамне уҫнӑ кун унта мини-футбол енӗпе турнир иртӗ. Унта хулари 1-мӗш клиника пульницин тата хулари стоматологи клиникин ӗҫченӗсем тупӑшӗҫ.

«Ҫӗмӗрлери территорисем хушшинчи медицина центрӗ» хысна учрежденийӗ ҫул ҫитменнисене укҫалла медицина тӗрӗслевӗ витӗр кӑларнӑ.

Асӑннӑ сиплев учрежденийӗ ҫӗртме–утӑ уйӑхӗсенче ҫул ҫитменнисене медицина тӗрӗслевӗ витӗр кӑларнӑ. Патшалӑх программипе ҫак процедура тӳлевсӗр пурнӑҫламаллискер. Анчах хысна учрежденийӗ укҫалла тӗрӗсленӗ. Ҫул ҫитменнисене медицина тӗрӗслевӗ кӑларнипе вӑл 159 пин тенкӗ ӗҫлесе илнӗ.

Медицина центрӗн ертӳҫине прокуратура асӑрхаттару хучӗ ҫырса панӑ, бухгалтера дисциплина тӗлӗшӗнчен явап тыттарнӑ. Саккунлӑ мар майпа укҫа илнине сиплев учрежденин тавӑрса памалла.

Чӑваш Республикине гриппа хирӗҫ кӗрешекен вакцина илсе килме тытӑннӑ. Палӑртмалла: ӑна кӑҫал, унчченхипе танлаштарсан, самай маларах илсе килеҫҫӗ.

Кӳрсе килнӗ партие склада вырнаҫтарнӑ. Ку — кирлӗ чухлехин пӗрре ҫиччӗмӗш пайӗ ҫеҫ. Кӑҫал кӗркунне 95 пин ачана тата 165 пин аслӑ ҫынна вакцина тума палӑртнӑ.

ЧР Сывлӑх министерствин штатра тӑман тӗп эпидемиологӗ Оксана Такмакова каланӑ тӑрӑх, прививкӑна 6 уйӑхран аслӑ ачасене, вӑраха кайнӑ чирсемпе нушаланакансене, 60 ҫултан иртнисене, медицина ӗҫченӗсене, вӗрентекенсене, транспортра, коммуналлӑ тытӑмра ӗҫлекенсене, ҫара каякансене, ача кӗтекен хӗрарӑмсене тӳлевсӗр тӑваҫҫӗ. Ӑна пурӑнакан вырӑнти медицина учрежденийӗнче тума пулать.

Прививкӑна авӑн уйӑхӗнче тума тытӑнӗҫ. Тухтӑрсем ӑна икӗ уйӑхра — чир-чӗр сарӑлнӑ вӑхӑта — туса пӗтересшӗн.

Ҫурлан 18-мӗшӗнче ЧР Сывлӑх министерстви канашлу ирттернӗ. Алла Самойлова пӗлтернӗ тӑрӑх, халӗ республикӑра Украинӑран килнӗ ҫынсене вырнаҫтарнӑ. Вӗсенчен 236-шӗ — ачасем.

Республикӑра таркайсене социаллӑ, психологи, медицина пулӑшӑвӗ параҫҫӗ. Ҫӗртмен 30-мӗшӗнчен пуҫласа медицина организацийӗсене Украинӑран килнӗ 1700 ҫын пырса пулӑшу ыйтнӑ. Ача кӗтекен 12 хӗрарӑма шута илнӗ, вӗсенчен 5-шӗ ҫуратнӑ.

Кунсӑр пуҫне, ЧР Сывлӑх министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, таркайсене ҫирӗплетекен тата инфекци ересрен сыхлакан вакцина тӑваҫҫӗ. Хӗрлӗ шатраран — 134 ҫынна, дифтерипе столбнякран — 78 ҫынна, В сарамакран — 17 ҫынна вакцинациленӗ. Ытти чир-чӗртен те вакцина тӑваҫҫӗ.

Ҫурлан 16-мӗшӗнче Шупашкарта тата Канашра «Донорсен шӑматкунӗ» черетлӗ акци иртнӗ. Шупашкарта ӑна Хула кунне халалланӑ.

ЧР Сывлӑх министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫак кун юн памашкӑн 100 ытла ҫын килнӗ. Анчах сывлӑх енчен хавшак пулнӑран вӗсенчен 90-шӗ ҫеҫ донор пулайнӑ. Акцие хутшӑннисем пулӑшнипе плазма тата сахал вӑхӑт упранакан юн компоненчӗн банкӗсем тулнӑ. Вӗсем вара республикӑри медицина организацисенче питӗ кирлӗ. Акци кунӗнче 46 литр юн хатӗрленӗ.

Чӑваш Енре ҫитес «Донорсен шӑматкунӗ» юпа уйӑхӗн 18-мӗшӗнче иртӗ.

Ӑҫта систермелли пирки Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерстви ҫак енӗпе ӗҫлекен федераци ведомстви пӗлтерни тӑрӑх хыпарлать.

Аса илтеретпӗр, утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен ӗҫ вырӑнӗсенче туртма чарчӗҫ. Ку вӑл офиссене, производство цехӗсене, савутсене тата ыттине пырса тивет. Ҫуртсенче туртмалли пӳлӗмсем пурри саккуна пӑсни шутланать. «Туртма юрамасть» паллӑ вырнаҫтарманни те ҫавӑнтах кӗрет. Ӗҫ паракан ҫав самантсене пӑхса тӑмасан ун пирки Роспотребнадзора е Патшалӑхӑн пушар надзорне евитлеме юрать. Асӑннӑ органсем тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн 90 пин тенкӗлӗх штрафлаҫҫӗ.

Общество апатланӑвӗн предприятийӗсенче туртнишӗн те ҫӑхавламалла. Кафесемпе ресторансенче, барсемпе ҫыртмаллисенче, столовӑйсенче кӑна мар, ҫуллахи уҫӑ верандӑсенче те мӑкӑрлантарма юрамасть.

Картишсенче — ача-пӑча тата спорт лаптӑкӗсенче тата пурӑнмалли ҫуртсенче (лифтсенче, подъездсенче тата карталшкасем ҫинче) туртма та чарнӑ. Ҫурт-йӗр харпӑрлӑхҫисем ирӗк памасӑр туртмалли ятарлӑ вырӑнсем те йӗркелме юрамасть. Саккуна пӑсакансем пирки полицин участокри уполномоченнӑйне е полицине систермелле.

Шкулсенче, поликлиникӑсенче тата ача пахчисенче туртакансене курсан Роспотребнадзора е Патшалӑхӑн пушар надзорне евитлемелле.

Малалла...

Ҫурлан 2-мӗшӗнче пирӗн ҫӗршывра юн паракансен шӑматкунӗ иртнӗ. Унта яланхи донорсемпе ҫак ырӑ ӗҫе пуҫласа пурнӑҫлакансем те хутшӑннӑ.

Тухтӑрсем юн пани ҫыншӑн хӑрушӑ маррине ҫирӗплетнӗ май ҫак процедура валли усӑ куракан мӗнпур инструментпа, йӗппе, юн ямалли тытӑмпа пӗр хутчен кӑна усӑ курнине ӗнентереҫҫӗ. Ун хыҫҫӑн вӗсене тӳрех утилизацие яраҫҫӗ иккен.

Час-часах юн парсан донорӑн юнӗ ҫӗнелнине кура организм та ҫамрӑкланать имӗш. «Пуринчен хакли — тепӗр ҫын пурнӑҫне ҫӑлса хӑварма пулӑшни», — теҫҫӗ шурӑ халатлисем. Ҫапах та пурин те юн пама юрамасть. ВИЧ-инфекципе, В тата С гепатитпа, туберкулезпа, малярипе, шалти органсен йывӑр формипе чирлисен донор пулма май килмӗ.

Юн паракансене шӑматкун ирхи саккӑртан пуҫласа кӑнтӑрлахи 12 сехетчен Республикӑри юн илекен станцине йыхравланӑ. Канашра та юн пама май туса панӑ.