Харпӑр шухӑш
Культура
Ҫапла ят панӑ чӑваш халӑх ҫыравҫи Анатолий Кибеч хӑйӗн тин ҫеҫ пичетленсе тухнӑ кӗнекине, урӑхла каласан, сӑвӑласа ҫырнӑ роман-хроникине. Ку вӑл ҫӗнетсе ҫырнӑ иккӗмӗш кӑларӑм ӗнтӗ. Мӗнле сӑлтава пула тепӗр хут пичетлерӗр тесе ыйтсан, автор ҫапла хуравларӗ: «Пӗрремӗш кӑларӑм хӑвӑрт саланса пӗтнӗ хыҫҫӑн ҫак кӗнекене ӑҫта туянма пулать текенсем те пулчӗҫ. Вулаҫҫӗ курӑнать. Пурнӑҫ малалла шуса пынӑ май хушса ҫырмаллисем те тупӑнчӗҫ. Кӑшӑл вирусӗ те алхасать. Президент патне янӑ ҫырусем пирки сӑмах тапратни те ытлашши мар пуль»,– терӗ автор. Тата тепӗр сӑлтав та пур иккен. Малтанхи кӑларӑм пирки автор ҫапла ҫырать:
«Васкакан арӑмӗнчен савӑнман тенӗ пек пулса тухрӗ курӑнать», – тесе шӳтлесе илчӗ кун пирки Анатолий Ильич, тӳрлетмелли вырӑнсем чылай тупӑннине йышӑнса. Кӗнекере ҫын пурнӑҫне обществӑри пулӑмсемпе тачӑ явӑҫтарса пур енлӗ ҫутатса пама тӑрӑшни сисӗнет. |
Политика
Либерал-демократсен партийӗн ертӳҫи Владимир Жириновский Раҫҫей регионӗсене пӗрлештерсе пысӑклатасшӑн. Кун пирки вӑл «Комсомольская правда» МИХ журналистне каланӑ. Пӗрлештересси пирки сӑмах хускатнӑ май Жириновский Чӑваш Ене, Бурят Республикине, Удмурт Республикине, Тутарстана тата ытти наци республикине пӗтересшӗн. Ҫӗршывӑн вице-премьерӗ Марата Хуснуллин маларах ҫӗршыври хӑш-пӗр региона (сӑмахран, Еврей автономи облаҫне тата Хабаровск крайне, Курган тата Тӗмен облаҫӗсене) пӗрлештермелле, ҫакӑ пӗчӗк регионсенчи чылай экономика ыйтӑвне татса пама май парӗ тенӗ. Жириновский каланӑ тӑрӑх, вӗсен партийӗ регионсене пысӑклатма 25 ҫул ӗнтӗ сӗнет. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
Паянтанпа, ҫу уйӑхӗн 11-мӗшӗнченпе, Шупашкарта вӗри шыв сӳнтерме тытӑнӗҫ. Паян вӗри шывсӑр хулан тӗп пайӗнче, Богдан Хмельницкий урамӗнче, Йӑлӑмри Ҫурҫӗр поселокӗнче пурӑнакан хӑш-пӗр ҫын тӑрса юлӗ. Ырантанпа вӗри шыв хулан ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ районӗнче, Лапсарта, Кӑнтӑр посёлокӗнче пулмӗ. Вӗри шыва пуҫласа сӳнтернӗ чухне ҫынсем ҫак ырлӑхсӑр виҫшер кунтан ытла тӑрса юлмӗҫ, хӑш-пӗр ҫӗрте вара — пӗр талӑкран ытла та мар. Вӗри шыва вӑхӑтлӑха 1789 ҫуртра сӳнтерӗҫ. Профилактика мероприятийӗ авӑн уйӑхччен тӑсӑлӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
Чӑваш Енпе иртекен «М-7»федераци ҫулӗ ҫинчи инкекре водитель тата икӗ ҫамрӑк пассажир суранланнӑ. Патшалӑхӑн ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн инспекцийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, вӗсем хӑрушсӑрлӑх пиҫихиййӗпе ҫыхӑнман. Ҫул ҫинчи инкек Ҫӗрпӳ ҫывӑхӗнче ӗнер пулса иртнӗ. Ҫул-йӗр инспекторӗсем палӑртнӑ тӑрӑх, «Скани» водителӗ малта пыракан машина ҫывӑхне пырса кӗнӗ. Вӑл «Рено Сандеро» автомобильпе пырса ҫапӑннӑ. Ҫавна май Чулхула облаҫӗнче пурӑнакан ҫынсем суранланнӑ. Вӗсенчен пӗри – водитель, ҫавӑн пекех — 2005 тата 2007 ҫулсенче ҫуралнӑ пассажирсем. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
banki.ru сайтри сӑн Шупашкарта пурӑнакан 45 ҫулти хӗрарам онлайн майпа билет туянас тесе укҫи-тенкине ултавҫӑсене куҫарса панӑ. Кун пирки ШӖМ пӗлтерет. Ӗнер, ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗнче, ҫак хӗрарӑм полицие пулӑшу ыйтма пынӑ. Вӑл пӗр сайтра авиабилет туянас тенӗ те унӑн банк картти ҫинчен 35 пин тенкӗ ҫухалнӑ. Кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Халӗ полицейскисем ҫав ултавҫӑ кам пулнине палӑртас тӗллевпе ӗҫлеҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
iz.ru сайтри сӑн Ку лайӑх хыпар темелле: иккӗмӗш кун ӗнтӗ Чӑваш Енре кӑшӑлвирусран 1 ҫын вилет. Ҫу уйӑхӗн пуҫланнӑранпа 22 ҫыннӑн пурнӑҫӗ ҫак вируса пула татӑлнӑ. Пандеми пуҫланнӑранпа республикӑра 1388 ҫын вилнӗ. Паянхи кун тӗлне 24730 ҫын инфекциленнӗ. Вӗсенчен 22561-шӗ сывалнӑ. Юлашки талӑкра 49 ҫын чирленине палӑртнӑ, сывалакансем 65-ӗн пулнӑ. Паянхи куна илес тӗк, стационарта тата килте амбулатори мелӗпе кашӑлвирусран 781 ҫын сипленет. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
Ҫӗмӗрле районӗнче арҫын кӑмпана кайнӑ та киле кайма ҫул тупайман. Ӑна ҫӑлавҫӑсем шыранӑ. Тупнӑ. Теле, арҫын сывах. Ленин Ҫулӗ поселокӗнче пурнӑканскер ҫу уйӑхӗн 5-мӗшӗнче кӑмпана кайнӑ та киле таврӑнман. Ҫу уйӑхӗн 7-мӗшӗнче кӑнтӑрла кун пирки «Лиза Алерт» шырав отрячӗн хастарӗсене пӗлтернӗ. Арҫыннӑн хӑйӗнпе пӗрле шӑрпӑк та, апат та, шыв та пулман. Вӑл ҫухалнӑ кунсенче ҫӗрле 5 градус ҫеҫ ӑшӑ тӑнӑ, ҫумӑр ҫунӑ. Арҫын ҫухалнӑ вырӑнта ҫыхӑну та пулман. Ҫу уйӑхӗн 8-мӗшӗнче ҫур ҫӗр иртни 2 сехетре арҫынна тупнӑ. 63 ҫултискере васкавлӑ медпулӑшу илсе кайнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Чӑваш чӗлхи
Чӑваш чӗлхи лабораторийӗ тепӗр ҫитӗнӳ турӗ — чӑвашла-вырӑсла мӑшӑрсен йышӗ 800 пинрен иртрӗ. Ҫӗнтерӳ кунне уявланӑ май ку ҫитӗнӳ пӗлтерӗшлӗ тесе шутлатпӑр. 800 пинлӗ чикӗ урлӑ эпир ӗнер, шӑп та лӑп Ҫӗнтерӳ кунӗ умӗн каҫрӑмӑр. Чӑваш чӗлхи лабораторийӗ ку кунсенче питӗ хастаррӑн ӗҫлет. Паянхи кун Борис Полевойӑн «Эпир — совет ҫыннисем» калавсен пуххи тата Аркадий Первенцевӑн «Чыса ҫамрӑкран упра» романӗ мӑшӑрланать. Мӑшӑрлакансем ҫеҫ мар, текстсене юсакансем те ырма-канми ӗҫлеҫҫӗ. Мария Прилежаевӑн «Ленин пурнӑҫӗ» хайлавне, Лев Толстойӑн6 «Поликушка» калавне тӗрӗслесе пӗтернӗ, вӗсем халь Семён Шуртаковӑн «Ҫаврӑннӑ юрату» повӗҫри тата Гариф Губайӑн (тутар ҫыравҫи) «Бакенщик хӗрӗ» повеҫри текста юсаҫҫӗ. Чӑваш чӗлхи лабораторийӗ ку вӑхӑт тӗлне 150 яхӑн кӗнеке сканерласа вӗсен текстне электронлатнӑ (тепӗр май каласан, йӑнӑшсене юсаса тухнӑ). Мӑшӑрлас ӗҫе вара икӗ ҫул каялла кӑна пӗтӗм вӑйпа пуҫӑннӑччӗ — 2019 ҫулхи ака уйӑхӗнче. Вӑл вӑхӑтра пурӗ те 37,7 пин мӑшӑр кӑна пулсаччӗ. Нимӗн иккӗленмесӗр «Икӗ ҫул хушшинче сахал мар ӗҫлерӗмӗр» теме май пур. Кӑҫалхи план тӑрӑх ҫулталӑк вӗҫне эпир пӗр миллион мӑшӑр пухма палӑртнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Статистика
ЧР ветеринари служби тунӑ сӑн Кӑҫал кӑрлач-пуш уйӑхӗсенче республикӑра 11 ҫын тискер чӗрчун ҫыртнинчен шар курнӑ. Кун пирки Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ пӗлтерет. Ведомство санитарипе эпидемиологи лару-тӑрӑвӗпе паллаштарнӑ. Пӗлтӗрхи ҫак тапхӑрпа танлаштарсан, тискер чӗрчунсем ҫынсене ҫыртнӑ тӗслӗх икӗ хут нумайланнӑ. Пӗлтӗр 6 ҫын шар курнӑ пулсан кӑҫал – 11. Кӑҫалхи пӗрремӗш кварталта чӗрчунсем 556 ҫынна ҫыртнӑ. Вӗсенчен 128-шӗ – ачасем, 428-шӗ аслӑ ӳсӗмрисем. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
topdialog.ru сайтри сӑн Ҫу уйӑхӗн 6-мӗшӗнче Вӑрнар поселокӗнче инкек пулнӑ. Кун пирки «Про Город» хаҫата халӑх корреспонденчӗ пӗлтернӗ. Ҫав кун поселокра 5-7 ҫулсенчи ача велосипедпа ярӑннӑ. Унччен те пулман – вӑл пӗвене кӗрсе ӳкнӗ те унтан тухайман, вилнӗ. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви органӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, следовательсем ача мӗнле вилнин сӑлтавне тӗпчеҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (11.10.2024 15:00) сайра пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 759 - 761 мм, 3 - 5 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 3-5 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Розов Анатолий Сидорович, чӑваш художникӗ ҫуралнӑ. | ||
| Артемьев Николай Лазаревич, чӑваш сӑрӑ ӑсти ҫут тӗнчерен уйрӑлнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |