Чӑваш халӑх поэчӗ Валери Туркай, кӑҫалхи ака уйӑхӗн 17-мӗшӗнче 60 ҫул тултараканскер, хӑйӗн черетлӗ юбилейне сумлӑ та пархатарлӑ ӗҫӗ-хӗлӗпе кӗтсе илет — ырми-канми сӑвӑ хыҫҫӑн сӑвӑ ҫырать, тӗрлӗ халӑхсен паллӑ поэчӗсен хайлавӗсене чӑвашла куҫарать, вулакана ҫине-ҫинех ҫӗнӗ паха кӗнеке парнелет.

Нумаях пулмасть Шупашкарта вырӑссен ку чухнехи паллӑ поэчӗн Юрий Щербаковӑн (Аҫтӑрхан хули) В.Туркай чӑвашла куҫарнӑ сӑввисен «Казаксен юрри» тата Валери Туркайӑн Раҫҫейри паллӑ сӑвӑҫсем тӗрлӗ ҫулсенче вырӑсла куҫарнӑ сӑввисен «Навсегда я выбрал этот путь» пуххи вулакан патне ҫитрӗҫ. Кӗҫех поэзие юратакансем Тутарстан халӑх поэчӗн, Раҫҫей Патшалӑх премийӗн лауреачӗн Ренат Харисӑн В.Туркай чӑвашла куҫарнӑ сӑввисен «Кӗрхи чечексем» пуххипе паллашма пултарӗҫ.

Тин кӑна Шупашкарта паллӑ сӑвӑҫӑн юлашки вӑхӑтра ҫырнӑ сӑввисемпе Гавриил Державинӑн, Михаил Лермонтовӑн, Анна Ахматован, Иван Бунинӑн, Николай Гумилевӑн, Марина Цветаеван, Борис Пастернакӑн тата Евгений Евтушенкон В.Туркай чӑвашла куҫарнӑ сӑввисен «Ҫунать-ха вучахӑм, ҫунать!...» ятлӑ пуххи кун ҫути курнӑ. Ку ретре вырӑссен аслӑ поэчӗн Гавриил Державинӑн В.

Малалла...

Вырӑс Улхашӗнчи пушара сӳнтернӗ самант

Ҫуркунне ҫитсен типӗ курӑка ҫунтарнипе те пушар тухать. Рязань облаҫӗнчи Марьино ялӗнче, ав, темиҫе ҫурт ҫеҫ тӑрса юлнӑ.

Йӗпреҫ районӗнчи Туҫара ака уйӑхӗн 13-мӗшӗнче кӑнтӑла иртсен типӗ курӑк ҫунма тытӑннӑ. Инкек ял пуҫӗнче тухнӑ. Вут-ҫулӑм усӑ курман хуралтӑна ҫеҫ сиенленӗ. Пушара сӳнтерме виҫӗ автоцистернӑпа пырса ҫитнӗ.

Ӗнер, ака уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, Ҫӗмӗрле районӗнчи Вырӑс Улхаш ялӗнче тӑватӑ ҫурт тата сарай ҫуннӑ. Вӗсенчен иккӗшӗнче ҫынсем пурӑннӑ. Вутра кӗлленнӗ ҫуртсемпе хуралтӑ йывӑҫран купаланӑскер пулнӑ. Вут-ҫулӑм уй енчен сарӑлса пынӑ.

Иртсе кайнӑ талӑкра типӗ курӑк ҫуннине ултӑ тӗслӗх шута илнӗ. Куславкка районӗнче — иккӗ, Улатӑр, Хӗрлӗ Чутай, Ҫӗмӗрле районӗсенче тата Ҫӗнӗ Шупашкарта — пӗрер.

Чӑваш Енре пушара хирӗҫле ятарлӑ режим туса хурасшӑн. Кун пек йышӑнӑва ӗнер республикӑн Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче тишкернӗ. Документӑн проектне унта ыралнӑ.

Ятарлӑ режим вӑхӑтӗнче кӑвайт чӗртме, кӑмрӑк ҫинче апат хатӗрлеме, вӑрманта тата ун ҫывӑхӗнче ҫӳп-ҫап ҫунтарма юрамӗ. Вӑрман тата ял хуҫалӑх тӗлевӗллӗ ҫӗрсем ҫывӑхӗсенчи ҫӗр лаптӑкӗсенче те типӗ курӑка ҫунтарма чарӗҫ.

Пушар хӑрушлӑхӗ IV и V класа ҫитсен вӑрмансене кӗме те юрамӗ.

Йӗркене епле пӑхӑннине тӗрӗслесе тӑрӗҫ. Каланине итлеменнисене явап тыттарӗҫ.

Паян, ака уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн артисчӗсем Тутарстана гастрольпе тухса кайнӑ.

Кӳршӗллӗ регионта сцена ӑстисем 10 кун пулӗҫ. Ҫав вӑхӑтра вӗсем Александр Пӑртта пьеси тӑрӑх лартнӑ «Хӑвӑрт укҫа ҫавӑрать пуҫа» камите тата Владимир Илюхов пьеси тӑрӑх хатӗрленӗ «Как Настенька чуть кикиморой не стала» юмаха кӑтартӗҫ.

Гастроль Алексевски районӗнчи Алексеевское ялӗнче пуҫланӗ. 10 кунта артистсем Тутарстанри тӗрлӗ сцена ҫине 18 хутчен тухӗҫ.

goodfon.ru сайтри сӑн

Синоптиксем кӑҫал ҫулла мӗнлерех ҫанталӑк пулассине калама пултараҫҫӗ. Паллах, ку 100 проценчӗпех пӗр килмесен те пултарать.

Ытти чухнехине сӑнанӑ тӑрӑх, юрлӑ хӗлле хыҫҫӑн шӑрӑх ҫулла килет. Хальхи ака уйӑхӗнчи ҫанталӑк та ҫакна ҫирӗплетет. Ҫу уйӑхӗ те шӑрӑх та типӗ пуласса шантараҫҫӗ. Анчах пӗрремӗш декада пуҫламӑшӗнче кӑштах сивӗтет.

Ҫӗртме уйӑхӗнче ӑшӑ, анчах ҫумӑрлӑ пулӗ. Утӑ уйӑхӗ кашни ҫулах тенӗ пекех шӑрӑх килет. Кӑҫал та вӑл ҫаплах пулӗ. Ку уйӑхра ҫанталӑк тропикӑна аса илтерӗ: шӑрӑх ҫанталӑкра шӑпӑртатса ҫумӑр ҫӑвӗ.

Ҫурла уйӑхӗн вара пуринчен те ирттерӗ, 30 градусран шӑрӑх тӑрӗ. Ҫумӑр сахал ҫӑвӗ, ҫавӑнпа ҫӗр типӗ. Юлашки декадӑра ҫеҫ ҫумӑр ҫума тытӑнӗ.

Максим Егоров архивӗнчи сӑн

Элӗк районӗн каччи Максим Егоров пӗлтӗрхи кӑрлач уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Питӗртен Владивостока ҫити чупма тухнӑ. Вӑл тинех финиша ҫитнӗ.

Максим Владивостока пӗлтӗрхи утӑ уйӑхӗн варринчех ҫитме палӑртнӑ. Анчах пандемие пула улшӑнусем пулнӑ. Вӑл чупас тесе ҫур ҫул отпуск илнӗ. Ҫав тапхӑрта вӑл Владивостока ҫитеймен, ҫапах ӑна ӗҫрен кӑларса яман.

Максим хӑйӗнпе пӗрле 6 килограмм таякан рюкзак ҫеҫ илнӗ. Унта – улӑштарса тӑхӑнмалли тум, кроссовка, спорт костюмӗ, ӑшӑ куртка. Владивостока ҫитиччен спортсмен ултӑ кроссовка улӑштарнӑ.

Максимӑн маршручӗ 10 пин ҫухрӑмпа танлашнӑ. Ӑна вӑл 1 ҫул та 2 уйӑх та 17 кунра чупса тухнӑ.

Инкеклӗ лару-тӑру министерстви тунӑ сӑн

Чӑваш Енре пушарта шар курнӑ ҫынсене укҫан пулӑшма палӑртнӑ. Ку проектпа ӗҫлев министрӗ Алена Елизарова Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче паллаштарнӑ.

Пушарта ҫуннӑ ҫемьене кашни ҫын пуҫне 10-шар пин тенкӗ парасшӑн. Енчен те хуралтӑ таврашӗ (мунча, гараж, сарай тата ытти) ҫунса кайсан кӑшт сахалрах укҫа парӗҫ. Ун чухне пулӑшу 5 пин тенкӗпе танлашӗ. Республика хыснинче ҫынсене кунашкал пулӑшу пама укҫа пӑхса хунӑ ӗнтӗ.

Аса илтерер: Канашри Разин урамӗнчи ҫуртра пушарта шар курнӑ ҫынсене укҫан пулӑшнӑ. Ун чухне ҫуртӑн тӑрри ҫуннӑ.

geekville.ru сайтри сӑн

Шупашкарта пурӑнакан хӗрарӑм ултавҫӑсене 2 миллион тенкӗ куҫарса панӑ. Кун пирки вӑл ӗнер полицие пырса каласа кӑтартнӑ.

60 ҫулти хӗрарӑм каласа кӑтартнӑ тӑрӑх, ун патне хӗр шӑнкӑравланӑ, вӑл банк ӗҫченӗ имӗш. Хайхискер ун ячӗпе такам кредит илнине ӗнентернӗ. Ҫапла тивӗҫлӗ канури хӗрарӑм патне тӑтӑшах шӑнкӑравлама, мӗнле операцисем тумаллине ӑнлантарма тытӑннӑ.

Хайхискер вӗсем каланине туса пынӑ, банкомат патне пырса кредит илнӗ 2 миллион тенке лешсем каланӑ номерсем ҫине куҫарса панӑ. Улталани пирки вӑл ҫӗрле ҫеҫ ӑнланнӑ. Кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.

Ака уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Чӑваш наци вулавӑшӗнче «Варкӑш» литература клубӗн йӑлана кӗнӗ ларӑвӗ иртрӗ. Хальхинче унта Тани Юнӑн «Иртнӗ кунсем-ҫулсем» кӗнекине хакланӑ. Чӑваш кӗнеке издательство ӗҫченӗ Ольга Иванова Чӑваш Енри профессионал ҫыравҫӑсен Фейсбукри страницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, кӗнеке 2013 ҫулта Чӑваш кӗнеке издательствинче кун ҫути курнӑ.

«Тани Юн (Татьяна Степановна Максимова-Кошкинская, хӗр чухнехи хушамачӗ – Бурашникова) 1903 ҫулхи кӑрлачӑн 28-мӗшӗнче Етӗрне уесӗнчи (халӗ Чӑваш Республикин Етӗрне районӗ) Чурпай ялӗнче ҫуралнӑ. Пултарулӑхри малтанхи утӑмӗсене шкулти театр сцени ҫинче тунӑ, ун хыҫҫӑн Хусантан тин ҫеҫ Шупашкара куҫса килнӗ чӑваш театрӗнче вӑй хунӑ, «Чӑвашкино» тата «Востоккино» студисем ӳкернӗ фильмсенче тӗп рольсене вылянӑ. Чӑваш тата вырӑс драма театрӗсенче вылянӑ чухне ӑна Иоаким Максимов-Кошкинский асӑрханӑ. Каярахпа Иоаким Степанович унӑн мӑшӑрӗ пулса тӑнӑ.

Тани Юн сцена тата кино искусствинче ытларах палӑрнӑ пулин те, литературӑра та ҫине тӑрсах ӗҫленӗ, вырӑс ҫыравҫисен хайлавӗсене чӑвашла куҫарнӑ, пьесӑсем ҫырнӑ. Унӑн «Иртнӗ кунсем-ҫулсем» кӗнеки пирвайхи хут 1972 ҫулта пичетленнӗ.

Малалла...

Александр Воробьев архивӗнчи сӑн

Ҫутҫанталӑк министрӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫласа пынӑ Александр Воробьев Фейсбукра ӗҫрен кайма ыйтса ҫырнӑ заявление сӑн ӳкерсе вырнаҫтарнӑ. Унта паянхи кун тӑрать.

ЧР Элтеперӗ Олег Николаев хирӗҫ пулман, заявление алӑ пусса панӑ та должноҫрен кӑларнӑ. Хальлӗхе министр тивӗҫӗсене Елена Хомченко пурнӑҫлать. Вӑл нарӑс уйӑхӗн 17-мӗшӗнченпе министр ҫумӗнче ӗҫлет.

Аса илтерер: Александр Воробьев ҫутҫанталӑк министрӗн тивӗҫӗсене пуш уйӑхӗн 19-мӗшӗнченпе пурнӑҫланӑ. Вӑл 40 ҫулта.