Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаве шухӑшланӑ тӑрӑх, «чӑваш чӗлхи пӗтесси ҫинчен калаҫмалла мар, унӑн аталанӑвӗ пирки ҫеҫ сӑмах пулмалла». Ҫакӑн пирки вӑл «Хыпар» хаҫата панӑ интервьюра палӑртса хӑварнӑ.

«Олег Алексеевич, паян эпир сирӗнпе чӑвашла ҫапла ирӗклӗн те ҫӑмӑллӑн калаҫма пултарни савӑнтарать. Республика Пуҫлӑхӗн должноҫне йышӑнсан эсир чӑваш чӗлхине упрама, аталантарма ятарлӑ ҫум программа ҫирӗплетрӗр. Чӗлхе пӗтессин процесне чарма кая юлмарӑмӑр-ши?» — тенӗ «Хыпар» издательство ҫурчӗн директорӗ — тӗп редакторӗ Татьяна Вашуркина республика ертӳҫине.

Олег Николаев ҫапларах хуравланӑ: «Манӑн шухӑшпа, чӑваш чӗлхи пӗтесси ҫинчен калаҫмалла мар, унӑн аталанӑвӗ пирки ҫеҫ сӑмах пулмалла. Пирӗн тӑван чӗлхепе пуплеме /ҫав шутра — патшалӑх ӗҫӗсем ҫинчен те/ май пурри чӗлхе пурӑннине ҫеҫ мар, вӑл аталаннине те кӑтартать. Паллах, аталану программи кирлӗ. Пӗлетпӗр ӗнтӗ: ӗҫсене патшалӑх шайӗнче йӗркелеме тата бюджетран укҫа-тенкӗ уйӑрма программӑсем хатӗрлемелле, унсӑрӑн пӗлтерӗшлӗ мероприятисене ирттереймӗпӗр. Ҫак ҫум программа пулӑшнипе пирӗн чылай шухӑш пурнӑҫланать.

Малалла...

"Про Город" сайтран илнӗ сӑн

Ҫурла уйӑхӗн 14-мӗшӗ, Пыл сӑпасӗ, Шупашкарта пурӑнакан 68 ҫулти хӗрарӑмшӑн инкекпе вӗҫленнӗ. Ҫак кун унӑн пурнӑҫӗ татӑлнӑ.

18 сехет те 40 минутра иртен-ҫӳрен хулари 9-мӗш Пилӗкҫуллӑх урамӗнчи 20-мӗш ҫурт ҫывӑхӗнче хӗрарӑм выртнине асӑрханӑ. Малтанах вӑл сывланӑ-ха.

Вырӑна васкавлӑ медпулӑшу ҫитнӗ. Унта реанимаци пулнӑ. Хӗрарӑма пульницӑна илсе кайнӑ. Анчах, шел те, тепӗр кунхине унӑн пурнӑҫӗ татӑлнӑ.

Следстви комитечӗ палӑртнӑ тӑрӑх, вӑл 3-мӗш хутран ӳкнӗ. Халӗ ӗҫ-пуҫа уҫӑмлатаҫҫӗ.

karaulovlife.ru сайтри сӑн

Раҫҫейре, ҫав шутра – Чӑваш Енре те, суйлав ҫывхарса пырать. Ҫав кунччен хваттер илсе пропискӑна улӑштараймарӑр-и? Унашкаллисем валли республикӑра 25 суйлав участокӗ ӗҫлӗ.

Кунашкал участоксенче килсӗр-ҫуртсӑр ҫынсем те сасӑлама пултараҫҫӗ. Ун пек суйлав участокӗсем кашни районта пӗрер пулӗҫ. Шупашкарти виҫӗ районта та ҫавӑн пек участоксен алӑкӗсем уҫӑ пулӗҫ.

Аса илтерер: кӑҫал кӗркунне ЧР Патшалӑх Канашӗн, РФ Патшалӑх Думин суйлавӗ пулӗ. Вӑл авӑн уйӑхӗн 17-19-мӗшӗсенче иртӗ.

"Про Город" сайтран илнӗ сӑн

Йӗпреҫ районӗнчи Пучинке ялӗнче пурӑнакан ҫамрӑк ҫемье нимсӗр-мӗнсӗр тӑрса юлнӑ. Йӑлтах – пушара пула.

Ҫурла уйӑхӗн 10-мӗшӗнче 15 сехет те 45 минутра Сергеевсен ҫуртӗнче ҫулӑм тухнӑ. Малтан пӳрт шалтан ҫуннӑ. Ҫав вахӑтра Сергеевсем картишӗнче пулнӑ.

Ҫулӑм питӗ хӑвӑрт сарӑлнӑ. Ҫемье ҫунакан ҫуртран нимӗн те илсе тухайман. Документсем те ҫунса кайнӑ. Ҫамрӑк мӑшӑр урамра тумтирсӗр, нимсӗр-мӗнсӗр тӑрса юлнӑ. Сергеевсен ҫулталӑкри ача пур.

Вӗсене пулӑшас тесен ҫак номерпе ҫыхӑнма, укҫа куҫарма пулать: 89196641701.

cap.ru сайтри сӑн

Чӑваш Енре кӑшӑлвирусӑн Инди штамӗпе чирлекенсем нумайланнӑ. Кун пирки Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗн пуҫлӑхӗ Надежда Луговская оперштаб ларӑвӗнче пӗлтернӗ.

Инди штамне тепӗр майлӑ «дельта» теҫҫӗ. Чӑваш Енре ҫак штампа чирленӗ 50 ҫынна шута илнӗ. Сӑмах май, утӑ уйӑхӗн вӗҫӗнче 32 тӗслӗх ҫеҫ пулнӑ.

Британи штамӗпе чирлекенсем те пур: 9 ҫынна шута илнӗ. Ку хисеп утӑ уйӑхӗн 30-мӗшӗнченпе улшӑнман.

Мускавра Чӑваш Ен полпредствин ҫурчӗ ҫинче пӑхӑр хӑма уҫасшӑн. Ӑна пирӗн ентеше, космоса вӗҫнӗ Андриян Николаева, халаллӗҫ. Ҫавна май тарифсен патшалӑх служби проектировани тӗлӗшпе уҫӑ конкурс ирттерет.

Малтанхи хак – 672 пин тенкӗ. Хӑман 90х50 сантиметр калӑпӑшлӑ, А.Г.Николаевӑн портрет барельефӗллӗ пулмалла.

Хӑмана ахальтен унта ҫакмаҫҫӗ. Ҫак ҫуртра Андриян Григорьевич Николаев ӗҫленӗ. Ҫакна палӑртса хӑма ҫине те ҫырӗҫ. Конкурс ҫӗнтерӳҫипе килӗшӳ алӑ пуссан хӑмана 3 уйӑхра хатӗрлесе ҫакмалла.

Сӑмах май, ҫурт ҫак адреспа вырнаҫнӑ: Мускав, Б.Ордынка урамӗ, 46-мӗш ҫурт, 1-мӗш корпус.

Тутарстанри Нурлатри Театр скверӗнче чӑваш юррин «Родник» (чӑв. Ҫӑлкуҫ) халӑх ансамбльне йӗркеленӗренпе 30 ҫул ҫитнине уявланӑ.

Ансамбле 1991 ҫулхи ҫурла уйӑхӗнче районти Культура ҫурчӗ ҫумӗнче йӗркеленӗ. Пуҫаруҫи – Тутар Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Светлана Ефремова. Ансамбль ертӳҫ пулса вӑл 20 ҫул тӑрӑшнӑ. 2012 ҫултанпа ушкӑна Светлана Ефремован вӗренекенӗ Олеся Илифанова ертсе пырать, аккомпаниаторӗ – Василий Абрамов.

«Манӑн ӗҫӗм сая кайманнишӗн савӑнатӑп. Ансамбль малашне те аталанасса шанатӑп», – саламланӑ хӑй пуҫарса янӑ ушкӑна 30 ҫулхипе Светлана Семеновна.

Чӑваш юррин ансамблӗн спутник-ушкӑнӗ те пур. Вӑл — ача-пӑчан «Звезда» (чӑв. _Ҫӑлтӑр_) ансамблӗ.

fs01.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев чӑваш ҫырулӑхне халалланӑ палӑка тума укҫа парса пулӑшнӑ. Ӑна вӑл шалуран уйӑрнӑ.

Аса илтерер: чӑваш алфавитне халалласа Чӗмпӗрте палӑк лартасшӑн. Шӑпах унта «Раҫҫейри чи пысӑк этноссенчен пӗрин ҫырулӑхне чӗртсе тӑратнӑ». Асӑннӑ тӑрӑхри чӑвашсем хальхи вӑхӑтри чӑваш алфавитне йӗркеленӗренпе 150 ҫул ҫитнине халалласа хулара палӑк вырнаҫтарас сӗнӳпе тухнӑ. Вырӑнтисем конкурс ирттерсе палӑкӑн чи лайӑх проекчӗ тесе Виктор Егоров (Аванмарт) скульпторӑн ӗҫне суйланӑ. Виктор Аванмарт палӑка ҫаврашкана ҫырнӑ Ӑ саспалли евӗр хатӗрлесшӗн.

Каярах ҫав палӑк валли укҫа пухнине пӗлтерчӗҫ.

Палӑк проекчӗн хакӗ — 1,8 миллион тенкӗ.

«Пирӗн халӑхӑн «ниме» йӑли пур. Палӑк укҫи пӗр ҫыншӑн пысӑк сумма. Анчах пӗрле пулса эпир укҫа пухайӑпӑр. Ҫавӑнпа эпӗ шалӑвӑн пӗр пайне уйӑрса парас терӗм», — тенӗ Элтепер.

Чӑваш Енӗн патшалӑх пурлӑхне ҫитес ҫул приватизацилессипе прогноз планне хатӗрленӗ. Унта пӗр объект кӑна кӗртнӗ. Ку вӑл — «Чӑваш Енӗн Апат-ҫимӗҫ фончӗ» тулли мар яваплӑ обществӑн склачӗсем. Складсем Шупашкарти Николаев урамӗнчи 14-мӗш «а» ҫурт адреспа вырнаҫнӑ.

Республикӑн Экономика аталанӑвӗн тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, 2019 ҫулта ҫӗр участокне ҫуртсемпе пӗрле 48 миллион тенкӗпе хакланӑ, ҫав шутран 28 миллионӗ — ҫӗр хакне шута илмесӗр. Республикӑн Ял хуҫалӑх министерствинче шухӑшланӑ тӑрӑх, Апат-ҫимӗҫ фончӗн склачӗсемпе аренда хакӗ ытла пысӑккине кура усӑ курмаҫҫӗ.

Ҫурла уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче Чӑваш халӑх артистне, хор дирижёрне, педагога, Анатолий Фишера, чысланӑ.

Хора 50 ҫул ытла ертсе пынӑ ҫав ҫын тӗп хормейстер ӗҫне пӑрахнӑ, тивӗҫлӗ канӑва кайнӑ.

Анатолий Фишера театр директорӗ Валерий Клементьев учрежденин Хисеп грамотипе чысланӑ, ӗҫе чуна парса пурнӑҫланӑшӑн тав тунӑ.

Анатолий Фишер Ижевскра 1938 ҫулхи утӑ уйӑхӗн 8-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Мускаври музыкӑпа педагогика училищинче тата Мускаври П.И. Чайковский ячӗллӗ патшалӑх консерваторийӗнче вӗреннӗ. Пиллӗкмӗш курса ҫитсен Мускав облаҫӗнчи Электросталь хулинче халӑх опера театрӗнче хормейстерта ӗҫлеме тытӑннӑ. 1963-1969 ҫулсенче Бурят Республикинчи Г.Ц. Цыдынжапов ячӗллӗ оперӑпа балет театрӗнче тӑрӑшнӑ. 1969 ҫулта ӑна Шупашкара, Чӑваш музыка театрне тӗп хормейстера чӗнсе илнӗ.

Педагог пулса вӑл Улан-Удэри Хӗвелтухӑҫ-Ҫӗпӗр культура институтӗнче, каярах И.Я. Яколвев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнче тӑрӑшнӑ.