Улатӑр районӗнчи виҫӗ кинемей кӑмпана кайсан ҫухалнӑ. Алтышево поселокӗнче пурӑнакан 77-87 ҫулсенчи виҫӗ тус юпа уйӑхӗн 18-мӗшӗнче кӑмпана ҫывӑхри вӑрмана ҫул тытнӑ. Анчах унта вӗсем ҫӗтсе кайнӑ. Ҫакӑн пирки кинемейсенчен пӗрин мӑнукӗ вырӑнти полицейскисене пӗлтернӗ.
Пакунлисем, кинемейсен тӑванӗсем, пӗр ял ҫыннисем ватӑсене шырама вӑрмана васканӑ. Полицейскисем кӑмпаҫӑсене виҫӗ сехет шыранӑ. Малтан – машинӑпа, кайран –ҫуран. Уплюнкка карҫинккисене вӑрманта пӑрахса хӑварнӑ кинемейсене тупнӑ-тупнах. Ватӑсем хӑйсене йӗркеллех туйнӑ.
Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫин ветеранӗсене карас телефонӗсемпе тивӗҫтернӗ. Унсӑр пуҫне вӗсене тӳлевсӗр калаҫма май туса панӑ.
Хӗрлӗ Чутай район администрацийӗнче хыпарланӑ тӑрӑх, «Телефоны — фронтовикам» (чӑв. Фронтовиксене — телефонсем) пӗтӗм Раҫҫейри акци иртет. Ӑна Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 75 ҫул ҫитнине халалланӑ. Ҫавна май «Волонтеры Победы» (чӑв. Ҫӗнтерӳ нимеҫисем) халӑх юхӑмӗн хастарӗсем Хӗрлӗ Чутай районӗнчи тӑватӑ ветерана: Кузьма Аргандейкина, Клавдия Ижетниковӑна, Вера Петровӑна, Арсентий Вадейкина — телефонсем тата тӳлевсӗр калаҫма ирӗк панине ӗнентерекен сертификатсем панӑ.
Нимрен те хӑраман карчӑк теме пулать ун пирки. Ватӑскере килте питӗрсе хӑварнӑ. Анчах унӑн килте ларас килмен… карниз ҫине уҫӑлма тухнӑ.
Карчӑк карниз тӑрӑх утнине иртен-ҫӳрен асӑрханӑ. Стрелоксен 324-мӗш дивизийӗн урамӗнчи 13-мӗш ҫурт умне Инкеклӗ лару-тӑру министерствин ӗҫченӗсем ҫитсе тӑнӑ.
Карчӑк ватӑ, тӑванӗсем ӑна хваттерте питӗрсе хӑварнӑ. Ӑна вара ку килӗшмен-тӗр. Карчӑк балкон чӳречи урлӑ карниз ҫине тухнӑ.
Инкеклӗ лару-тӑру министерствин ӗҫченӗсем пусмапа ватӑ хӗрарӑм патне хӑпарнӑ та ӑна хваттере кӗме ӳкӗте кӗртнӗ. Халӗ кун тӗлӗшпе тӗрӗслев ирттереҫҫӗ.
Ӗнер Шупашкар хулинче пӗр хӗрарӑм чӳрече янахӗ ҫине тӑрса кӑшкӑрма тытӑннӑ. Ӑнланмалла мар тем калаҫаканскере, шавлаканскере иртен-ҫӳрен асӑрханӑ. Пӑтӑрмах хулари Мускав проспектӗнчи нумай хваттерлӗ ҫуртсенчен пӗринче тӑр кӑнтӑрла, 11 сехет иртсен, пулса иртнӗ.
Чӳрече янахӗ ҫинчи ватӑ хӗрарӑм ҫинчен Республикӑн шыравпа ҫӑлав службине пӗлтернӗ, хӗрарӑм чӳречерен сикме пултарӗ тесе асӑрхаттарнӑ. Дежурство сменин пуҫлӑхӗ Е. Шибров Е. тата Р. Шамсутдинов ҫӑлавҫӑ пӑтӑрмах вырӑнне васканӑ. Вӗсем тӑваттӑмӗш хута чупса хӑпараҫҫӗ те хваттер алӑкӗ уҫҫине асӑрхаҫҫӗ. Ҫав самантра ватӑ хӗрарӑм урайӗнче выртнӑ, хваттерте полици ӗҫченӗсем тӑнӑ. Вӗсене те пӗлтерекен пулнӑ курӑнать.
Ӗнер, ҫурла уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, Шупашкарта пурӑнакан ҫемьене ҫӑлавҫӑсен пулӑшӑвӗ кирлӗ пулса тухнӑ.
Коллектив урамӗнчи нумай хваттерлӗ ҫуртра тӗпленнӗ кинемей шалта пулнӑ, унӑн хӗрӗ — тул енче. 1924 ҫулта ҫуралнӑ кинемей алӑка уҫасссишӗн тем пек ҫине тӑрсан та май тупайман. Вӑл хӑйне пулӑшма ыйтнӑ.
Кинемейӗн хӗрӗ ҫӑлавҫӑсен службине шӑнкӑравласа лару-тӑрӑва уҫӑмлатнӑ, алӑка хайсем тӗллӗн уҫаймассине пӗлтернӗ, вырӑна пыма ыйтнӑ. Ҫӑлавҫӑсен дежурство ушкӑнӗ Коллектив урамне ҫитнӗ. «Умелец» (чӑв. Ӑста) ятлӑ хатӗрпе хваттер алӑкне ҫӑмӑллӑнах уҫнӑ.
100 ҫула ҫывхаракан кинемей, Турра шӗкӗр, чиперех пулнӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан 74 ҫулти старик карточка ҫинче укҫа самаях пухнӑ. Укҫипе мӑнукӗ усӑ курнӑ, аслашшӗ вара ирӗк паман ӑна.
16 ҫулти каччӑ тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Следстви версийӗ тӑрӑх, кӑҫал кӑрлач-нарӑс уйӑхӗсенче каччӑ аслашшӗ патӗнче хӑнара пулнӑ. Лешӗ ӑна хӑйӗн банк каррттине апат-ҫимӗҫ туянма панӑ. Мӑнукӗ вара хӑйӗн телефонӗ ҫине сарӑм лартнӑ та ватӑ ҫыннӑн счечӗ ҫинчи укҫана хӑйӗн банк счечӗ ҫине куҫарнӑ. Пӗтӗмпе – 320 пин ытла тенкӗ. Ку укҫапа вӑл хӑйне кирлӗ пек усӑ курнӑ.
Кӗҫех 16-ри ҫамрӑк тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе суд пӑхса тухӗ.
Шупашкарти Энтузиастсен урамӗнче пурӑнакан ватӑ хӗрарӑма ултавҫӑсен аллине ҫакланнӑ. Хайхискер укҫа реформи пулнине ӗненнӗ.
Ҫурла уйӑхӗн 3-мӗшӗнче 84 ҫулти хӗрарӑм алӑкӗнчен палламан ҫын шакканӑ. Хайхискер хӑйӗнпе соцӗҫчен тесе паллаштарнӑ. Вӑл ҫӗршывра укҫа улшӑннине пӗлтернӗ. Ҫак соцӗҫчен ҫавӑнтах уҫана улӑштарма сӗннӗ.
Тивӗҫлӗ канури хӗрарӑм палламан ҫынна 15 пин тенкӗ панӑ. Ӑна вара шӳтлӗ укҫа тыттарса хӑварнӑ.
Ӗнер Шупашкарта пурӑнакан 85 ҫулти кинемей полицие пырса пулӑшу ыйтнӑ. Хайхискере ултавҫӑ шӑнман пӑр ҫине лартса хӑварнӑ, унӑн укҫине вӑрланӑ.
Кинемей патне пӗр хӗрарӑм шӑнкӑравланӑ. Хӑй «соцӗҫчен» иккен. Вӑл тивӗҫлӗ канури ҫынсене апат-ҫимӗҫ тивӗҫессине пӗлтернӗ, адреса ыйтнӑ. Хайхи хӗрарӑм кинемейӗн укҫа пуррипе ҫуккипе те кӑсӑкланнӑ. Саккунра улшӑнуесм пулаҫҫӗ-мӗн, ҫавӑнпа вӗсене ылмаштармалла.
Ҫав вӑхӑтрах алӑкран такам шакканӑ. «Нимеҫӗ» иккен. Вӑл карчӑкӑн укҫине илсе тухса кайнӑ. Пӗтӗмпе – 342 пин тенкӗ.
Халӗ полицейскисем ҫав ҫынсене шыраҫҫӗ.
Патӑрьел районӗнчи Турхан ял тӑрӗхӗнчи нимеҫӗсем ватӑ хӗрарӑма кӑмака тума пулӑшнӑ. Кинемей валли ҫуралнӑ кун тӗлне питӗ лайӑх парне пулнӑ ку.
Любовь Дубинина 85 ҫулта, пӗчченех пурӑнать. Нимеҫӗсем унӑн килне тирпейлеме пулӑшнӑ, лаҫри юрӑхсӑр кӑмакана пӑсса ҫӗнӗрен купаланӑ. Ҫуралнӑ кун ячӗпе вара чечек те парнеленӗ.
Ачасем кивӗ кӑмакана пӑснӑ, ҫырмара тӑм тупнӑ, унтанах хӑйӑр йӑтнӑ. Инструментсене килтсен илсе килнӗ. 85 ҫулхи юбилейпе питӗ чаплӑ парне пулнӑ. Любовь Дубинина каланӑ тӑрӑх, ун пек хӑйне евӗр парне пурнӑҫӗнче курман вӑл.
Ҫу уйӑхӗн вӗҫӗнче Шупашкарти полици уйрӑмне 79-ти кинемей пынӑ. Вӑл каланӑ тӑрӑх, ун патне хваттере палламан арҫын килнӗ, хӑйӗнпе курьер тесе паллаштарнӑ. Хайхискер урӑх хулара пурӑнакан тӑванӗсенчен парне илсе килнӗ имӗш.
Арҫын хутаҫ тата каялла пама вак укҫа, 2600 тенкӗ, ыйтнӑ. Сдачӑна вӑл парнесемпе пӗрле илсе кӗме шантарнӑ. Анчах каялла вӑл таврӑнман, ҫухалнӑ.
Арҫынна тытса чарнӑ. Вӑл – Шупашкарта пурӑнакан 49-ти ҫын. Унччен вӑл кун пек преступленисемшӗн пӗрре мар айӑпланнӑ. Халӗ ҫак арҫын ытти ҫакнашкал преступленипе ҫыхӑннипе ҫыхӑнманнине тӗрӗслеҫҫӗ.
-2.7 °C