Вӑрнар районӗнчи Чӑрӑшкас Хирлеп ялӗнче пӗрисем пӗлтӗрхи кӗрхи каҫ ик арҫынна мунчана хупса хунӑ.
24-ри каччӑпа хӗр 2018 сӳлхи юпа уйӑхӗн 8-мӗшӗнче асӑннӑ яла пикен аппӑшӗ патне кайнӑ. Унта вӗсем ӗҫсе-ҫинӗ. Ҫавӑнта хӑналаннӑ тепӗр арҫынпа каччӑ кӗҫех хирӗҫсе кайнӑ. Ҫамрӑкки алла мӑлатук ярса илнӗ те аслӑраххине питӗнчен икӗ хутчен туртса ҫапнӑ. Лешӗ персе аннӑ хыҫҫӑн ӑна икӗ хутчен тапать. Кайран каччӑпа хӗр арҫынна мунчана илсе кайса хупса хураҫҫӗ.РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫакна вӗсем шар курни право хуралҫисене ан пӗлтертӗр тесе тӑваҫҫӗ. Мунчара, сӑмах май, кил хуҫин тӑванӗ те пулнӑ. Вӑл унта, ӳсӗрскер, ҫывӑрма кӗрсе выртнӑ. Ҫапла вара ик арҫын хупӑ мунчара ҫӗр каҫаҫҫӗ. Ир енне алӑка аран уҫса тухаҫҫӗ.
24-ри каччӑпа хӗре суд хупса хумасӑр айӑплама йышӑннӑ. Каччӑна — 3,5 ҫуллӑха, хӗре — 3 ҫуллӑха.
Елчӗк районӗнче пурӑнакан, юсанмалли 4-мӗш колонире (вӑл Шупашкарта вырнаҫнӑ) ӗҫленӗ ҫамрӑк тата унӑн тусӗ ҫыннӑн банк картинчен укҫа вӑрланӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Раҫҫейӗн Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, пуҫиле ӗҫе суда ярса панӑ.
Кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗнче 26-ри ҫамрӑк Елчӗкрен Шупашкара каякан пӗчӗк автобус салонӗнче ют телефон тупнӑ. Ӑна йӑтса вӑл хӑйӗн 23-ри тусӗ патне васканӑ. Туссем карас телефонне тишкернӗ май ют смс-ҫырусене вуланӑ. Унта ҫырни тӑрӑх телефон хуҫин банк картти ҫинче укҫа пуррине ӑнланнӑ. Кӗҫех вӗсем карттӑ ҫинчен 8 пин тенкӗ укҫана тӗрлӗ счёт ҫине куҫарнӑ.
Пуҫиле ӗҫе тӗпченӗ май, 26-ри ҫамрӑкӑн килӗнче тӗтӗмсӗр тар тупнӑ. Вӑл хайхин 37 грамм ытла упраннӑ. Тара ҫамрӑк 2014 ҫулхи кӗркунне туяннӑ иккен. Ун чухне унӑн граждан хӗҫпӑшалӗпе усӑ курма ирӗк пулнӑ, анчах ҫав ҫулхи раштав уйӑхӗнче ирӗк панӑ вӑхӑт вӗҫленнӗ. 26-ри каччӑн тӗтӗмсӗр тара упранӑшӑн та явап тытма тивӗ.
Патӑрьел районӗнче ҫуралнӑ, кире пуканӗ йӑтассипе ят-сум ҫӗнсе илнӗ Борис Глинкин тренер патӗнче ӑсталӑха туптакан Анастасия Александрова Кире спорчӗн тӗнче кубокӗн виҫҫӗмӗш тапхӑрӗнче ылтӑн медале тивӗҫнӗ. Ӑмӑрту Питӗр хулинче иртнӗ.
Анастасия хутшӑннӑ тупӑшӑва 10 ытла ҫӗршыври 150 ытла спортсмен пухӑннӑ. Чӑваш ҫӗрӗн хӗрӗ 63 килограмчченхи виҫере ӑмӑртнӑ. 24 килограмм таякан кире пуканне хӗр 181 хутчен ҫӗклеме пултарнӑ.
Анастасия Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академийӗнче, экономика факультетӗнче, вӗренет. Вӑл — пулас экономист.
Чӑваш Енӗн Спорт министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, халӗ Анастасия Александрова Германире ҫу уйӑхӗн 30 — ҫӗртме уйӑхӗн 3-мӗшӗсенче иртекен Европа чемпионатне кайма хатӗрленет.
Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫин ветеранӗсене Ҫӗнӗ Шупашкарта ҫӳҫ тӳлевсӗр каснӑ. Ырӑ ӗҫе киле ҫитсех пурнӑҫланӑ.
Ҫӳс тӳлевсӗр касмалли акцие Ҫӗнӗ Шупашкарти халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центрпа хулари политехника техникумӗ йӗркеленӗ. Нимеҫӗ-студентсен пулӑшӑвӗпе усӑ курма 13 шур сухал ыйтнӑ. Ҫамрӑксем ватӑсем патне киле кайса ҫӳҫ каснӑ. Ӗҫе студентсем тӗплӗн та яваплӑн пурнӑҫланӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центрпа хулари политехника техникумӗ йӗркеленӗ «С заботой о ветеранах» (чӑв. Ветерансемшӗн тӑрӑшса) акципе пӗрлех хулари социаллӑ ӗҫченсем те ветерансене парикмахер пулса пулӑшнӑ. Вӗсем 15 ватӑ патне ҫитнӗ, вӑрҫа ветеранӗсен ҫӳҫне касса хитрелетнӗ.
Кӑҫал ялсенче пурӑнакан 116 ҫын пурӑнмалли ҫурт-йӗре лайӑхлатӗ. Ҫак тӗллевпе, ЧР Ял хуҫалӑх министерствин сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, хыснаран 114,6 миллион тенкӗ уйӑрӗҫ.
Ҫурт-йӗр тумашкӑн е хваттер туянмашкӑн паракан социаллӑ тӳлеве чи малтанах ялта пурӑнакан е ял хуҫалӑх предприятийӗсенче ӗҫлекен ҫамрӑк специалистсем тивӗҫӗҫ. Яла пурӑнма куҫакан, унта ӗҫлеме пуҫлакан ҫынсем те ҫак пулӑшӑва тивӗҫме пултараҫҫӗ.
Палӑртмалла: пӗлтӗр кунашкал пулӑшупа 6,68 пин тӑваткал метр ҫурт-йӗр тунӑ, 40 ҫын пурӑнмалли условисене лайӑхлатнӑ. Вӗсен йышӗнче 24-шӗ – агропромышленноҫ комплексӗн ӗҫченӗсем, 6-шӗ – медик, 7-шӗ – вӗренӳ тытӑмӗнче вӑй хуракансем, 3-шӗ – вӑй-хал культурипе спорт, культура тытӑмӗн ӗҫченӗ.
Чӑваш Ене Раҫҫейри тата ют ҫӗршывсенчи ҫамрӑк журналистсемпе кинематографистсем пуҫтарӑнӗҫ. Ҫу уйӑхӗн 1-5-мӗшӗсенче Ҫамрӑксен массӑллӑ информаци хатӗрӗсен тата киностудисен «Волжские встречи» (чӑв. Атӑлҫи тӗл пулӑвӗсем) пӗтӗм тӗнчери 30-мӗш фестивалӗ иртӗ. Мероприятие Раҫҫейӗн тӗрлӗ кӗтесӗнчи хастар ҫамрӑксем ҫеҫ мар, Беларуҫрен, Казахстанран, Украинӑран тата Молдовӑран килсе ҫитмелле.
Чӑваш Енӗн Цифра аталанӑвӗн, информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министерствинче 450-а яхӑн ҫамрӑк килме пулнине пӗлтереҫҫӗ. Вӗсем хушшинче — аслӑ классенче вӗренекенсем тата студентсем. Вӗсемпе ӑсталӑх класӗсене медиаотрасльти паллӑ экспертсем ирттерӗҫ. Сӑмахран, «Русский репортер» журналӑн тӗп редаткорӗ Виталий Лейбин, «Карусель» тата «Дисней» телеканалсен режиссерӗ Антон Михалев, Молдавинче ӗҫлесе пурӑнакан, ҫынна аталанма тата лидер пулма хӑнӑхтаракан Марчел Паскаль тренер, М.В. Ломоносов ячӗллӗ МПУри журналистика факультечӗн преподавателӗ, «Моя Планета» телеканал ертӳҫи Роман Лобашов.
Чӑваш Республикинче ҫул ҫитменнисен йышӗнче наркотик сутакансен шучӗ кӑҫал, пӗлтӗрхи ҫак тапхӑртипе танлаштарсан, виҫӗ хут ӳснӗ. Кун пирки «Мой город Чебоксары» портал хыпарлать.
Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫулталӑк пуҫланнӑранпа наркотик тата психотроплӑ хутӑшсем сутнӑшӑн ҫул ҫитмен 11 ҫамрӑк тӗлӗшпе 70 пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Иртнӗ ҫулхи ҫак тапхӑрта кунашкал 23 тӗслӗх кӑна пулнӑ.
Палӑртса хӑварни вырӑнлӑ пулмалла, кӑҫалхи малтанхи виҫӗ уйӑхра икӗ ҫамрӑка суд тунӑ та ӗнтӗ. Пӗрне, 17 ҫултискере, наркотик сутнӑшӑн 3 ҫул та 10 уйӑхлӑха ирӗксӗр хӑварнӑ. Унӑн тантӑшӗ полици ӗҫченӗсен аллине амфитамин сутнӑшӑн ҫакланнӑ. 88 грамм спайса 34 хутаҫа хурса вӑрттӑн вырӑнсем урлӑ сутма ӗлкӗрнӗ ҫав ҫамрӑка суд колоние 4 ҫуллӑха ӑсатма йышӑннӑ.
Чӑваш Енри ҫемьесене «Ҫамрӑк мӑшӑрсен сертификатне» парӗҫ. Кун пек хушӑва Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев паян алӑ пуснӑ.
Сывлӑх тӗрӗслеттермелли хута ҫемье ҫавӑрнӑ мӑшӑрсене тыттарӗҫ. Унпа вӗсем ҫулталӑк хушшинче усӑ курма пултарӗҫ. Ҫак сертификат ача ҫуратаслӑха ӳстерме, ҫемьесене тӗреклетме май парасса шанаҫҫӗ.
«Ҫамрӑк мӑшӑрсен сертификачӗ» репродуктивлӑ тытӑм епле ӗҫленине тӗрӗс палӑртма пулӑшмалла. Унпа усӑ курса мӑшӑрсем пепкелӗх центрӗсенчи пысӑк квалификациллӗ специалистсем патӗнче сывлӑха тӗрӗслеттерейӗҫ. Чир-чӗр пуррине палӑртсан ӑна вӑхӑтра сиплеме май килӗ.
Сӑмах май, паян пирӗн республикӑри мӑшӑрсенчен 17-18 проценчӗ хӗсӗрлӗхпе нушаланать. Ҫав шутран 60 процентӗнче хӗрарӑмсене пула ҫемьесем ачасӑр. Юлашки ҫулсенче арҫынсем те ача ҫураттарайми пулса пынине палӑртаҫҫӗ.
Ӗнер, ака уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, Ҫӗнӗ Шупашкарта пӗр ҫамрӑка тӑр кӑнтӑрла ҫаратнӑ. Унти техникумсенчен пӗринче вӗренекен 18-ти каччӑн карас телефонӗн наушникне ҫамрӑк арҫын туртса илнӗ.
Хаклӑ япаласӑр (наушник 1700 тенкӗ ытларах тӑраканскер пулнӑ) юлнӑ ҫамрӑк ҫӗтсе кайман — пакунлисене ҫийӗнчех шӑнкӑравласа систернӗ.
Патрульпе пост служби вырӑна пырса ҫитсен каччӑ хӑйне кӳрентернӗ ҫамрӑк арҫын пирки тӗплӗн каласа кӑтартнӑ. Вӑл лешӗн хӑрах аллине бинтпа чӗркенине те асӑрханӑ. Шӑпах ҫав алӑ усал шухӑшлӑ ҫын йӗрӗ ҫине тухма пулӑшнӑ та.
Йӗрке хуралҫисем административлӑ майпа йӗркене пӑснӑ 29 ҫулти ҫамрӑка темиҫе кун каялла тытса чарнине аса илнӗ. Ун патне килне каяҫҫӗ те, наушника ҫаратаканни ҫав арҫын пулни ҫиеле тухать.
Ака уйӑхӗн 19-мӗшӗнче 17 сехетре Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «Библионочь – 2019» (чӑв. Библиокаҫ — 2019) пӗтӗм Раҫҫейри акци иртӗ. Хальхинче унӑн темине «Весь мир – театр» (чӑв. — Пӗтӗм тӗнче — театр) тесе палӑртнӑ.
Чӑваш Енӗн Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫав каҫ тӗрлӗ мероприятипе пуян пулӗ. Театр ӳнерне юратакансем те, классика кӗвви-ҫеммине кӑмӑллакансем те вӑхӑта савӑк ирттерӗҫ. Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки Надежда Кириллова та пулӗ. Вӑл «Ман поэзи театрӗ» кӗнекипе паллаштарӗ. Унпа паянхи театра тишкерме май килӗ.
Артист пулма ӗмӗтленекенсене Шупашкарти «Ералаш» студи валли суйласа илӗҫ. Конкурса хутшӑнакансен е сӑвӑ, е басня вуласа кӑтартмалла. Кастинга 5 ҫултан пуҫласа 25-чченхисем таранах хутшӑнайӗҫ.
+4.3 °C