«Ляпис Трубецкой» текен Белоруссири панк-ушкӑн Шупашкарта, «Олимп» концерт залӗнче, концерт кӑтартнӑ. Республикӑн тӗп хулине килнӗскерсем чӑвашсен ялавӗпе асӑнмалӑх сӑн ӳкерӗннӗ.

Концерта панк-ушкӑн нарӑсӑн 6-мӗшӗнче кӑтартнӑ. Килме вӑл иртнӗ ҫулхи кӗркуннех палӑртнӑ пулнӑ иккен, анчах ун чух солист чирлесе ӳкнипе ҫитеймен.

Шупашкарти Калинин районӗнче пурӑнакан 36 ҫулти арҫын хӑйӗн йӗкӗреш тӑванне пӗр черкке шурӑ эрехшӗн мӑйӗ тӗлӗнчен ҫӗҫӗпе тирсе пӗтернӗ. Суранланнӑ арҫын тепӗр кунне пульницара вилсе кайнӑ.

Тӗпчевҫӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗр тӑвансем сӗтел ҫинче ларнӑ пӗр черкке шурӑ эрех пирки тавлашса-хирӗҫсе кӗрсе кайнӑ. Вӗсенчен пӗри, шар кураканни, ҫуттине ҫавӑрса хунӑ иккен. Черечӗпе вара унӑн пулман-ши — тепри ҫавӑншӑн урсах каять. Часах иккӗш хирӗҫсе каяҫҫӗ. Черккесӗр юлни алла ҫӗҫӗ ярса илет те тӑванне темиҫе хутчен ҫӗҫӗпе чикет. Нумаях пулмасть суд пулса иртнӗ. Приговор хальлӗхе вӑя кӗреймен пулин те епле йышӑнни паллӑ: тӑванне суранлатнипе вӗлернӗ арҫынна ҫирӗп режимлӑ колоние 7 ҫуллӑха ӑсатмалла тунӑ.

Хаҫатсенче «кафере ӗҫлеме официантсене шыратпӑр» текен пӗлтерӳ хыҫҫӑн кайса чӑвша хӗрарӑмӗсем Самар хулинчи преступниксен аллине лекнӗ. Унта вӗсене ирӗксӗр лартса кайнӑ имӗш. Лере хайхисене хӑйсен ӳтне сутса пурӑнма хистенӗ. Тарма хӑтланакансене тытса пырнӑ, хӗненӗ иккен. Преступниксен аллине чӑваш хӗрӗсем кӑна мар, Самартан та, Чӗмпӗр облаҫӗнчен те лекнӗ. Пӗтӗмпе 27 пикерен кая мар пулнӑ теҫҫӗ.

Интим салонне Толльятти хӗрарӑмӗ, 32 ҫулти Наиль Нурдинова текенскер пуҫарнӑ пулать. Йыша тата темиҫе ҫын кӗнӗ. Вӗсенчен пӗри йӗрке хуралҫисен ушкӑн пирки информацие пӗлтерме килӗшнӗ. Ӑна ултӑ ҫуллӑха ҫирӗп режимлӑ колоние хупса хума йышӑннӑ. Ыттисене тӑхӑр ҫултан пуҫласа виҫҫӗччен кирпӗч шутлама ӑсатнӑ. Икӗ преступника тӗрмене хупмасӑр явап тыттарнӑ. Ушкӑна пухнӑ хӗрарӑма 11 ҫуллӑха пӗтӗмӗшле режимлӑ колоние ямалла тунӑ.

Ольга Вилухина.

Хӗрарӑм биатлонистсем паян пире тепӗр медальпе савӑнтарчӗҫ. Унччен конькипе тупӑшакан Ольга Граф бронза медаль ҫӗнсе илнӗччӗ. Халӗ, ав, тепӗр Ольга медальлӗ пулса тӑчӗ. Вӑл та Ольга, анчах Вилухина биатлонистка.

Спринта Екатерина Шумиловӑна тепӗр спортсменка ӑнсӑртран йӗлтӗрпе лектерчӗ те чупнӑ ҫӗрте персе анчӗ, туйине те хуҫса пӑрахрӗ, винтовки те ванса кайрӗ. Финиша вӑл 60-мӗш ҫитрӗ. Ольга Зайцева — 28-мӗш. Бронзӑна илеймӗ-ши тесе шаннӑ Раҫҫейӗн тепӗр спортсменки Яна Романова 19-мӗш вырӑна тухрӗ.

Пӗрремӗш вырӑнта — Словаки биатлонистки Анастасия Кузьмина. Тӗрӗссипе, вӑл Раҫҫей спорстменкиех-ха, Словакишӗн ӑмӑртать. Бронза медале Украина биатлонистки Вита Семеренко ҫӗнсе илчӗ.

Нумай пулмасть кӑна кӑна Раҫҫей спортсменӗсем пуҫласа медале тивӗҫрӗҫ. Ӑна илсе килекенни — конькипе тупӑшакан Ольга Граф. Вӑл 1983 ҫулта Омск хулинче ҫуралнӑ, национальноҫӗпе — нимӗҫ.

Ӑмӑртӑва пуҫламӑшӗнчен пуҫласа пӑхакансем Юлия Скокова ҫӗнтерессе те малтанласа шанчӗҫ-тӗр. Ара, тупӑшӑва вӑл та начар мар пуҫларӗ-ҫке. Анчах кайран старта вӑйлӑраххисем тухрӗҫ. Ҫапла вара Юлия Скокова 9-мӗш вырӑн йышӑнчӗ. Раҫҫейӗн тепӗр спортсменки Екатерина Шихова — 21-мӗш.

Ылтӑн медаль хуҫи — Голланди спортсменӗ Ирен Вюст. Виҫӗ пин метра вӑл 4.00,34 минутра чупса тухрӗ. 4.01,95 минутра ӗлкӗрнӗ Чехи спортсменӗ — Мартина Сабликова кӗмӗл медаль хуҫи.

Арҫынсен скиатлонӗ те питӗ хумхантармалла иртрӗ. Шел те, пирӗн Максим Вылегжанин финиша тӑваттӑмӗш ҫитрӗ, ҫапла вара ӑна бронза лекмерӗ.

Республикӑн тӗп хули «МИПИМ–2014» текен курава пуҫласа хутшӑнма хатӗрленет. Асӑннӑ мероприяти кӑҫалхипе 25-мӗш хут иртет иккен, Шупашкар вара унта пуҫласа хутшӑнать.

Францире иртекен курава тӗрлӗ сферӑра ӗҫлекенсем — куҫман пурлӑх, инвестици рынокӗсенче тӑрӑшакансем, девелоперсем, архитекторсем, патшалӑх служащийӗсем, финансистсем — хутшӑнаҫҫӗ.

Шупашкар экспозицийӗ Раҫҫейӗн пӗрлештернӗ экспозицийӗпе пӗрле вырӑн тупӗ. Чӑвашсемсӗр пуҫне унта тата тепӗр 24 регион кӗнӗ.

Шупашкар кӑтартакан тӗп самантсен шутӗнче Йӑлӑма, Лакрей вӑрманӗпе Шупашкара 500 ҫул парка юсаса ҫӗнетмелли, Хӗрлӗ лапама, «Ҫӗнӗ хула» тата Сад микрорайонсене хӑтлӑх кӗртессин проекчӗсене тӑратасшӑн.

Ҫак кунсенче республикӑн чи лайӑх ҫамрӑк ӑсчахӗсене палӑртнӑ. Конкурса 35 ҫула ҫитичченхи 9 ученӑй хутшӑннӑ. Вӗсен вӑтам ҫулӗ — 32-33 иккен. Конкурса виҫӗ номинаципе ирттернӗ.

Естествӑллӑ ӑслӑлӑхсен енӗпе чи лайӑх ӑсчах ятне хими ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн доценчӗ Алексей Ерёмкин тивӗҫнӗ. Органика хими енӗпе вӑл 60-а яхӑн ӑслӑлӑх ӗҫӗ ҫырнӑ иккен. Техника ӑслӑлӑхӗсен енӗпе физикӑпа математика кандидачӗ, И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университечӗн математика тишкервӗн кафедра заведующийӗн тивӗҫне пурнӑҫлакан Сергей Тихонов ҫӗнтернӗ. Социогуманитари ӑслӑлӑхӗсен енӗпе юлашикнчен асӑннӑ аслӑ шкулта педагогикӑпа яковлевоведени кафедрин доцентӗнче тӑрӑшакан Игорь Кожанов мала тухнӑ.

Республикӑн Ҫул-йӗр фондӗнчен пӗлтӗр уйӑрнӑ укҫа-тенке пур районта усӑ курса пӗтермен иккен. Ҫакна республикӑн вице-премьерӗ — транспортпа ҫул-йӗр министрӗ Михаил Янковский районсемпе хуласен пуҫлӑхӗсемпе Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев паян ирттернӗ видеоканашлура палӑртса хӑварнӑ.

Усӑ курмасӑр юлни — 10 миллион тенкӗ. Унпа усӑ курса пӗтермен районсен хушшинче Вӑрнар, Краснормейски, Шупашкар, Ҫӗмӗрле районӗсене асӑннӑ. Ҫавӑн пекех Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар, Улатӑр тата Ҫӗмӗрле хулисене кӗртнӗ.

Ҫул-йӗре юсама тата тытса тӑма пӗлтӗр тӗрлӗ хыснаран 2,7 миллиард тенкӗ ытларах уйӑрма пӑхса хӑварнӑ. Вырӑнти бюджетсен шучӗпе вара ҫак тупра 2,8 миллиарда яхӑн пулнӑ. Кӑҫал 2 миллиард тенкӗ ытларах уйӑрмалла.

Пур енлӗн сывӑ ҫын ҫук, тӗплӗн тӗрӗслеменисепе кӑна сыввӑн курӑнаҫҫӗ ҫивӗч чӗлхеллисем хӑш чух. Халӗ пирӗн ҫӗршывра кӑна мар, республикӑра та ҫынсене тӗплӗ тӗрӗслесси пырать. Пӗлтӗр, сӑмахран, Чӑвашра 231,4 пин ытларах ҫынна диспансеризаци витӗр кӑларнӑ. Ку процедурӑран пӑрӑнакансем те тупӑннӑ иккен-ха: ун пекксиене 1142 ҫын тесе пӗлтерет республикӑн Сывлӑх сыхлав министерстви. Хӑш-пӗр ӗҫрен пульницӑна ыйтса каясси тем тӑрать те, тен, хайъисен кайма май килмен-ши?..

Тухтӑрсем тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн инфекцилле мар чирсемпе аптӑрас хӑрушлӑх 68,3 процентӑн пуррине асӑрханӑ. Ҫав шутран 70 проценчӗ тӗрӗс мар апатланать иккен. Ӳт-пӗве пиҫӗхтерменнисем, хускалма юратманнисем — 26 процент. Юн пусӑмӗ пысӑккисемпе 26 проценчӗ аптӑранине палӑртнӑ, мӑнтӑррисем — 14 процент. Эрех виҫеллӗ ӗҫменнипе те чир-чӗр сарӑлас хӑрушлӑх пысӑк.

Марит Бьорген

Халӗ кӑна Сочире скиатлон енӗпе хӗрарӑмсен ӑмӑртӑвӗ вӗҫленчӗ. 15 километрлӑ инҫӗшрен ҫуррине спорстменсем классика мелӗпе тупӑшрӗҫ, тепӗр ҫуррине – «конькилле» ярӑнса.

Унта Норвеги спортсменӗсене ҫитекен пулмарӗ: вӗсемнчен харӑсах иккӗмӗшӗ медальсене тивӗҫрӗҫ. Пӗрремӗш вырӑна Марит Бьорген, виҫҫӗмӗшне Хайди Венг ҫӗнсе илчӗ. Тепӗр Норвеги йӗлтӗрҫи Тереза Йохауг финиша тӑваттӑмӗш ҫитрӗ. Кӗмӗл медале Швеци спортсменки Шарлотта Калла тивӗҫрӗ.

Раҫҫей йӗлтӗрҫисенчен Юлия Чекалева вӑйлӑрах пулчӗ: финиша вӑл 15-мӗш ҫитрӗ. Малти виҫӗ теҫеткене лекнисен шутӗнче ҫавӑн пекех Наталья Жукова (17-мӗш), Ольга Кузюкова (24-мӗш), Ирина Хазова (28-мӗш).