Паян, ҫӗртме уйӑхӗн 8-мӗшӗнче, социаллӑ ӗҫченсем хӑйсен професси уявне паллӑ тӑваҫҫӗ.
Ҫак ӗҫе суйласа илнисен тивӗҫӗ — ватлӑхра пулӑшу кирлӗ ҫынсене пулӑшасси, пӑхасси. Социаллӑ ӗҫчен ӗҫӗ лавккаран таварпа эмел туянса килсе панипех вӗҫленмест. Вӗсен выртакан ҫынсене те пӑхма тивет. Унсӑр пуҫне кил-ҫурта тирпейлесе памалла, апат пӗҫерсе ҫитермелле.
Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене твиӗҫтерекен комплекслӑ центрта 20 ҫул ытла социаллӑ пулса ӗҫлекен Светлана Юрина каланӑ тӑрӑх, профессие чун тата чӗре ыйтнипе суйланӑ. Паян вӑл хулари 10 ватта пӑхса тӑрать. «Ҫынна хӗрхенмесен ку ӗҫре ӗҫлейместӗн», — тет ӳрӗк хӗрарӑм.
Шупашкар хулинчи халӑхӑн соцалливӗҫтерекен комплекслӑ центрӑ стационар уйрӑмӗнче пурӑнакан ватӑсем кашни тунтикун ал ӑсталӑхӗпе аппаланаҫҫӗ. Занятие Валентина Никитина инструктор ирттерет.
«Ватӑ ҫынсем ӗҫе пуҫӑниччен хумханаҫҫӗ. Мантан пулмасть, эпӗ ӳкерсе курман текелесе именеҫҫӗ. Анчах эпӗ вӗсене туса пӑхма сӗнетӗп. Хам вара кирлӗ таран пулӑшса-кӑтартса пыратӑп, — тет Валентина Михайловна. — Пултарулӑх ӗҫӗпе аппаланни ҫынна хавхалантарать, ватӑ ҫын та кун пек чухне маттур туять, хӑй пултарнине кура хавасланать».
Ватӑсем тӗрлӗ сӑрӑпа ӳкереҫҫӗ, чустаран тӗрлӗ япала ӑсталаҫҫӗ.
Ҫӗмӗрлере пурӑнакансем ташша пуҫтарӑннӑ. «60-мӗш ҫулсенчи ретро дискотека» каҫа вырӑнти халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центр йӗркеленӗ.
«Паян эпир питех те савӑнтӑмӑр! Эпир совет саманине аса илтӗмӗр, вӑл вӑхӑтри юрӑсене юрларӑмӑр, пионер пулнине аса илтӗмӗр. Хамӑн пӗрремӗш галстука ҫу уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ҫыхнине астӑватӑп. Ҫанталӑк сулхӑнччӗ: ҫумӑрччӗ тата вӑйлӑ ҫилччӗ», — тесе палӑртнӑ Ираида Кандюкина.
Ҫу уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Красноармейски округӗнчи Ыхракассинче пушар пулнӑ. Унта ҫулӑм ҫурта, сарая, ампара тӗп тунӑ.
Пушар 130 тӑваткал метр лаптӑк ҫинче алхаснӑ. «Хӗрлӗ автан» ташлама пуҫлани пирки ҫӑлавҫӑсем патне каҫхи 6 сехетре хыпар ҫитнӗ.
Шел те, кил хуҫи хӗрарӑмне, 92 ҫулти кинемее, ҫӑлма май килмен. Халӗ пушар мӗнрен тухнине тепчеҫҫӗ.
Палӑртмалла: ҫулталӑк пуҫланнӑранпа республикӑра 532 пушар пулнӑ, вӗсенче 30 ҫын вилнӗ, 29 ҫын суранланнӑ.
Шупашкар хулинче пурӑнакан икӗ пӗр тӑван пӗр кунта 1,5 миллион ытла тенкӗсӗр тӑрса юлнӑ. Ҫав укҫан ытларах пайне вӗсем кивҫен илнӗ. Ултавҫӑсемпе ватӑсем пӗр хваттерте, юнашар пӳлӗмсенче, калаҫса ларнӑ.
Йӗрке хуралҫисенчен 68 ҫулти хӗрарӑм пулӑшу ыйтнӑ. Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, ун патне Патшалӑх пулӑшӑвӗн порталӗнчен текен арҫын шӑнкӑравланӑ. Кинемее вӑл ун ячӗпе такам кредит илесшӗн тесе хӑратса ӳкернӗ. Ҫав вӑхӑтра хӗрарӑм хӑйӗн 72 ҫулти аппӑшӗ патӗнче хӑнара пулнӑ. Ҫынна шанакан хӗрарӑм хӑйӗн телефонӗ ҫине ятарлӑ приложени вырнаҫтарнӑ. Ултавҫӑсем кӗҫех аппӑшӗ патне те шӑнкӑравланӑ. Вӑл тепӗр пӳлӗмре пулнӑ. Вӑл та ултавҫӑсен капкӑнне ҫакланнӑ. Ултавҫӑсене иккӗшӗ пӗтӗмпе 1,5 миллион ытла тенкӗ куҫарса панӑ. Ҫав укҫан пысӑк пайне кредит илнӗ.
Шупашкарти кинемейсем илемлӗ сумкӑсемпе клатчсем ҫыхаҫҫӗ тата ҫӗлеҫҫӗ. Кун пек ылтӑн алӑллӑ ватӑсем Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центра ҫӳреҫҫӗ.
Унти «Кил хуҫи хӗрарӑмӗсем» клубра вӗсем тӗрлӗ ӑсталӑха алла илеҫҫӗ. Сумкӑсем ҫӗлеме тата ҫыхма кӑҫалхи ҫуркунне тытӑннӑ. Ал ӗҫне ватӑсене Ирина Ковеза ӗҫ инструкторӗ вӗрентнӗ.
«Тава тивӗҫлӗ канӑва тухиччен эпӗ машиностроени сферинче ӗҫленӗ. Ал ӗҫӗпе яланах аппаланас килнӗ, анчах вӑхӑт ҫитмен. Пӳрнесене вылятни пуҫ мимимшӗн те усӑллӑ», — тет 63 ҫулти Светлана Романова ал ӑсти.
Шупашкарта пурӑнакан, Патӑрьел районӗнче ҫуралнӑ Николай Фролов паян 75 ҫул тултарнӑ.
«Ӗмӗре эпӗ юрласа ирттернӗ», — тет тивӗҫлӗ канури хастар арҫын. Николай Николаевич яланах юрлама юратнӑ. Паян та вӑл тӗрлӗ ансамбле ҫӳрет, ҫав шутра хулари социаллӑ центрти «Калинушка» ансамбльте те юрлать. «Сцена ҫинче пӗччен юрланӑ чухне вӑл ҫарта тӑхӑннӑ тумне тӑхӑнма юратать», — каласа кӑтартать учрежденин музыка ертӳҫи Валентина Телей.
Николай Фролов 16-ра аякри Оренбург облаҫне тухса кайнӑ. Тракторист пулма вӗренес ӗмӗтлӗскере ытла ҫамрӑк тесе илесшӗн те пулман, анчах питех те аякран пынине кура хӗрхеннӗ, вӗренме йышӑннӑ.
Кайран каччӑ трактористра ӗҫленӗ, салтакра пулнӑ, Шупашкарти Чапаев ячӗллӗ заводра тӑрӑшнӑ. Промтракторта ӗҫлесен 2-3 ҫултанах хваттер параҫҫӗ тесе илӗртнӗрен унта ӗҫе авырнаҫнӑ. Заводра вӑл сумлӑ токарь пулнӑ. 37 ҫул хушшинче 27 наградӑна тивӗҫнӗ.
Мӑшӑрӗпе, Екатерина Сильвестровнӑпа, 49 ҫул ӗнтӗ килӗштерсе пурӑнаҫҫӗ, пӗр хӗрпе икӗ ывӑл ҫуратса ӳстернӗ.
Шупашкарта пурӑнакан Людмила Порфирьева хулари халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центра тусӗ сӗннипе ҫӳреме пуҫланӑ. Унта вӑл, ытти ватӑ пекех, хӑйӗн чун киленӗҫне тупнӑ.
Людмила Николаевна ал ӗҫӗпе аппаланма юратать. Вӑл ҫав енӗпе ӗҫлекен проектсене хастар хутшӑнать. Тава тивӗҫлӗ канури хӗрарӑм нумаях пулмасть татӑк-кӗсӗкрен тӗрлӗ япала ҫӗлеме тытӑннӑ. Ача пахчинче педагог-воспитатель ӗҫӗнче тимлесе пенсие тухнӑ хӗрарӑм ҫӗвӗ машини умне хаваслансах ларать.
Сӗнтӗрвӑрри тӑрӑхӗнчи Сӗнтӗрпуҫ ялӗнче «Салтак ҫулӗ» хапха туса лартнӑ. Ӑна вырӑнти хастар ватӑ Леонид Степанов йӗркеленӗ.
Леонид Дмитриевич «Салтака ӑсатни» чӑваш йӑлине чӗртсе тӑратасшӑн. Ватттисем ватӑлса, ҫамрӑксем авалхине манса пыраҫҫӗ тесе ялти хастар ҫӗнӗ хапса туса лартнӑ. Унта вӑл тахҫан, иртнӗ ӗмӗрӗн 80-мӗш ҫулӗсенче пулнӑ-ха. Каччӑсене салтака ҫавӑнтан ӑсатса янӑ.
Шупашкар муниципаллӑ округӗнчи ватӑ ҫын Хусанти марафона хутшӑннӑ.
Кӳкеҫри Роза Алексеева ҫу уйӑхӗн 11-мӗшӗнчи ӑмӑртӑва хутшӑннӑ. Спорт марафонне Раҫҫейӗн тӗрлӗ кӗтесӗнчи 13 пин ытла спортсмен хутшӑннӑ. Кӑҫал ҫӗнӗ маршрут йӗркеленӗ май трасса ҫӳлленсе пынине 96 метр таран чакарма май килнӗ.
Кӳкеҫри Роза Алексеева ветерансем хушшинче ҫӑмӑл атлетика енӗпе 21 хутчен Раҫҫей чемпионки ята тивӗҫнӗ.
+0.3 °C