Тӗнче тетелӗнче ултавҫӑсем сахал мар. Вӗсем аккаунта ҫӗмӗрсе кӗреҫҫӗ те урӑх ҫын ячӗпе укҫа ыйтаҫҫе.
Шупашкар районӗнче пурӑнакан 40 ҫулти хӗрарӑм ав тусӗнчен Инстаграмра ҫыру илсен нумай шутласа тӑман, 500 тенкӗ куҫарса панӑ. Хайхи тус ачи аварие лекни пирки, ӑна часрах хаклӑ йышши операци тумалли ҫинчен ҫырнӑ. Ку ӗненнӗ, укҫа куҫарсан ҫеҫ тусӗ патне шӑнкӑравланӑ. Лешӗн йӑлтах йӗркеллӗ иккен, хӗрӗ сып-сывах. Халӗ йӗрке хуралҫисем ултавҫӑ кам иккенне палӑртаҫҫӗ.
Ултавҫӑсем сӑн ӳкерчӗк илеҫҫӗ те унпа усӑ кураҫҫӗ, укҫа ыйтаҫҫӗ. Чылай чухне вӗсем пӗр пек текстпах усӑ кураҫҫӗ. Ҫавӑнпа асӑрхануллӑ пулмалла.
Ҫу уйӑхӗн вӗҫӗнче Шупашкарти полици уйрӑмне 79-ти кинемей пынӑ. Вӑл каланӑ тӑрӑх, ун патне хваттере палламан арҫын килнӗ, хӑйӗнпе курьер тесе паллаштарнӑ. Хайхискер урӑх хулара пурӑнакан тӑванӗсенчен парне илсе килнӗ имӗш.
Арҫын хутаҫ тата каялла пама вак укҫа, 2600 тенкӗ, ыйтнӑ. Сдачӑна вӑл парнесемпе пӗрле илсе кӗме шантарнӑ. Анчах каялла вӑл таврӑнман, ҫухалнӑ.
Арҫынна тытса чарнӑ. Вӑл – Шупашкарта пурӑнакан 49-ти ҫын. Унччен вӑл кун пек преступленисемшӗн пӗрре мар айӑпланнӑ. Халӗ ҫак арҫын ытти ҫакнашкал преступленипе ҫыхӑннипе ҫыхӑнманнине тӗрӗслеҫҫӗ.
Шупашкарта пурӑнакан хӗрарӑм пухнӑ укҫине йӑлтах ултавҫӑсене куҫарса панӑ. Укҫи сахал пулман: 2,3 миллион тенкӗ.
Тивӗҫлӗ канури хӗрарӑм каланӑ тӑрӑх, ун патне арҫын шӑнкӑравланӑ, хӑйӗнпе банкӑн хӑрушсӑрлӑх ӗҫченӗ тесе паллаштарнӑ. Хайхи арҫын унӑн счетне ултавҫӑсем тапӑнни пирки пӗлтернӗ.
Арҫын укҫана илсе «хӑрушсӑр» счет ҫине куҫарма сӗннӗ. Анчах кун пирки никама та шарлама хушман.
65-ри хӗрарӑм икӗ кун банксене ҫӳресе укҫине алла илнӗ. Банкри ӗҫченрен вара счетпа мӗн пулни пирки ыйтман. Хӑйне шӑнман пӑр ҫине лартса янине укҫана куҫарсан ҫеҫ ӑнланнӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан 30 ҫулти хӗрарӑм чаплӑ йытӑ ҫури туянасшӑн пулнӑ. Шпиц ӑрачӗллӗ йытӑ ҫури сутакан ҫыннӑн пӗлтерӗвне вӑл тӗнче тетелӗнче асӑрханӑ. Хӗрарӑм анчӑк хуҫипе ҫыру ҫӳретсе хӑш-пӗр ыйтӑва уҫӑмлатнӑ. Чӗрчуна сутаканни йытӑ ҫурине икӗ сехет хушшинче килех пырса пама шантарнӑ. Анчах малтан укҫа тӳлеме ыйтнӑ. 15 пин тенкӗ. Шпиц туянас ӗмӗтлӗ хӗрарӑм укҫана куҫарса панӑ, анчах йытӑ ҫурин «хуҫи» ҫырусене хуравлама пӑрахнӑ.
Улталаннине ӑнланса илнӗ хыҫҫӑн хӗрарӑм йӗрке хуралҫисем патне васканӑ. Вӑл вӗсене каланӑ тӑрӑх, ҫынсене ун пек улталакансем пирки вӑл пӗрре ҫеҫ мар илтнӗ, анчах хӑй те ҫавӑн пек авӑра лекесси пирки шухӑшлама та пултарайман. Пакунлисем халӗ ултавҫӑна шыраҫҫӗ.
Ҫу уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче Канашри пӗр кафене палламан ҫын шӑнкӑравланӑ та хӑйӗнпе прокурор тесе паллаштарнӑ. Вӑл 4 ҫын валли апат саккас панӑ, 9 сехет валли илсе килме ыйтнӑ.
Кафе ертӳҫи саккаса илсе ҫитерме хӑйӗн ӗҫченне шаннӑ. Ҫул ҫинче ун патне ҫав арҫын шӑнкӑравланӑ, темиҫе телефон счечӗ ҫине укҫа хума ыйтнӑ. Хӗрарӑм ыйтнине пурнӑҫланӑ. Пӗтӗмпе 17 пин тенкӗ хунӑ.
Саккаспа вырӑна ҫитсен йӑлтах тӑрӑ шыв ҫине тухнӑ: прокурорсенчен нихӑшӗ те апат саккас туман. Ҫав ултавҫа шырама пуҫланӑ.
Ку ӗҫе Краснодар крайӗнчи 44 ҫулти арҫын тума пултарнӑ тесе шутлаҫҫӗ. Полицейскисем ӑна тытса чарнӑ, Чӑваш Ене илсе килнӗ. Ун ҫумӗнче темиҫе телефон, банк карттисем пулнӑ. Ҫак арҫын ытти ҫавнашкал преступленипе ҫыхӑннипе ҫыхӑнманнине тӗрӗслеҫҫӗ.
Чӑваш Енре пурӑнакан хӗрарӑм упӑшкине сыватас тесе ултавҫӑсене 800 ытла тенкӗ яхӑн тенкӗ куҫарса панӑ.
Упӑшки вилнӗ. Кун хыҫҫӑн та хӗрарӑм тепӗр 35 пин тенкӗ ҫухатнӑ. Укҫа-тенке каялла куҫарса панӑшӑн «комисси» илеҫҫӗ-мӗн. Паллах, ултавҫӑ экстрасенс нимӗн те куҫарса паман.
Шар курнӑ хӗрарӑм 65 ҫулта. Вӑл 2017 ҫулта телевизорпа чир-чӗртен сыватакан экстрасенссем пирки курнӑ. Упӑшкине сыватма вӗсенчен пулӑшу ыйтнӑ. Лешсем ҫулталӑкӗпех «сеанссем» ирттернӗ. Упӑшкин сывлахӗпе кӑсӑклансах тӑнӑ, амулетсем ярса панӑ, куншӑн, паллах, укҫа ыйтнӑ. Хӗрарӑм 800 пин тенке яхӑн куҫарса панӑ.
Анчах экстрасенссем пулӑшман – упӑшки 2018 ҫулта вилнӗ. Кун хыҫҫӑн экстрасенссем тӑкакланӑ укҫана тавӑрса пама сӗннӗ, анчах куншӑн патшалӑх пошлине тӳлемелле-мӗн. Малтан вӑл вӗсене ӗненмен. Каярахпа «банк ӗҫченӗ» шӑнкӑравланӑ, укҫа счет ҫине куҫнине пӗлтернӗ. Ӑна илес тесен 30 пин тенкӗ анчах памалла имӗш. Унтан комисси – 5 пин тенкӗ. Анчах хӗрарӑма нимӗнле укҫа та тавӑрса паман. Халӗ пуҫиле ӗҫ пуҫарасси пирки шутлаҫҫӗ.
Ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Шупашкарти йӗрке хуралҫисенчен 39 ҫулти хӗрарӑм пулӑшу ыйтнӑ. Ултавҫӑсене вӑл 1 миллион та 526 тенюкӗ укҫа куҫарса панӑ. Ун патне палламан арҫын шӑнкӑравланӑ. Хӑйӗнпе банкӑн хӑрушсӑрлӑх енӗпе тӑрӑшакан ӗҫченӗ тесе паллаштарнӑ. Вӑл хӗрарӑмӑн банкри счечӗ ҫинче такам укҫа вӑрласшӑн тесе ӗнентернӗ. Укҫасӑр юлас мар тесен карттӑ ҫинчи тупрана илсе банкри хӑрушсӑр счет ҫине куҫармалла тенӗ.
Ҫавӑн пекрех тӗслӗх Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан 81 ҫулти хӗрарӑмпа та пулса иртнӗ. Пенсионеркӑна та банкран шӑнкӑравлатпӑр тесе тыттарнӑ. Ӑна та пур банкри укҫана илмелле тесе ӗнентернӗ. Преступниксем хӗрарӑм валли такси чӗнсе илнӗ. Унпа хӗрарӑм ҫывӑхри банк уйрӑмне кайнӑ. Кредит учрежденине ҫитсен укҫана илсе ултавҫӑсен счечӗ ҫине куҫарнӑ. Тепӗр кунхине хӗрарӑм банка каллех ҫул тытнӑ. Хальхинче вӑл счет ҫинче юлнӑ 650 пин тенке пӗлмен-туман счет ҫине куҫарнӑ.
Асӑннӑ тӗслӗхсемпе пакунлисем пуҫиле ӗҫсем пуҫарнӑ. Халӗ ултавҫӑсене шыраҫҫӗ.
Ватӑ ҫынсене те, ыттисене те килте ларма хушнӑ, анчах ҫакӑнпа ултавҫӑсем усӑ курма хӑтланаҫҫӗ. ШӖМ пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарта кунашкал тӗслӗх пулнӑ.
Пуш уйӑхӗн 30-мӗшӗнче маска тӑхӑннӑ икӗ арҫын Октябрь: 50 ҫул урамӗпе утса пынӑ чухне 34 ҫулти хӗрарӑм патне пынӑ та килте лармалли пирки каланӑ. Лешӗ лавккана апат-ҫимӗҫ патне кайнине пӗлтернӗ, кусем вара пулӑшма шантарса банк карттине е укҫа парса яма ыйтнӑ. Хӗрарӑм килӗшмен.
Халӗ полицейскисем «ырӑ кӑмӑллӑ» ҫав арҫынсем камсем пулнине палӑртаҫҫӗ. ШӖМ асӑрхануллӑ пулма ыйтать, ултавҫӑсем халӗ тӗлӗрмеҫҫӗ.
Вӑрмар районӗнче пурӑнакан 41 ҫулти арҫын чутах ултавҫӑсен серепине ҫакланман. Ун патне «банкран» шӑнкӑравланӑ та преступниксем ун ячӗпе кредит илме хӑтланни пирки пӗлтернӗ.
Арҫын ҫав ҫынна ӗненнӗ, лешӗ каласа пынипе кредит ҫыртарнӑ. Пӗтӗмпе – 749 пин тенкӗ. Кайран ҫав ҫын укҫана илсе вӑл кӑтартнӑ карточка номерӗ ҫине куҫарма ыйтнӑ.
Кун хыҫҫӑн Вӑрмар районӗн арҫынни иккӗленсе кайнӑ та банка кайса канашланӑ. Унта ӑна ултавҫӑсен аллине лекнине ӑнлантарнӑ, кредита хупма пулӑшнӑ. Банк ӗҫченӗсем ӑна кун пирки полицие пӗлтерме сӗннӗ.
Нарӑсӑн 14-мӗшӗнче Ҫӗрпӳри полицие 49 ҫулти арҫын пулӑшу ыйтма пынӑ. Арҫын каланӑ тӑрӑх, ун патне палламан ҫын шӑнкӑравланӑ, банкӑн хӑрушсӑрлӑх ӗҫченӗ-мӗн.
Палламан ҫын каланӑ тӑрӑх, ултавҫӑсем ҫак ҫыннӑн кредит карточкинчен 160 пин тенкӗ сӑптӑрма хӑтланаҫҫӗ. Укҫана ҫухатасран банкомата кайса илмелле-мӗн, «управ ячейкине» хумалла имӗш. Ҫӗрпӳ арҫынни ӑна ӗненсе ҫапла тунӑ та, лешӗ каланӑ телефон номерӗ ҫине куҫарнӑ.
Кайран ҫав ҫын тата 55 пин куҫарма ӳкӗте кӗртнӗ, унтан – 10 пин тенкӗ. Ҫапла майпа арҫын ултавҫа 215 пин тенкӗ куҫарса панӑ, вӗсенчен 205 пинӗ – кредит.
Арҫынна тепӗр кун карточка патне банка пыма хушнӑ. Унта ҫитсен ҫеҫ вӑл ултавҫа аллине лекнине ӑнланнӑ.
+1.3 °C