Ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗнче тумтир сутакан ҫын полицие пынӑ. Ӑна тавар туянакансем улталаса хӑварнӑ-мӗн.
51 ҫулти сутуҫӑ каланӑ тӑрӑх, унӑн павильонне хӗрпе каччӑ пынӑ, арҫын курткипе джинс шӑлавар суйланӑ. Хайхискерсем укҫа тӳленӗ чухне ӑна онлайн мелпе куҫарса панӑ, 4 пин тенкӗлӗх суя чек кӑтартнӑ та ҫав вырӑнтан ҫухалнӑ.
Ултавҫӑсене часах тупнӑ. Ҫак ӗҫе Шупашкарта пурӑнакан 28 ҫулти каччӑпа унӑн савнийӗ тунӑ-мӗн.
Йӗрке хуралҫисем пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Каччӑна тытса чарнӑ.
Шупашкар хулинче тата республикӑн тӗп хулипе юнашар районсенче пурӑнакан арҫынсем йӗрке хуралҫисенчен пулӑшу ыйтма пӗлтӗрхи чӳк уйӑхӗнченпе тытӑнса кайнӑ.
Вӗсем хӑйсем патне хӗрсене чӗнес тесе шӑнкӑравланӑ та арҫын патне лекнӗ. Хайхи этем: «Эпӗ — хулара пӑхса тӑраканӗ», — тесе хӑйӗнпе паллаштарнӑ. Пӑтӑрмаха ҫакланас мар тесен арҫынсене укҫа тӳлеме хистенӗ. Хӑраса ӳкнӗ арҫынсем ултавҫа 250 пине яхӑн тенкӗ куҫарса панӑ. Ултавҫӑ капкӑнне 5 арҫын ҫакланнӑ.
Ҫынсене улталаканни Сарту облаҫӗнчи Энгельс хули ҫывӑхӗнчи таборсенчен пӗринче пурӑнакан 25 ҫулти арҫын пулнӑ иккен. Хӑй шар кӑтартнисене вӑл парӑма саплаштарма шантарнӑ.
Пуҫиле ӗҫе йӗрке хуралҫисем малалла тӗпчеҫҫӗ.
Шупашкарта пурӑнакан арҫын хӗрарӑмпа киленес тесе укҫасӑр тӑрса юлнӑ. Вӑл ултавҫӑсен тӗлне лексе вӗсене укҫа куҫарса панӑ.
ШӖМ пӗлтернӗ тӑрӑх, арҫын тӗнче тетелӗнче киленӳ кӳрекен хӗрарӑмӑн телефон номерне тупса ун патне шӑнкӑравланӑ. Лешӗ укҫан пӗр пайне тӳлесе хума ыйтнӑ. Ку килӗшнӗ.
Тепӗртакран ун патне арҫын шӑнкӑравланӑ, страховкӑшӑн тӳлеме ыйтнӑ. Укҫана сеанс хыҫҫӑн тавӑрса пама шантарнӑ. Ӑна ӗненсе Шупашкар арҫынни укҫа куҫарса панӑ. Ҫапла вӑл пӗтӗмпе 39 пин тенкӗ пӗтернӗ.
Шупашкар хулинче пурӑнакан 45 ҫулти хӗрарӑм бассейн туянас тесе укҫасӑр тӑрса юлнӑ. Вӑл тӗнче тетелӗнчи ҫӑлкуҫсенчен пӗринче вӗрсе карӑнтармалли бассейна 35 процент йӳнетсе сутассине пӗлтернине курнӑ. кӑтартса 38 пин тенкӗсӗр тӑрса юлнӑ.
Пӑтӑрмах ака уйӑхӗн 29-мӗшӗнче пулса иртӗ. Хӑй улталаннине ӑнланнӑ хыҫҫӑн хӗрарӑм йӗрке хуралҫисенчен пулӑшу ыйтнӑ. Ултавҫӑ тӗлӗшӗпе РФ Пуҫиле кодексӗн 159.3-мӗш статйин 2-мӗш пайӗпе ӗҫ пуҫарнӑ.
Шупашкар хулинче пурӑнакан 47 ҫулти арҫын палламан хӗрарӑм юмахне ӗненсе банкра 900 пин тенкӗ кредит илме тӑнӑ.
Сӑмаха хӗрарӑм аякран пуҫланӑ. Хӑйӗнпе кредит учрежденйӗн ӗҫченӗ тесе паллаштарнӑ, сирӗн ятӑрпа банкран такам кивҫен укҫа илесшӗн тесе юптарнӑ.
Капкӑна ҫакланас мар тесен арҫыннӑн кредит илмелле, ҫӗнӗ телефон туянса унта виртуаллӑ карттӑ уҫмалла. Вӑт ҫав карттӑ шанчӑклӑран та шанчӑклӑ пулать имӗш.
Арҫын ют хӗрарӑм каланине йӑлтах пурнӑҫланӑ. Анчах пурне те мар. Банка кайма тухсан вӑл тӗрӗсех тӑватӑп-ши тесе аптӑраса кайнӑ, йӗрке хуралҫисемпе ҫыхӑннӑ. Ҫапла вара кредит илнӗ 900 пин тенке вӑл сыхласа хӑварма пултарнӑ.
Шупашкар хулинче пурӑнакан 43 ҫулти арҫын ултавҫӑ капкӑнне пӗлтӗрхи утӑ уйӑхӗн 26-мӗшӗнче ҫакланнӑ. Тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенчен пӗринче вӑл машинӑн саппас пайӗсене сутакан пӗлтерӗве асӑрханӑ. «Сутуҫӑпа» ҫыхӑннӑ хыҫҫӑн Шупашкар арҫынни ӑна 12 пин тенкӗ укҫа куҫарса панӑ, анчах тавара ӑна никам сутман.
Ултавҫӑ Ханты-Мансийск хулинче пурӑнакан 32 ҫулти арҫын пулнӑ. Ӑна тытса чарма пирӗн тӑрӑхри йӗрке хуралҫисем командировкӑна тухса кайнӑ. Ултавҫа унччен Челябинскри, Магнитогорскри тата Новосибирскри ҫынсене улталанӑ. Халӗ ӑна ирӗкрен хӑтарнӑ.
Шупашкар районӗнчи 49 ҫулти хӗрарам пӗлтӗр чӳк уйӑхӗнче тӗнче тетелӗнче Таро картпа пӑхни пирки пӗлтерӳ курнӑ. Лешӗ онлайн мелпе ӗҫленӗ.
Хайхи юмӑҫ тӗнче тетелӗнче ҫырӑнса Шупашкар хӗрарӑмӗнчен пӗрмай укҫа куҫарма ыйтнӑ. Пӑснине сирме-мӗн. Лешӗ 900 яхӑн пин тенкӗ куҫарса панӑ.
Кӑрлач уйӑхӗнче хайхи юмӑҫ тӑрук ҫухалнӑ. Хӗрарӑм полицие кайса пулӑшу ыйтнӑ.
Йӗрке хуралҫисем ҫакна Сочире пурӑнакан 42-ри хӗрарӑм тунине палӑртнӑ. Ӑна тытса чарнӑ, пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Вӑл айӑпне йышӑннӑ, тӑкака саплаштарма шантарнӑ. Палӑртмалла: хӗрарӑм унччен судпа айӑпланман.
Шупашкарта пурӑнакан 22 ҫулти каччӑ вӑхӑта ирттермелли майра шыраса ултавҫӑсен аллине лекнӗ. Вӗсене вӑл 150 пин тенкӗ куҫарса панӑ.
Каччӑ полицие каласа кӑтартнӑ тӑрӑх, вӑл тӗнче тетелӗнче "вӑхӑт ирттермелли майра" номерне тупса шӑнкӑравланӑ. Малтан ӑна укҫан пӗр пайне тӳлесе хума ыйтнӑ. Унтан страховкӑшӑн куҫарма каланӑ. Тӗрлӗ сӑлтав тупса унран 150 пин тенкӗ сӑптӑрнӑ. Кун хыҫҫӑн тин вӑл ултавҫӑсен аллине лекнине ӑнланнӑ.
Кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан арҫын ултавҫӑсен серепине ҫакланнӑ. Унӑн полицирен пулӑшу ыйтма тивнӗ.
Акӑ мӗнле пулса иртнӗ: 45 ҫулти арҫын патне палламан арҫын шӑнкӑравланӑ. Вӑл банк ӗҫченӗ имӗш. «Пирӗн банкра кредит заявки хӑварман-и эсир?» - тесе ыйтнӑ унран. Арҫыннӑн ят-шывне те тӗрӗс каланӑ. Лешӗ заявка хӑварманнине пӗлтернӗ. Хайхискер «юмах» ҫаптарма пуҫланӑ: эппин, унӑн ячӗпе такам заявка хӑварнӑ, укҫа-тенке «хӑрушсӑр счет» ҫине куҫарма сӗннӗ. Палламан ҫын Ҫӗнӗ Шупашкар арҫыннине полицие, банка каймалла марри пирки асӑрхаттарнӑ. Ӑна банкра ӗҫлекен ҫынсем улталама пултарнӑ имӗш.
Арҫын кредит картти ҫинчен 426 пин тенкӗ илсе палламан ҫын каланӑ счет ҫине куҫарнӑ. Каҫхине вӑл кун пирки пӗлӗшне каласа кӑтартнӑ. Ҫавӑн чухне тин вӑл ултавҫӑ аллине лекнине ӑнланнӑ.
Пӗрре Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан хӗрарӑм электронлӑ почтӑна кӗме хӑтланнӑ та парольне те, логинне те ҫырайман – тӗрӗс мар иккен. Кайран вӗсене ҫӗнӗрен тусан почтӑна кӗнӗ. Ун чухне тин вӑл такам тӗнче тетелӗнчи лавккаран, ют ҫӗршывра вырнаҫнӑскертен, ун ячӗпе япала туяннине, унӑн банк карттипе тӳленине ӑнланнӑ. Палламан ҫын телефон экранне хӳтӗлемелли кантӑк, арҫынсен кроссовкине туяннӑ. Пӗтӗмпе – 8 пин ытла тенкӗлӗх. Паллах, япаласем урӑх адреспа килнӗ. Хайхи ултавҫӑ электронлӑ почта хуҫине те парнепе савӑнтарас тенӗ – 100 тенкӗ ытла тӑракан эреш саккас панӑ, унӑн адресне кӑтартнӑ. Анчах ку япала хӗрарӑм патне ҫитмен.
Йӗрке хуралҫисем палӑртнӑ тӑрӑх, ку ӗҫе Краснодар крайӗнче пурӑнакан, ниҫта та ӗҫлемен 21 ҫулти каччӑ тума пултарнӑ. Ӑна тытса чарнӑ. Каччӑ айӑпне йышӑннӑ, тӑкакӑн пӗр пайне саплаштарнӑ. Ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (20.04.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 748 - 750 мм, 14 - 16 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 3-5 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Золотов Василий Гордеевич, халӑха ҫутта кӑларас ӗҫе йӗркелекенӗсенчен пӗри ҫуралнӑ. | ||
| Иванов Алексей Иванович, чӑваш чӗлхи тӗпчевҫи, журналист редактор вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |