© Stefano Tammaro / Shutterstock/FOTODOM

Европӑри пысӑк вулкан районӗнче — Флегрей уйӗсенче — час-часах ҫӗр чӗтреннине сӑнама пуҫланӑ: Неапольте юлашки кунсенче ҫӗр айӗнчи кисренӳсене темиҫе хут регистрациленӗ. Специалистсем шухӑшӗпе юнашар пурӑнакан халӑха эвакуацилемелле.

Флегрей уйӗн супервулканӗ Везувирен инҫех мар вырнаҫнӑ, анчах вӑл ҫӗр айӗнче выртать, вӑл пуррине чылайӑшӗ пӗлмест те. Апла пулин те ҫак капмар вулканта 24 кратер пур, йӗри-тавра вара халӑх йышлӑ пурӑнакан хуласемпе ялсем, ҫав шутра Неаполь те, вырнаҫнӑ.

Тӗпчевҫӗсем шутланӑ тӑрӑх, супервулкан 40 пин ҫул каялла хӑйӗн вӑйне питӗ хӑватлӑ кӑтартнӑ. Сӑмах май, пӗр версипе, неандерталецсем шӑпах ӑна пула вилсе пӗтнӗ те.

Супервулкана 24/7 вӑхӑт хушши темиҫе патшалӑхри ҫӗр-ҫӗр эксперт сӑнаса тӑрать. Вӑл вут-хӗм кӑларма тытӑнсан шар курма пултаракан «хӗрлӗ» зонӑра 500 пин ҫын пурӑнать — вӗсен шутне Поццуолипе Баколи хуласем тата Неаполь ҫумӗнчи хӑшпӗр ял-хула кӗрет. Хулан ытти пайӗ «сарӑ» зонӑра — вулкан кӗл кӑларсан вӑл кунта йышлӑ тӑкӑнас хӑрушлӑх пур.

ҪҪХПИ тунӑ сӑн

Ҫу уйӑхӗн 24-мӗшӗнче 20 сехет те 15 минутра Хӗрлӗ Чутай округӗнчи Мучикасси ялӗнче «Санг Енг» машина «Лада Веста» ҫине пырса кӗнӗ. «Веста» рулӗ умӗнче ларнӑ 25 ҫулти хӗрарӑм вырӑнтах вилнӗ. Унӑн пассажирӗ, 9 ҫулти ача, аманнӑ, ӑна пульницӑна илсе кайнӑ.

«Санг Енг» рулӗ умӗнче 44 ҫулти арҫын ларнӑ. Аварие курнӑ ҫынсем каланӑ тӑрӑх, вӑл ӳсӗр пулнӑ. Ӑна хӑйне те тухтӑрсен пулӑшӑвӗ кирлӗ пулнӑ.

"Контактри" сӑн

«Ырӑ кун. Элӗк округӗнчи Вырӑс Сурӑм ялӗнче Паллӑ мар салтака халалласа лартнӑ палӑка ишсе антарнӑ. Вӑл 50 ҫул ытла ларнӑ. Юнтапа ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ халӑха ӑна гипсран тунӑ, ун вырӑнне ҫӗнӗ асӑну комплексӗ тумалла тесе ишсе антармалла терӗ (экспертиза пулман).

Курӑр-ха, палӑкран мӗнле мӑшкӑланӑ. Палӑкпа юнашар ҫырма пур, йӑлт ҫавӑнта кайса тӑкнӑ та тӑпрапа хупланӑ. Палӑк пуҫӗ, ытти пайӗ уйрӑм выртать. Эпир ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗнче унта фашистсене ҫӗнтернӗ паттӑрсене пуҫ тайма ҫӳренӗ, чечек хунӑ. Ҫакӑн пек тискерлӗхе курсан чун юнпа тулать.

Палӑк юлашкисене пӑхсан ӑна гипсран туманни паллӑ. Ахӑртнех, бетонран. Ӑна юсаса ҫӗнетнӗ тӗк вӑл нумай ҫул ларӗччӗ», - ҫапла ҫырна «Контактри» халӑх тетелӗнчи «Вести Чувашии» ушкӑнра.

cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, Республика кунӗнче, ЧР Элтеперӗн Кубокне ҫӗнсе илессишӗн лашапа чупса ӑмӑртӗҫ.

ЧР Ял хуҫалӑх министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, кун пек тупӑшу иккӗмӗш хут пулӗ. Ӑмӑрту Ҫӗнӗ Шупашкарти лаша спорчӗн ача-пӑча спорт шкулӗ ҫумӗнче иртӗ. Лапама 10 пин ытла куракан вырнаҫма пуларать.

Ӑмӑртӑва тӗрлӗ регионти лашапа чупакан спортсменсем хутшӑнӗҫ.

Инкеклӗ лару-тӑру министерстви тунӑ сӑн

Паян кӑнтӑрла Ҫӗмӗрле округӗнчи Мисчӗ ялӗнче икӗ хутлӑ ҫурт ҫуннӑ. Пушарнӑйсем ҫитнӗ тӗле ҫулӑм пӗрремӗш хутри отделкана тата иккӗмӗш хута хӑпармалли картлашкана ярса илнӗ.

Пушара сӳнтерекенсем иккӗмӗш хутра 15 ҫулти хӗрачана тупнӑ, ӑна тухтӑрсен аллине панӑ. Анчах, шел те, ӑна ҫӑлма май килмен - вӑл вилнӗ.

13 сехет те 2 минутра пушара сӳнтернӗ. Халӗ ҫулӑм мӗнрен тухнине тӗпчеҫҫӗ.

www.zp21rus.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Чӑвашсен пӗрремӗш хаҫачӗн, «Хыпарӑн», никӗслевҫи ҫуралнӑранпа 146 ҫул ҫитнине халалласа Муркаш муниципаллӑ округӗнчи Купӑрля ялӗнче митинг иртнӗ.

Николай Никольский — чӑвашсен пӗрремӗш профессорӗ, историк, этнограф, общество ӗҫченӗ.

Купӑрляри Н.В. Никольский ячӗллӗ паркри уява вырӑнти тӳре-шара, ҫав шутра Муркаш муниципаллӑ округӗн пуҫлӑхӗ Алексей Матросов, пырса ҫитнӗ. Хӑнасен йышӗнче Никольский эткерлӗхне тӗпчесе кӗнеке кӑларнӑ Алексей Леонтьев та (вӑл халӗ – Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗн ӑслӑлӑх ӗҫченӗ) пулнӑ.

www.zp21ru сӑнӳкерчӗкӗ

Муркаш тӑрӑхӗнчи Лантӑш ялӗ патӗнчи уҫланкӑра Акатуй иртӗ. Уява муркашсем ҫӗртме уйӑхӗн 8-мӗшӗнче пуҫтарӑнӗҫ. Асӑннӑ уява ҫурхи ака-суха ӗҫне вӗҫлесен ирттереҫҫӗ.

Акатуй 11 сехетре уҫӑлӗ, 12 сехет те 30 минутра уҫланкӑра концерт пуҫланӗ. Сцена ҫине малтан округри пӗрлештернӗ хор тухӗ, унтан – тӗрлӗ коллектив. Спорт ӑмӑртӑвӗсем иртӗҫ, ача-пӑча лапамӗсем ӗҫлӗҫ.

«Канаш» хаҫат сӑнӳкерчӗкӗ

Севок сухана республикӑри кӑнтӑр енче районсем ҫеҫ мар, Канаш тӑрӑхӗнче те ӳстереҫҫӗ. «Канаш» хаҫатра пӗлтернӗ тӑрӑх, «сухан туса илесси халӗ канашсемшӗн те ҫӗнӗлӗх мар. Ҫак пахча-ҫимӗҫпе пирӗн тӑрӑхра «Канмаш» агрофирма ӗҫлет. Севок сухана ҫӗр ӗҫченӗсем пӗлтӗр вӑрӑран пуҫласа акнӑ. Унӑн лаптӑкӗ Катек ялӗ ҫывӑхӗн-чи уйра 10 гектар йышӑннӑ».

Сухана ҫумласа тата шӑварса тӑнӑ. Кашни гектартан 120 центнер сухан пуҫтарса кӗртнӗ. Пӗлтӗр вӑрӑран туса илнӗ севок суханӑн вӑрлӑхне ҫак кунсенче лартнӑ.

Кандинский бот ӳкерчӗкӗ

Чӑваш Енри хаҫатра ӗҫлекенсем «Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ» ята час-часах тивӗҫеҫҫӗ. Олег Николаев Элтепер ҫак эрнере республикӑри тата тепӗр икӗ хаҫатҫӑна ҫав ята парас тенӗ.

Вӗсенчен пӗри — «Хыпар» хаҫат корреспонденчӗ Валентина Багадерова, тепри – Канаш районӗнчи «Канаш» хаҫата кӑларакан редактор Артемий Мясников.

Паян ЧР Элтеперӗ Олег Николаев «Тӗплӗ юсав фончӗн» директорне Светлана Барановӑна хушупа ӗҫрен кӑларнӑ.

56 ҫулти Светлана Баранова ку должноҫре 2022 ҫулхи кӑрлачранпа ӗҫленӗ. Кунта киличчен вӑл ҫакнашкал тытӑмрах Севастопольте вӑй хунӑ, анчах ертӳҫӗсен асӑрхаттарӑвӗсем хыҫҫӑн ӑна ӗҫрен кӑларнӑ.

Аса илтерер: ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче «Тӗплӗ юсав фондӗнче» ухтарусем пулнӑ. Пӳлӗмсенче документсене тӗрӗсленӗ. Светлана Барановӑна ун чухне допроса та илсе ҫитернӗ.