![]() ЧППУ тӗп ҫурчӗ. foto.cheb.ru сӑнӗ Педагог-учитель професси сумне ҫӗклес тата И.Я.Яковлев ячӗллӗ патшалӑх педагогика университечӗн «Чӑваш чӗлхи тата литератури, вырӑс чӗлхи тата литератури» специальноҫӗпе вӗренме кӗрекен чи лайӑх абитуриентсене палӑртас тӗллевпе Чӑваш Республикин Вӗрентӳпе ҫамрӑксен политикин министерстви Чӑваш патшалӑх педагогика университечӗпе пӗрле кӑҫал 11-мӗш класран вӗренсе тухакан ҫамрӑксем хушшинче пултарулӑх ӗҫӗсен конкурсне ирттерет. Конкурс ҫӗнтерӳҫисене асӑннӑ университетӑн филолологи факультетне бюджетлӑ майпа вӗренме илеҫҫӗ, общежитинче пурӑнмашкӑн вырӑн гарантилеҫҫӗ тата хаклӑ парнепе чыслаҫҫӗ. Ӗҫсене пушӑн 10-мӗшӗнчен пуҫласа акан 10-мӗшӗччен йышӑнаҫҫӗ. Вырӑна тивӗҫлисене акан 14-мӗшӗнче университетра Уҫӑ алӑксен кунне ирттернӗ май чыслӗҫ. Шкул ачине лайӑх вӗрентнӗшӗн, вӑл хӑйӗн ӑсне кӑтартма пултарнӑшӑн ун вӗрентекенне те Хисеп хучӗпе чыслӗҫ.
Ӑмӑртӑвӑн йӗрки-шывне, анкетине КУНТА илме пулать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
![]() Канаш районӗнчи Атнаш ялӗн тӗслӗхлӗ вулавӑшӗнче кӗҫнерникун, пушӑн 10-мӗшӗнче, «Олимп вӑййисем: иртни, хальхи, малашлӑхри» ятлӑ ӑмӑрту иртрӗ. Ӑна «Ҫамрӑксем сывӑ пурнӑҫшӑн» ярӑмӗпе ирттерме палӑртнӑ пулнӑ. Викторинӑра ачасем олим вӑййисем ҫинчен ҫӗннине чылай пӗлчӗҫ — ун кун-ҳулӗ пирки, Олим юхӑмӗпе талисманӗсем пирки. Ҫавӑн пекех вӑл вӑйӑсен программине кӗрекен спорт тӗсӗсемпе те паллашрӗҫ. Ҫапла, Атнашри вулавӑш ӗҫченӗсем ахаль лармаҫҫӗ, ӑмӑрту хыҫҫӑн ӑмӑрту ирттереҫҫӗ, мероприяти хыҫҫӑн — мероприяти. Хӑтлӑ кунта — вулавҫӑсем хӑйсене килти пекех туяҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
![]() Эрнекун, пушӑн 11-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Президенчӗ Михаил Игнатьев Электромеханика колледжӗн вӗренӳпе производство мастерскойӗсене, хӑйсемех тытса пыма пултакан системӑсем валли специалистсене хатӗрлекен центра ҫитсе курчӗ, кунти электроника центрӗн ӗҫӗпе паллашрӗ. Колледжра вӗренекен студентсемпе те калаҫу иртрӗ — вӗсем хӑйсен ҫитӗнӗвӗсем пирки каласа пачӗҫ. Михаил Васильевич хӑйӗн сӑмахӗсене: «Ҫамрӑксене шанмалла», — ҫирӗплетсе каларӗ. Вӗренӳ заведенийӗн конференци пӳлӗмӗнче Президент ҫывӑх вӑхӑтра вӗренсе пӗтерекен студентсемпе тӗлпулу ирттерчӗ. Вӑл вӗсем суйласа илнӗ ҫула ырларӗ, республикӑра пысӑк квалификациллӗ рабочисем кирлине пӗлтерчӗ. Электромеханика колледжӗ ыттисемшӗн те тӗслӗх пулмаллине каларӗ.
Электромеханика колледжӗ Шупашкарта вырнаҫнӑ. Унта пурӗ 2100 ытла студент вӗренет. Унта килӗшӳ туса республикӑри 100 ытла предприяти валли кӑткӑс технологиллӗ производствӑра ӗҫлеме пултаракан специалистсене хатӗрлеҫҫӗ. Пурӗ пуҫламӑш пӗлӳллӗ 9 профессие, вӑтам професси пӗлӳллӗ 12 специальноҫа вӗрентеҫҫӗ кунта. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
![]() Паян, пушӑн 12-мӗшӗнче, Шупашкарти Вырӑс драма театрӗнче Чӑваш аталану партине (ЧАП) йӗркеленӗренпе 20 ҫул ҫитнине палӑртрӗҫ. Чи малтанах Лукианов Николай Егорович ЧАП епле йӗркеленни ҫинчен, вӑл вӑхӑт пирки каласа пачӗ. Ыттисем те хӑйсен сӑмахне тухса каларӗҫ, ЧАП хӑй вӑхӑтӗнче тарӑн йӗр хӑварни пирки пӗлтерчӗҫ. Хӑнасен хушшинче федераци шайӗнче пӗрлехи парти йӗркелесси пирки те сӑмах пулчӗ. ЧАП йӗркеленӗренпе 20 ҫул ҫитнине чӑвашла ирттерчӗҫ. Ытти тӑрӑхсенчен килнисен сӑмахӗсене Илле Иванов чӑвашла куҫарса пычӗ. Николай Егорович та вӗҫӗнчи сӑмаха чӑвашла каларӗ, хӑнасене ӑнланмалла пултӑр тесе ҫеҫ ун сӑмахӗсене Олег Цыпленков вырӑсла куҫарса пычӗ. Мероприятие пухӑннисен умӗнче «Аsамат» эстрада ушкӑнӗ, «Шуҫӑм» фольклор ушкӑнӗ, И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн чӑваш филологийӗпе культура факультечӗн студенчӗсем, Вера Кузьминична Кузьмина, Надежда Кириллова хӑйсен пултарулӑхне кӑтартса савӑнтарчӗҫ. |
![]() Юрий Скворцов Пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Упири (Красноармейски районӗ) пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан вӑтам шкулта «Юрий Скворцов пултарулӑхӗ тавра» конференци иртрӗ. Хӑнасене вӗренекенсем ҫӑкӑр-тӑварпа кӗтсе илчӗҫ. Конференцие Красноармейски районӗнчи чӑваш чӗлхипе литератури предметне вӗрентекенсем пуҫтарӑнчӗҫ. Ҫавӑн пекех хӑнара Илья Николаевич Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн Чӑваш филологипе культура факультечӗн ӑслӑлӑх ӗҫченӗсемпе студенчӗсем хутшӑнчӗҫ. Вӗсем ку шкулпа ӗҫлӗ килӗшӳ тунӑ. Ҫавна пула кунта прфессорсемпе ӑслӑлӑх ӗҫченӗсем час-часах пулаҫҫӗ. Конференцие аслӑ категориллӗ вӗрентекен Васильева Вера Вениаминовна йӗркелесе пычӗ. Чи малтанах сӑмах Красноармейски районӗн вӗрентӳ пайӗн пуҫлӑхӗ Васильев Юрий Алексеевич илчӗ. Килнӗ хӑнасене программӑпа килӗшӳллӗн ӗҫлеме ырлӑх сунчӗ. Учительсемшӗн те, вӗренекенсемшӗн те пысӑк ӗҫ тунине палӑртрӗ. Ун хыҫҫӑн филологи ӑслӑлӑхӗн тухтӑрӗ, профессорӗ, И. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
![]() Паян пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Япунири ҫӗр чӗтренӗвӗ ҫӗр тӗнӗлне 10 сантиметра куҫарнӑ. Кун пирки Италири геофизикӑпа вулканпӗлӗвӗн институчӗн ӑсчахӗсен шухӑшне тӗпе хурса Хыпар РИА пӗлтерет. Ӑсчахсем шутланӑ тӑрӑх паянхи ҫӗр чӗтренӗвӗ 2004 ҫулта Суматрӑра пулса иртнинчен те (ун чухне 6 см куҫнӑ), 2010 ҫулта Чилире пулса иртнинчен те (Реактивлӑ куҫӑм лабораторийӗ пӗлтернипе 8 см куҫнӑ, талӑка 1,26 милиҫеккунт чакарнӑ) вӑйлӑрах пулнӑ. Пӗлме: Паянхи ҫӗр чӗтренӗвӗ Хонсю утравӗнчен 130 ҫухрӑмра пулса иртнӗ, ун вӑйӗ 8,9 баллпа танлашнӑ. Ҫӗр айӗнчи пулӑмсем 10 метр ҫӳллӗш хумсем кӑларнӑ. Инкек Япунири 300 ытла ҫынӑн пурнӑҫне татнӑ (ку хисеп 1000 ҫына та ҫитме пултарать теҫҫӗ), самай пысӑк сиен кӳнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
![]() Манӑн алӑра Трак тӑрӑхӗнчи Тусай ялӗн историйӗпе паллаштаракан сенкер хуплашкаллӑ «Хӑлату» («Городище») кӗнеке. Ӑна иртнӗ ҫулхи чӳк уйӑхӗн вӗҫӗнче республикӑн тӗп хулинчи «Ҫӗнӗ вӑхӑт» типографире кун ҫути кӑтартнӑ. Унӑн авторӗ — Трак енте ҫеҫ мар, Чӑваш Республикинче ят-сума тивӗҫнӗ, вӑрҫӑпа педагогика ӗҫӗн ветеранӗ, Красноармейски районӗн хисеплӗ гражданинӗ, районти Н. Янкас ячӗллӗ преми лауреачӗ Михаил Прохорович Прохоров. Сӑмах май ку авторӑн иккӗмӗш кӗнеки. Малтанхи «Вут-хӗмре иртнӗ ҫамрӑклӑх» 2006 ҫулта ҫапӑнса тухнӑччӗ. М. Прохоров таврапӗлӳҫӗне темиҫе ҫул ӗнтӗ хӑй ҫуралса ӳснӗ, ачалӑхӗпе ҫамрӑклӑхне ҫыхӑнтарнӑ Мӑн Ҫавалпа Сурӑм юханшывӗсем тӑрӑхӗнче вӑй илнӗ Тусай ялӗ пуҫланса кайни (ҫак йыша чутайсемпе шӑмарсем кӗреҫҫӗ), вӗсен мухтавлӑ ҫыннисен пурнӑҫӗпе ӗҫ-хӗлне, кун-ҫулне тата вӑрҫӑ тапхӑрне тӗпчесе уйрӑм кӗнекепе пичетлесе кӑларас шухӑш-кӑмӑл канӑҫ паман. Ентешӗмӗр ку тӗлӗшпе темиҫе хутчен те архивсенче пулнӑ, Тусай ялӗн историйӗпе ҫыхӑннӑ документсемпе материалсене, сӑнӳкерчӗксене пухнӑ, паллӑ ӑсчахсен, историксен, тӗпчевҫӗсен кӗнекисене вуланӑ, усӑ курнӑ, ялти кашни ҫемьере тенӗ пекех ватӑсемпе курнӑҫнӑ, аса илӳсене ҫырса илнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
![]() Хӗрачасем, хӗрсем, хӗрарӑмсем! Асаннесем, кукамайсем! Чӑваш халӑх сайчӗ сире пурне те ҫуркуннехи пӗрремӗш уяв ячӗпе, Хӗрерӑмсен кунӗ ячӗпе саламлать!
Ҫуркуннехи тавралӑх епле капӑр, эсир те ҫавӑн пекех илемлӗ пулӑр, ҫуркуннехи ҫил епле ӑшӑ эсир те ҫӑвӑн пекех ӑшӑ кӑмӑллӑ пулӑр. Телей, юрату ан иксӗлтӗр сирӗн пурнӑҫра! |
![]() Шӑп та лӑп 15 ҫул каялла, 1996 ҫулхи пушӑн 8-мӗшӗнче тухнӑ та ӗнтӗ пирӗн Патшалӑх Канашӗн «Республика» хаҫачӗ. Ун чухне ун тиражӗ 9 пинпе танлашна пулнӑ. Хальхи вӑхӑтра хаҫат 1700 экземплярпа юнкунсерен тухать. Хаҫат редакторӗ пулса тӗрлӗ вӑхӑтра В.Н. Петров, Н.А. Галкин, Л.Л. Васильев, В.Н. Алексеев пулнӑ. Паянхи кун вара ку ӗҫе О.А. Петрова туса пырать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
![]() Пӑтӑрмах вырӑнӗ. Н.Плотников сӑнӗ Паян, пуш уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, кӑнтӑрласенче Ҫӗнӗ Лапсар посёлокӗ патӗнчи ҫул тӑваткалӗ ҫывӑхӗнче пӑтӑрмах пулса иртнӗ — пуш вакунсене туртакан локомотивпа тиев машини ҫул уйӑрайман. Ҫул ҫинчи пӑтӑрмаха пула ку вырӑнти машинсен ҫӳревне чылай вӑхӑта чарма тивнӗ — вӗсем кунта час-часах ҫӳренине шута илсен ҫулсем тем тӑршшӗ пӑкӑланса ларнӑ. Пӑтӑрмахра тиев машини айӑплӑ пулни куҫ кӗрет. Вӑл чукун ҫулӗ ҫине сиксе тухнине пула тата локомотивӗн хӑвартлӑхӗ пӗчӗк пулманран пӗр-пӗринпе ҫапӑннӑ та ӗнтӗ. Тиев машинин водителӗ сиенленмен — локомотив унӑн хыҫалти пайне аркатнӑ.
Сӑнсем (16) |
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (25.02.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 757 - 759 мм, -9 - -11 градус сивӗ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр енчен вӗрӗ.
| Пилеш Герасим Дмитриевич чӑваш драматургӗ, ҫыравҫи, сӑвӑҫи, Чӑваш АССРӗн тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Гурий Вантер, чӑваш фольклорне пухаканни, тӗпчевҫӗ, сӑвӑҫ вилнӗ. | ||
| Рунгш Петр Андреевич, патшалӑх ӗҫченӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |