Никита Сверчков. Азарий Соловьев ӗҫӗ

Нарӑсан 22-мӗшӗнче (пуҫламӑшӗ 10 сехетре) Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗнче республика шайӗнчи «Ӳнер йӑли тата музей» ятлӑ ӑслӑлӑхпа практика конференцине ирттереҫҫӗ. Ӑна Никита Кульмич Сверчков (1891-1985) ҫуралнӑранпа 120 ҫул ҫитнине халалласа хатӗрленӗ. Ун умӗн, нарӑсӑн 11-мӗшӗнче музейра ӳнерҫӗн пысӑк куравне уҫӗҫ.

Конференцире ҫак темӑсене сӳтсе явӗҫ:

◊ Чӑваш Ен сӑрӑ ӳнерӗн йӑли тата аталанӑвӗн ҫивӗч ыйтӑвӗсем.

◊ Н.К. Сверчковӑн хальхи чӑваш культуринчи пултарулӑхпа педагогика пӗлтерӗшӗ.

◊ Художник пултарулӑхӗнчи наци культури.

◊ ЧПӲМ тата республикӑри ытти музейсенчи Н.К. Сверчковӑн ӗҫӗсем.

◊ ЧПӲМ пуххинчи Н.К. Сверчковӑн иконографийӗ.

Конференцие хутшӑнма музей тата архив ӗҫченӗсене, ӳнер тӗпчевҫисене, ӳнерҫӗсене, литературӑпа кӑсӑкланакансене, студенсене, вӗрентевҫӗсене тата ӳнере кӑмӑллакансене пурне те йыхравлаҫҫӗ.

Конференци хыҫҫӑн музей статьясен пуххине кӑларма шутлать.

Ыйтса пӗлмелли инҫесас номерӗсем: 63-63-04 (директор приемнӑйӗ), 62-42-75 (Татьяна Владиславовна Краснова, диреторӑн аталану енӗпе ӗҫлекен ҫумӗ)

Сверчков Никита Кузьмич — чӑваш ӳнерне никӗслекенсенчен пӗри шутланать, унӑн вӗрентекенӗсем шутӗнче Н.

Малалла...

Урхас Кушкӑ патӗнчи вӑрман

Сӗнтӗрвӑрри районӗн ача-пӑча пултарулӑхӗнч ҫурчӗ экологипе биологи пӗрлӗхӗсене тата шкул вӑрманҫисене пулӑшассипе аталантарасси тӗлӗшпе ҫулсерен 13-17 ҫулти ачасем хушшинче вӑрман олимпиадине ирттерет.

Ӗнер, нарӑсан 1-мӗшӗнче, МарПТУн Сӗнтӗрвӑрринчи филиалӗнче 11 шкулти 18 ача пуҫтарӑнчӗҫ — вӗсен конкурсӑн йывӑр ыйтӑвӗсем ҫине хуравлама тиврӗ.

Пӗрремӗш тата виҫҫӗмӗш вырӑна кама парасси пирки хаклавҫӑсен йывӑрлӑх пулмарӗ. Иккӗмӗш вырӑн пирки самай тавлашрӗҫ, вара пӗтӗмлетсе икӗ ачана уйӑрас терӗҫ. Хӑйсен пӗлӗвне лайӑх кӑтартакан ачасем ҫаксем пулчӗҫ:

● Екатерина Степанова (40 балл пухнӑ, Кукашни шкулӗ);

● Надежда Журавлева (39 балл, Шуршӑл шкулӗ);

● Анастасия Тихонова (39 балл, Кукашни шкулӗ);

● Вероника Шилкина (35 балл, Сӗнтӗрпуҫ шкулӗ).

Кашни ачана ӑмӑртӑва хутшӑннине ӗнентерекен хут пачӗҫ, мала тухнисене грамотӑпа чысларӗҫ.

Мала тухнисен ӗҫӗсене куҫӑмсӑр майпа иртекен республика ӑмартӑвне ярӗҫ — вӗсен ытти районсенчи маттур ачасемпе тупӑшма тивӗ.

Ӑнӑҫу сунар!

Красноармейскинчи ФСУК (ФОК)

Кӑрлачӑн 31-мӗшӗнче Красноармейски районӗнче вырӑнти волейбол ӑмӑртӑвӗ пуҫланнӑ. Пӗрремӗш вырӑншӑн пурӗ 10 ушкӑн тупӑшӗҫ:

● «А» пай: Еншик Чуллӑ, Ӳсӗк, Чатукасси, Янкас ялӗсен ушкӑнӗсем тата ЛПУМГ ушкӑнӗ.

● «В» пай: Алманч, Упи ялӗсен ушкӑнӗсем тата ҫаван пекех «Динамо» (РШӖП /районти шалти ӗҫсен пайӗ/), «Тонус» (район администрацийӗ), «Уют» (Красноармейски салинчен) ушкӑнсем пулӗҫ.

1-мӗш турта вӑйӑсем ҫапла иртнӗ:

Ӳсӗк ялтисем Янкассене 3:0 счетпа ҫӗнтернӗ, Чатукассисем ЛПУМГ ушкӑна 0:3 выляса янӑ. «Динамопа» «Уют» хушшинчи тупӑшу иккӗмӗшсем ҫӗнтернипе вӗҫленнӗ — 0:3. Алманч ял спортсменӗсем Администрацинчисене 3:2 счетпа ҫӗнтернӗ.

Малалла ушкӑнсем нарӑсан 4, 7, 11, 14-мӗшсенче тупӑшӗҫ. Тӗлпулусен йӗркине кунта (.doc) тупма пулать.

Ыран, нарӑсан 1-мӗшӗнче Чӑваш Республикин наци вулавӑшӗнче «Чӑваш Ен экономикин ҫӗнетӗвӗнчи наци тӳпи» (Национальный компонент в модернизации экономики Чувашии) ятлӑ ҫавра сӗтел иртӗ. Ӑна йӗркелекенсем: «Аталану» тата «Сувар» фондсем, «Юристы за гражданское право» НП.

Пухура республика экономикинчи ӗҫ хальхи вӑхӑтра епле пынине сӳтсе явма палӑртнӑ. Ҫавӑн пекех вырӑнти (чӑваш) бизнес-пӗрлӗхӗн интересӗсене майлӑ ӗҫлемелли патшалӑх политики пирки калаҫӗҫ.

Ҫавра сӗтеле йӗркелекенсем Чӑваш Ен экономикишӗн, ун шӑпишӗн пӑшӑрханакансене пурне те хутшӑнма чӗнеҫҫӗ.

Пуҫламӑшӗ 14 сехетре.

Ыйтса пӗлмелли инҫесас номерӗ: 8-919-661-53-40, 38-73-76 (Игорь Михайлов)

Чӑваш кӗнеке издательствинче тин кӑна ҫӗнӗ паха кӗнеке пичетленсе тухрӗ — Никифор Наумовӑн «Халӑх ҫӳпҫинчен: этнографи ӑнлавӗсен пуххи».

Кӗнекере 19 пай — чӑвашсен пурӑнмалли вырӑнӗсем, ял тавралӑхӗ, кил-ҫурт таврашӗнчи хӳтлӗх-хуралтӑ, кӑмака тумалли хатӗрсем, чӳлмек тумалли ӗҫ хатӗрӗсем, савӑт-сапа, катка-пичке, ял хуҫалӑхӗ, урапа-ҫуна пайӗсем, пулӑ тытмалли ӗҫ хатӗрӗсем, сунар хатӗрсем, апат-ҫимӗҫ, тумтир, эреш, пир-авӑр, тирҫӗ ӗҫӗ, музыка инструменчӗсем, авалхи теттесем. Хӑшӗ-пӗри вӗсемпе паллашнӑ та ӗнтӗ — хӑй вӑхӑтӗнче вӗсем «Хыпарта» пичетленсе пычӗҫ.

«Халӑх ҫӳпҫинчен...» кӗнекере — тӑван халӑхӑмӑрӑн тӗрлӗ енлӗ ӑс-хакӑлӗ, пурлӑх пуянлӑхӗ, чӑваш аталанӑвӗ. Вӗсемсӗр пирӗн пурнӑҫӑмӑр тулли мар, аваллӑхран килекен ҫыхӑну татӑлать.

Статьясен содержанине туллинрех уҫра парас тӗллевпе кӗнекене ӳкерчӗксемпе пуянлатнӑ. Чылайӑшне журналсемпе справочниксенчен илнӗ. Ҫак ӗҫре ӑна чи ҫывӑх ҫыннисем — мӑшӑрӗ Евгения Петровна, ывӑлӗ Петр — пулӑшнӑ.

Чаваш халӑх академииӗн хисеплӗ президенчӗ Виталий Станьял кӗнеке пӗлтерӗшӗ пирки ҫапла ҫырать: «.

Малалла...

Пӗлтӗр, 2010 ҫулта, эпир шкул ачисемпе вӗрентекенсем хушшинче «Урхамахсем тӑраҫ тапӑртатса...» литература ӑмӑртӑвне ирттерсеччӗ. Ирттертӗмӗр кӑна мар, питӗ лайӑх чысларӑмӑр пек.

Ӑмӑртӑва пуҫлас умӗн каласа хӑварнӑччӗ ӗнтӗ — хайлавсене кӗнекен кӑларма тӑрӑшӑпӑр. Ҫак ӗҫе пурнӑҫлама пире ачасен ӳкерчӗкӗсем кирлӗ. Ҫавна май эпир шкул ачисем хушшинче «Лаша сӑнарӗ хут ҫинче» ятлӑ ӳнер ӑмӑртӑвне пуҫаратпӑр.

Кӗскен: сирӗн «Урхамахсем тӑраҫ тапӑртатса...» литература ӑмӑртӑвне ярса панӑ ӗҫсем хушшинче эпир суйланӑ хайлавсенчен (PDF, вӗсене хулӑм шрифтпа уйӑрнӑ) пӗрине илмелле те ун тӑрӑх ӳкерчӗк тумалла. Хайлавӗсене кунта тупма пулать. Ӳкерчӗке кӑранташпа, гуашьпе тумалла, тӗс нумай пулмалла мар (хура-шурӑ пулсан та ҫитет). Ӗҫе пуш уйӑхӗн 25-мӗшччен ярса памалла.

Малалла...

Юрӑпа саламлаҫҫӗ

Кӑрлачӑн 28-мӗшӗнче И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн чӑваш филологийӗпе культура факультетӗнче дипломсен хӳтӗлевӗ иртрӗ. Хӑйсен ӗҫӗсене куҫӑмсӑр майпа кӗске формӑпа вӗренекен студентсем хӳтӗлерӗҫ.

Студентсем хӳтӗлеве тӗплӗн хатӗрленни курӑнчӗ: патшалӑх комиссине юрӑпа тата сӑвӑсемпе саламларӗҫ, тумланма та чӑваш тумӗсене тӑхӑннӑччӗ вӗсем. Хӑйсен ӗҫӗсене те тӗплӗ хатӗрленӗ — Сӗнтӗрвӑррипе Элӗк районӗсенчи халӑх пултарулӑхне питӗ лайӑх тишкерни сисӗнчӗ. Ҫак ушкӑнри студенсем ытларахӑшӗпе театр пӗлӗвӗ енӗпе диплом ҫырнӑ пулсан, Н.Плотников студент чӑваш компьютер терминологине тӗпченӗ. Л.П. Сергеев, комисси ертӳҫи, пӗчӗк кӑлтӑксем ҫеҫ курчӗ.

Вӗсемпе перлех Чӗмпӗр тата Тутарстан тӑрӑхӗнчи студентсем те хӳтӗленчӗҫ — вӗсен темисем раснарахччӗ — кунта Юхма Мишши, Сергей Павлов пултарулӑхне тӗпчени те, ачасен пуплевӗнчи йӑнӑшсене тишкерни те пулчӗ.

Патшалӑх комиссийӗ пӗтӗмӗшле илсен диплом ӗҫӗсем чаплӑ пулнӑ тесе пӗлтерчӗ — «5»-пе, «4» ҫеҫ пулчӗҫ. Комисси пайташӗсем хӳтӗлевҫӗсене лайӑх паллӑсем илнӗ ятпа саламларӗҫ, ӗҫре ӑнӑҫу сунчӗҫ.

Сӑнсем

Малалла...

Чӑваш патшалӑх филармонийӗ

Нарӑсӑн 4-мӗшӗнче, ҫитес эрнекун, Чӑваш патшалӑх филармонийӗнче Чӑваш АССРӗн тата Раҫҫей Федерацийӗн тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗн Клара Чекушкинӑн пултарулӑх каҫӗ пулӗ. Ӑна Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ академи ансамблӗпе пӗрле ирттерӗҫ.

Концертра Клара Чекушкинӑн репертуарӗнчи чылай юрӑ янрӗ: «Лар аннеҫҫӗм юнашар», «Куккук», «Хӑна юрри», «Оренбургский пуховый платок» тата ыттисем. Пултарулӑх каҫӗ сюитӑсемпе, ташӑсемпе пуян пулӗ, ансамбльти ҫамрӑк солистсем те (Иван Николаев, Эдуард Андреев, Сергей Лаврентьев) хӑйсен пултарулӑхне кӑтартӗҫ.

Пултарулӑх каҫӗ 18 сехетре пуҫланать.

Ӑтапту вырӑнта

«Новости» ИА пӗлтернӗ тӑрӑх Exxon Neftegas компани нумай пулмасть Сахалинта («Сахалин-1» проектпа ӗҫленӗ май) 12,345 ҫухрӑм тарӑнӑш скважина чавнӑ — хальхи вӑхӑтра вӑл тӗнчере чи тарӑнни шутланать.

Унччен чи тарӑн скважина Катар патшалӑхӗнче пулнӑ, ун тӑршшӗ 12,289 ҫухрӑмпа танлашнӑ. Ӑна 2008 ҫулта Maersk Oil компани валли Transocean чавнӑ пулнӑ. Совет вӑхӑтӗнче пирӗн ҫӗршывра тепӗр тарӑн шӑтӑк пулсаччӗ — Кола скаважинин тарӑнӑшӗ 12,261 ҫухрӑмпа танлашнӑччӗ. 2010 ҫулта Мексика кӳлмекӗнче путнӑ платформа скважинин тӑршшӗ 10 ҫухрӑм ҫурӑ ытларах ҫеҫ пулнӑ. Вӗсенчен 1,2 ҫухрӑмӗ шыв тӑрӑх иртнӗ.

Сахалинти скаважинӑна Ӑтапту (выр. Одопту) вырӑнта чавнӑ. «Сахалин-1» проекта унсӑр пуҫне Чайво тата Аркутун-Тӑка (выр. Аркутун-Даги) вырӑнсем кӗреҫҫӗ. Пӗтӗмӗшле шутласан унти нефт калӑпӑшӗ 307 миллион тоннӑпа танлашать тесе шутлаҫҫӗ. Газ пуянлӑхӗ 485 миллиард куб метрпа тан.

Юрий Сементерпе Валерий Туркай

Кӑрлачӑн 27-мӗшӗнче Чӑваш Республикин наци вулавӑшӗнче Юрий Сементер 70 ҫул тултарнӑ ятпа савӑнӑҫлӑ литература каҫӗ иртрӗ.

Мероприяти тӗлне «Чунра хӗмленнӗ йӗркесем» курав йӗркеленӗччӗ — унта поэтӑн кун-ҫулӗпе тата пултарулӑхӗпе паллашма май пурччӗ.

Литература каҫне Чӑваш Республикин Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен, информаци политикипе архив ӗҫӗн министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ Вячеслав Фошин уҫрӗ. Вӑл сӑмах каланӑ май Михаил Игнатьев янӑ салам ҫырӑвне те вуласа пачӗ. Красноармейски район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Владимир Александров Хисеп хучӗпе чысларӗ.

Ҫавӑн пекех сӑмах калакансем шутӗнче И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университечӗн преподавателӗ Ольга Скворцова, халӑх сӑвӑҫисем Валерий Туркай, Порфирий Афанасьев, профессиле ҫыракан ҫыравҫӑсен пӗрлӗхӗн ертӳҫи Сергей Павлов, тата ыттисем пулчӗҫ.

Сӑнсем

Малалла...