Культура
![]() Байрас Ибрагимов. culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче икӗ премьерӑна хатӗрлеҫҫӗ. Вӗсенчен пӗри — Юхма Мишшин мифологи романӗ тӑрӑх хатӗрлекен «Куккук куҫҫулӗ» спектакль. Хайлав тӑрӑх сцени чӗлхине Михаил Башкиров хатӗрленӗ. Режиссёр-постановщикӗ – Раҫҫей Федерацийӗн тата Калмӑк Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Борис Манджиев. Тепӗр спектакль Андрей Ивановӑн «Это всё она» пьеси тӑрӑх пулӗ. Ӑна Тутарстан тата Пушкӑртстан республикисен искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Байрас Ибрагимов режиссёр-постановщик лартать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() chrio.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш Республикин Вӗренӳ институчӗ «Шкул ачисене халӑхсен культурипе ҫыхӑннӑ конкурса хатӗрлесси» темӑпа вӗренӳ семинарӗсен ярӑмне ирттернӗ. Кун пирки вӗренӳ учрежденийӗн сайтӗнче хыпарланӑ. Семинарта республикӑри ятлӑ-сумлӑ пултарулӑх ӗҫченӗсем те хутшӑннӑ. Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки Надежда Кириллова сцена пуплевӗн ӑсталӑхӗ ҫинчен каласа панӑ, илемлӗ вулав техникипе практикум ирттернӗ. Чӑваш АССРӗн тава тивӗҫлӗ тата Чӑваш Енӗн халӑх артистки Лидия Попова «Чӑваш ташшин культури» темӑпа ӑсталӑх урокӗ ирттернӗ. Ку занятире семинара хутшӑннисем ташӑ картине епле йӗркелемелли мелсемпе паллашнӑҫ, чӑваш картин хӑш-пӗр хусканӑвне тума вӗреннӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() gkchs.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш Республикин Граждан оборони тата чрезвычайлӑ лару-тӑру енӗпе ӗҫлекен патшалӑх комитечӗн председательне Олег Яковлева паян, нарӑс уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, ӗҫрен кӑларнӑ. Республика Элтеперӗн Олег Николаевӑн хушӑвӗнче Олег Яковлева ӗҫрен мӗншӗн кӑларнине те пӗлтернӗ. Олег Николаевич пуҫлӑх тилхепине хӑй пӑрахас тенӗ-мӗн. Олег Яковлев 1969 ҫулта Канаш районӗнчи Шаккӑлта ҫуралнӑ. И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх пединстиутӗнче вӗреннӗскер ӗмӗрне Шалти ӗҫсен министерствин тытӑмӗнче ӗҫлесе ирттернӗ. Вӑл Чӑваш Енре кӑна мар, Ненецк автономи облаҫӗнче те тӑрӑшнӑ. Чӑваш Республикин Граждан оборони тата чрезвычайлӑ лару-тӑру енӗпе ӗҫлекен патшалӑх комитечӗн председателӗн тивӗҫне пурнӑҫлама Сергей Павлова шаннӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() Шупашкарта пӗр усламҫӑ ҫынна вӗлернӗ. Пуяна тытса чарнӑ, ӑна вӑхӑтлӑха хупса хунӑ, ҫынна вӗлернӗ этем тӗлӗшпе РФ Пуҫиле кодексӗн 105-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе килӗшӳллӗн пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ. Тӗпчевҫӗсем шухӑшланӑ тӑрӑх, нарӑс уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, каҫхи вунӑ сехет тӗлӗнче, «Имидж-оптика» тулли мар яваплӑ обществӑн директорӗ хӑйӗн килӗнче пулнӑ. Ун патӗнче 47 ҫулти арҫын, хайхи кӳрши, хӑналаннӑ. Хӑнапа кил хуҫи хирӗҫсе кайсан ӳсӗр усламҫӑ кӳрше ҫӗҫӗпе 44 хутчен ҫӗҫӗпе чиксе пӗтернӗ. Йывӑр суранланнӑ хӑна кӑштахран килсе кайнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() 21.мвд.рф сӑнӳкерчӗкӗ Паян, нарӑс уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, 8 сехет те 50 минутра Патӑрьел районӗнчи Шӑнкӑртам ялӗнче инкек пулса иртнӗ. «Тури Чакӑ-Патӑрьел» маршрутпа ҫула тухнӑ автобус ҫине йывӑр тиевлӗ «DAF» машина пырса кӗнӗ. Автомобиль рульне 30 ҫулти водитель тытса пынӑ. «FiatDucato» автобус салонӗнче 14 ҫын пулнӑ. Инкекре пурӗ 5 ҫын суранланнӑ, ҫав шутра — 2010 ҫулта ҫуралнӑ ача. Вӗсене пурне те больницӑна илсе кайнӑ. Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерствинче паян кӑнтӑрла тӗлӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, инкек вырӑнӗнче тӗпчевҫӗсем ӗҫлеҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сумлӑ сӑмах
Чӑваш чӗлхи
Юхма Мишши хатӗрленӗ «Ылтӑн ҫӳпҫе» кӗнекери статьясемпе малалла паллаштаратпӑр (ку ӗҫе тахҫантанпах тӑвайманччӗ-ха...). Аса илтеретпӗр, кӗнекен иккӗмӗш ячӗ — «Чӑваш сӑмахӗсен вӑрттӑнлӑхӗ». Ӑна 1993 ҫулта кӑларнӑ («Вучах» библиотекинче). Тӑван чӑваш ҫӗрне хӑйӗн ытарайми шывӗпе чӑпӑл туса юхса выртакан аслӑ юханшыва Атӑл тетпӗр. Тутарсем Идел теҫҫӗ. Ӗлӗкрех ӑна Итил тени те пулнӑ. Пирӗн мӑн асаттесем, пӑлхар-чӑвашсем, ӗлӗк-авал мӗнле каланӑ-ши ҫак мӑнаҫла юханшыва? Ӑна эпир Харьков хулинче пурӑннӑ тӗпчевҫӗ-арабист А.П. Ковалевский хатӗрлесе кӑларнӑ «Книга Ахмеда Ибн-Фадлана» кӗнекере вулама пултаратпӑр. Ҫак кӗнекен 152 страницинче ҫапла ҫырни пур:
Атыл — урӑхла, чӑваш саспаллисемпе ҫырсан, шӑп та лӑп Атӑл пулса тӑрать. Ҫак пӗчӗк ҫеҫ тӗслӗх те пирӗн чӑваш чӗлхи авалхи пӑлхар чӗлхине малалла тӑсаканӗ пулнине хӑйне май кӑтартса парать, мӗншӗн тесен, вырӑн, тавралӑх ячӗ (топонимика) хӑвӑрт улшӑнакан япала мар, пин-пин ҫул хушши халӑх чӗлхинче ним улшӑнмасӑр пурӑнать. |
Кӳршӗре
![]() Нарӑс уйӑхӗн 19-22-мӗшӗсенче Атӑлҫи федераци округӗнчи регионсенче QR-кода майӗпен пӑрахӑҫласа пынӑ. Хальлӗхе ҫак йыша Пушкӑртстан, Тутарстан, Удмурт Республики, Киров, Самар, Сарӑту облаҫӗсем кӗнӗ. Сарӑту облаҫӗнче QR-код тытӑмне хӑш-пӗр ҫӗрте ҫеҫ пӑрахӑҫланӑ. Чӑваш Енре мӗнле? Хальлӗхе ҫавӑн пекех, общество вырӑнӗсенче прививка тутарнине ӗнентерекен сертификата ыйтаҫҫӗ. Лару-тӑру мӗнлерех? Пӗр эрне каялла талӑкра 669 ҫын кӑшӑлвируспа чирленине пӗлтернӗ тӗк паян – 196. Чирлекенсен йышӗ нарӑс уйӑхӗн 11-мӗшӗнченпе чакса пырать. Ун чухне 1301 тӗслӗх пулнӑ. Мари Элте, Мӑкшӑ Республикинче, Пенза облаҫӗнче, Пермь крайӗнче, Чӗмпӗр облаҫӗнче те QR-кода пӑрахӑҫламан. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Ҫӗмӗрле район админисрацийӗн сайтӗнчи сӑн Донецкри ҫынсем кӗҫех Чӑваш Ене ҫитмелле. Пирӗн республика 300 мар, 600 ҫынна йышӑнма хатӗррине пӗлтернӗ. Ҫӗмӗрлене пӗрремӗш ҫемье килсе ҫитнӗ. Анчах вӗсем хӑйсем тӗллӗн ҫула парӑнтарнӑ. Ҫемьене, амӑшӗпе ачисене, тӑванӗсем йышӑннӑ. Администраци, социаллӑ пулӑшу центрӗн, мирграци службин ӗҫченӗсем, тухтӑрсем вӗсене пулӑшаҫҫӗ. Халӗ специалистсем регистарци тата пособи ыйтӑвӗсемпе ӗҫлеҫҫӗ. Ҫемье валли ача-пӑча япали, апат-ҫимӗҫ, ытти хатӗр-хӗтӗр пухаҫҫӗ. Аса илтерер: Донбасран тарса килекенсене Чӑваш Енре санаторисене вырнаҫтарма палӑртнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Ҫанталӑк самай ӑшӑтрӗ, ҫавна май пӑр ҫине тухма та хӑрушӑ. Анчах пулӑҫсене ку хӑратмасть. Нарӑс уйӑхӗн 24-мӗшӗнче арҫынсем пулӑ тытса ларнӑ хушӑрах Атӑл ҫинчи пӑр катӑлма тытӑннӑ. Пӗр пайӗ катӑлса шалаллах юхма пуҫланӑ. Пулӑҫсем пурте тенӗ пек ҫыран хӗрринче чупса тухма ӗлкӗрнӗ. Пӗри ҫеҫ, ватӑраххи йывӑр тум тӑхӑннӑскер, ӗлкӗреймен. Тусӗсем ҫӑлавҫӑсем патне шӑнкӑравланӑ. Вӗсем часах ҫитнӗ. Пулӑҫа пӑр ҫинчен ҫыран хӗррине илсе тухнӑ. Юрать-ха, унӑн сывлӑхӗ йӗркеллех. Пулӑҫсене асӑрхаттараҫҫӗ: пӑр ҫине тухма халӗ хӑрушӑ! Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Вӗренӳ
![]() phonoteka.org сайтри сӑн Оперштабӑн черетлӗ ларӑвӗ иртнӗ. Ҫитес эрнере 5-8-мӗш классем мӗнле май вӗренӗҫ? Унта ҫакна татса панӑ. Аса илтерер: Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти ачасем кӑрлач уйӑхӗн вӗҫӗнченпе дистанци мелӗпе вӗреннӗ. Ҫӗмӗрлери тата Канашри шкул ачисем те ҫак мелпех ӑс пухнӑ. Ку кӑшӑлвирус сарӑлнипе ҫыхӑннӑ. Икӗ эрне каялла 1-4-мӗш, 9-11-мӗш классем парта хушшинче вӗренме пуҫланӑ. Оперштбра пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫитес эрнерен 5-8-мӗш классем шкулта парта хушшинче вӗренме пуҫлӗҫ. Вӗренӳ министрӗ Дмитрий Захаров пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗр эрнере шкул ачисен хушшинче чирлекенсен йышӗ 200-тен 100-е ҫитнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (17.03.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 741 - 743 мм, -2 - -4 градус сивӗ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Клементьев Александр Клементьевич, чӑваш ҫыравҫи, сӑвӑҫи ҫуралнӑ. | ||
| Абдуллин Мансур Зарифович, Ксыл-Чишма шкул директорӗ ҫуралнӑ. | ||
| Лукин Аркадий Васильевич, чӑваш сӑвӑҫи, тӑлмачӗ ҫуралнӑ. | ||
| Долгов Владимир Васильевич, чӑваш ҫыравҫи, сӑвӑҫи, тӑлмачӗ вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |