Паян, утӑ уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, 19 сехет те 45 минутра е ыран 11 сехет те 15 минутра эсир ӑҫта пулатӑр? Сирӗн ҫывӑхра телевизор, Тӗнче тетелӗпе ҫыхӑннӑ компьютер е смартфон пулсан телекурӑмӑн «Культура» каналне тупмашкӑн сӗнетӗп. Шӑп ҫав вӑхӑтра унта «Письма из провинции» ярӑмри черетлӗ кӑларӑм, документлӑ фильм пуҫланать. Асӑннӑ ярӑм «Культура» каналпа 20 ҫул пырать ӗнтӗ. Чӑвашсене, пирӗн республикӑна халалланӑ кӑларӑмсем ҫав ярӑмра 2008 ҫулхи нарӑсра тата 2016 ҫулхи авӑн уйӑхӗнче кун ҫути курнӑ. Ку хутӗнче ӳкерӳ ушкӑнӗ Тверь облаҫӗн Бологой районӗнчи Денисова Горка (Тенис Сӑрчӗ) ялне ҫитсе килнӗ.
Ҫак ял пирӗншӗн мӗнпе кӑсӑклӑ-ха? Чӑвашсен паллӑ ҫыравҫи тата тӑлмачи, Библин чӑвашла куҫарӑвӗн тӗп редакторӗ Ева Николаевна Лисина ҫу уйӑхӗсене (вӑтӑр ҫул ӗнтӗ) ҫак ялта ирттерет. Кӑшт ӗлӗкрех Ева Лисина пиччӗшӗн Геннадий Айхи поэтӑн ҫуллахи «резиденцийӗ» те ҫак касрах пулнӑччӗ. Вӗсен чӑваш, вырӑс тата тӗнче литературине илем кӳрекен чылай хайлавӗ шӑпах ҫак ялта ҫуралнӑ е тӗвӗленнӗ.
Эпир сирӗнпе курма тӑрӑшакан фильмӑн сӑнарӗсем: Тенис Сӑртлӑхӗ, Ева Лисина тата унӑн кӳршисем Евгения Гребеневӑпа Лев Иванов.
Чӑваш кӗнеке издательствинче «Солнечная Чувашия. Хӗвеллӗ Чӑваш Ен» открыткӑсен пуххи пичетленсе тухнӑ.
Ҫӗр пин юрӑллӑ, ҫӗр пин тӗрӗллӗ, ҫӗр пин сӑмахлӑ тӑван тӑрӑхӑмӑрпа паллаштаракан ҫак открыткӑсем пирӗн тӑрӑхӑмӑрпа паллашма килекенсемшӗн те, ют регионсене курма кайсан унтисене парнелесе хӑварас тесен те вырӑнлӑ пулӗҫ.
Комплект 24 открыткӑран тӑрать. Ӑна Светлана Дубровина художник-дизайнерӑн тата халӑх промыслисен ӑстин ӗҫӗсенчен хатӗрленӗ. Дизайн тата сӑнӳкерчӗксен авторӗ Наталия Орлова.
Открыткӑсен пуххине пурӗ 1500 экземпляр тиражпа пичетлесе кӑларнӑ.
«Тутарстанри Сиктӗрме ялӗнче ирттерекен чӑваш культурин уявне ҫулсеренех хӑна нумай килет, кӑҫал та 15 пинрен кая мар пуҫтарӑнмалла». Ҫапла пӗлтерчӗ «Татаринформ» агенство ятарласа ирттернӗ пресс-конференцире. Калама кӑна ҫӑмӑл: пин ҫурӑ та мар, вун пилӗк пин-ҫке! Кун чухлӗ халӑха кӗтсе илсе вырнаҫтарма, юрлама-ташлама, канма лайӑх майсем туса парас тесен хуҫасен самаях пилӗк авма тивет.
Пирӗн «Икарус» пилӗк сехет чупнӑ хыҫҫӑн ирхине ҫичӗ сехет тӗлне анлӑ ҫултан пӑрӑнса Сиктӗрмери культура ҫурчӗ умне ҫитсе чарӑнчӗ. Ак япала, «Уяв» кӗрлеме те пуҫланӑ иккен, унта та кунта купӑс сасси илтӗнет, уйӑрнӑ вырӑнта автобуссем туллиех: Чӗмпӗр, Самар, Пенза облаҫӗсенчен, Пушкӑртстанпа Тутарстанри тӗрлӗ районсенчен, Марипе Чӑваш республикисенчен… Канаш округӗнчен «Уяв» сцени ҫине «Татмӑш ен» тата «Ҫӑлкуҫ» ансамбльсем тухмалла. Хӑй тӗллӗн вӗреннӗ артистсем пысӑк опыт пухнӑ, нумай хулана ҫитсе куракансене савӑнтарнӑ. Коллективӑн илемлӗх ертӳҫи В.К. Дмитриев кӗске репетици ирттерсе вӗсен хул-ҫурӑмне ҫемҫетме, сассисене уҫӑлтарма шутларӗ, вӑл баянне тӑсса ярсанах янкӑс юрӑ янӑраса кайрӗ.
Патӑрьел тӑрӑхӗнче ҫак кунсенче Пӗтӗм тӗнчери Кокель пленэрӗ иртет. Вӑл утӑ уйӑхӗн 4-мӗшӗнче уҫӑлнӑ, ыран вӗҫленӗ.
Пленэра Чӑваш Енри ҫеҫ мар, ҫӗршывӑн тӗрлӗ регионӗнчи (Мордва, Тутарстан, Пушкӑртстан, Мари Эл республикисенчи, Мускаври тата Хабаровск тӑрӑхӗнчи, Беларуҫри художниксем килсе ҫитнӗ. Вӗсем Турхан тӑрӑхӗнчи илеме хут ҫине куҫараҫҫӗ.
Кун пек пленэр 17-мӗш хут иртет. Турхан ялӗ — чӑвашсен профессиле сӑнарлӑ ӳнерне пуҫарса яракан Алексей Кокелӗн тӑван ялӗ.
Иртнӗ эрнере, утӑ уйӑхӗн 12-мӗшӗнче, К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче 106-мӗш сезон хупӑннӑ. Ӑна культура учрежденийӗ Никифор Мраньккан романӗ тӑрӑх лартнӑ «Ӗмӗр саки сарлака» спектакльпе хупнӑ.
Театрӑн илемлӗх ертӳҫи Валерий Яковлев иртсе кайнӑ ҫула пӗтӗмлетнӗ. Вӑл актёрсене тата театрта ӗҫлекенсене хыҫа юлнӑ черетлӗ сезонти ҫитӗнӳсемшӗн тав тунӑ.
Театрӑн ддиректорӗ Елена Николаева пӗлтернӗ тӑрӑх, 106-мӗш сезонти спектакльсене курма ҫӳрекенсен йышӗ 22 процент ӳснӗ май тупӑш шайӗ унчченхи сезонтинчен 35 процент ӳснӗ.
Йӗпреҫ поселокӗнче ҫуралса ӳснӗ Андрей Михайлов пысӑк кинора хӑйне режиссер тата продюсер пек тӗрӗслет. Унӑн псевдонимӗ - Малай.
Вӑл «Хоккеймэн» ятлӑ фильм ӳкерет. Кинофильма Раҫҫейри мӗнпур платформӑра кӑтартӗҫ.
Кинора тӗп роле «Слово пацана» фильмри Даня Киселев (Цыган) вылять.
Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ черетлӗ сезона Александр Артемьевӑн «Салампи» хайлавӗ тӑрӑх лартнӑ спектакльпе уҫӗ.
gorodzovet.ru спектакль анонсне кӗскен ҫапларах хыпарланӑ: «Александр Артемьевӑн этем пурнӑҫӗн тӗп никӗсне, чун тарӑнӑшне кӑтартакан «Салампи» повеҫӗнче ваттисен евӗрлесе каланӑ ӑслӑ сӑмахӗсем чылай вырӑнта тӗл пулаҫҫӗ. Ку хайлава пурнӑҫа вӗрентсе ҫырнӑ пулин те вӑл вулакана ирӗксӗрлемест, тӗп шухӑш патне ҫемҫен ертсе пырать. Ҫавӑнпах «Ҫак ӗмӗрте чи нумай вуланӑ чӑваш кӗнеки» ята илнӗ-тӗр вӑл (2020).
«Салампи» мелодрама сцена ҫинче повеҫри сӑнарсене чӗртсе тӑратать. Вӗсем куракана вӑхӑта парӑнман чӑн-чӑн юрату ҫинчен каласа парӗҫ. Ҫак тарӑн туйӑма хирӗҫ тӑракансем те пур кунта. Анчах вӗсем хӑйсен икӗпитлӗхне пытараймӗҫ».
Ҫӗн ӗҫе авӑн уйӑхӗн 20-мӗшӗнче кӑтартӗҫ.
Ӗнер, утӑ уйӑхн 12-мӗшӗнче, Чӑваш Республикин Ҫар мухтавӗн музейӗнче «Их с волнением читали, знали наизусть» (чӑв. Вӗсене хумханса вуланӑ, пӑхмасӑр каланӑ) ӳкерме пуҫланӑ.
Фильмра тӗп вырӑнта фронтран ҫырнӑ ҫырусемпе сӑвӑсем пулӗҫ. Ҫав йӗркесем йывӑр вӑхӑтра, вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче, вӑй тата шанчӑк панӑ, хавхалантарнӑ.
Проекта Чӑваш Енӗн Патшалӑх истори архивӗ пурнӑҫа кӗртет. Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗн артисчӗсем, шкул ачисем, студентсем тата аслисем виҫ кӗтеслӗ ҫырусене вулӗҫ.
Улатӑрти хӗрарӑмсен Киев-Николаев мӑнастирӗнче 15 ҫул ытла пурӑннӑ Любовь Стриженева актриса ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. Вӑл 83 ҫулта пулнӑ. Кун пирки Аристоклий Набокин манах хыпарлани тӑрӑх «Ҫыхӑнура» форумра пӗлтернӗ.
Любовь Васильевна 1940 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 6-мӗшӗнче Мускавра ҫуралнӑ. 1963 ҫулта МХАТӑн шкул-студийӗнчен вӗренсе тухнӑ. Мускаври художество академи театрӗнче, вӑл икке пайланса Горький ячӗллӗ МХАТра ӗҫленӗ. 1997 ҫулта ӑна Раҫҫей халӑх артисткин ятне панӑ.
Пултаруллӑ артистка СССР Патшалӑх телерадиокомпанийӗн Пӗтӗм союзри радиовӗнче «Взрослым о детях» кӑларӑма ертсе пынӑ. «Вечный зов», «Каникулы Кроша», «Земля, до востребования», «Стежки-дорожки», «Бесы» тата ытти кинокартинӑра вылянӑ.
2008 ҫулта мӑнастире тухса кайнӑ, унта Иудифь ятпа Турра юрӑхлӑ пулса пурӑннӑ.
Хӑй вӑхӑтӗнче вӑл Владимир Земляникин тата Олег Стриженов паллӑ актерсен арӑмӗ пулнӑ. Любовь Стриженеван ывӑлӗ Александр Стриженов.
Ҫеҫпӗл Мишши ҫуралнӑранпа кӑҫал 125 ҫул ҫитнӗ май Чӑваш кӗнеке издательствинче икӗ кӗнеке кӑларма хатӗрлеҫҫӗ иккен. Кун пирки издательствӑн редакторӗ Ольга Иванова халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ.
Вӑл хыпарланӑ тӑрӑх, «Ольга Федорова вӗсене пичете хатӗрлессишӗн ырми-канми тӑрӑшать».
«Ӑна кура пуль, эпӗ те кӑвар чӗреллӗ сӑвӑҫӑмӑр ҫинчен ҫырнӑ кӑларӑмсемпе паллашма пуҫларӑм. Сергей Павлов чӑваш халӑх ҫыравҫи те кӑсӑклантарса яма пӗлет. «Пиччем ҫинчен» кӗнекене шӑпах вӑл вулама пачӗ. Брошюри самай кивӗ, 1973 ҫулта тухнӑ. Ку темех мар, чи пӗлтерӗшли – содержанийӗ. Вӑл вара чӑннипех те пуян, интереслӗ. Хамшӑн ҫӗнни пайтах пӗлтӗм», — хыпарланӑ пултаруллӑ пике тата ҫыравҫӑ.
Хулӑнах мар асаилӳ пуххин авторӗ – Ҫеҫпӗл Мишшин шӑллӗ Гурий Кузьмин иккен.
+0.3 °C