Республика кунӗ ҫывхарас умӗн, ҫӗртме уйӑхӗн 23-мӗшӗнче, Хӗрлӗ Чутай районӗнче паллӑ пулӑм пулнӑ. Вӑл уйрӑмах социаллӑ тӳлеве тивӗҫнӗ ҫынсен асӗнче чылайлӑха юлӗ.

Ҫак кун Хӗрлӗ Чутай тӑрӑхӗнче «Ялсен 2014–2017 ҫулсенчи тата 2020 ҫулчченхи аталанӑвӗ» федераци проекчӗпе килӗшӳллӗн ҫынсене ҫурт тумашкӑн е туянмашкӑн социаллӑ тӳлев панӑ.

Район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Александр Башкиров савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура ҫамрӑк ҫемьесемпе специалистсене, ялта ӗҫлесе пурӑнакан ҫынсене саламланӑ, свидетельствӑсем панӑ.

Социаллӑ тӳлеве камсем тивӗҫнӗ-ха? И.Н.Лисаев фермер хуҫалӑхӗнче механизаторта ӗҫлекен Юрий Тибогайкина, «Нива» ЯХПКн хуралҫине Петр Данилова, «Коминтерн» ЯХПКн кассир бухгалтерне Наталия Егоровӑна, «Ирӗклӗх» колхозӑн ӗҫченне Ирина Ягодейкина тата вулавӑш ӗҫченне Вера Терентьевӑна панӑ. Александр Башкиров ҫамрӑксене свидетельство тыттарнӑ май ҫурт тӑвас ҫӗрте ӑнӑҫусем суннӑ.

Паянпа ыран Шупашкарта тата Канаш районӗнче Республика кунне халалланӑ мероприятисем иртеҫҫӗ. Вӗсенчен пӗри — Шупашкарти заливра юлашки ҫулсенче вӗҫӗмех йӗркелекен пиротехника шоувӗ. Ӑна кӑҫал та ирттерӗҫ. Вӑл паянпа ыран пулӗ. Фестиваль хальхи шучӗпе — саккӑрмӗш.

Паянхи те, ыранхи те 22 сехет те 30 минутра пуҫланӗ. Иккӗшне те Чӑваш наци телекуравӗ тӳрӗ эфирта кӑтартӗ. Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен www.cap.ru официаллӑ порталӗ те ӑна тӳрех пӑхма май туса парӗ.

Пиротехника шоувне хамӑр тата ют ҫӗршывсенчи 5 ушкӑн хутшӑнмалла. Вӗсен хушшинче хуласенчи уявсене кӑна мар, Аслӑ Ҫӗнтерӳ кунӗ тата Сочире иртнӗ Олимп вӑййи ячӗпе салют кӑтартнисем те пур иккен.

Шупашкарти фестивале хутшӑнакансем кӑҫалхи тӗп теми — Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 70 ҫул ҫитни.

Атӑлта тупнӑ тимӗр шапа

Чӑваш Енре хир качакин путекне тупни пирки нумаях пулмасть пӗлтернӗччӗ. Унтанпа вӑхӑт нумаях та иртмерӗ — Атӑлта тепӗр тӗлӗнмелле чӗрчун тупнӑ.

Хальхинче Шупашкар ҫыннисем тимӗр шапа тупнӑ. Ӑна Атӑлтан кӑларни пирки «Про Город» хаҫата Анастасия Рыбакова пӗлтернӗ. Тимӗр шапа пулӑҫсен вӑлтине ҫакланнӑ-мӗн.

Анастасия Рыбакова каланӑ тӑрӑх, вырсарникун, ҫӗртме уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, тӗп пасара пулӑҫсем килнӗ. Хайхискерсем такама кӗтнӗ чухне вӗсене тӗлӗнмелле чӗрчуна кӑтартнӑ. Пулӑҫсем каланӑ тӑрӑх, тимӗр шапа вӗсен вӑлтине ҫаклансан ҫекӗле те ҫӑтса янӑ.

Пулӑҫсем тимӗр шапана Мускава илсе каясси пирки пӗлтернӗ. Анастасия унӑн малашнехи пурнӑҫӗ пирки пӗлмест.

Александр Дмитриев биолог Атӑлта тимӗр шапасем пурӑнманнине пӗлтернӗ. Унӑн шухӑшӗпе, ахӑртнех ӑна такам шыва ывӑтнӑ. Тимӗр шапа Инҫет хӗвелтухӑҫӗнчи евӗр-мӗн. Атӑлта вӑл пурӑнаймасть.

Паян, ҫӗртмен 23-мӗшӗнче, ҫитес ҫул хӑш кунсенче канни паллӑ пулнӑ. «Раҫҫей хаҫачӗн» сайтӗнче правительство 2016 ҫулта хӑш кунсене канмалли кун йышӑнни пирки хыпар тухнӑ. Ҫитес ҫул пӗтӗмпе уявсенче 29 кун канӑпӑр.

Ҫӗнӗ ҫул хыҫҫӑн 10 кун канӑпӑр — кӑрлачӑн 1-10-мӗшӗсенче ӗҫе тухмалла мар. Кӑрлачӑн 2-3-мӗшӗсем шӑматкунпа вырсарникун пулнӑ май вӗсене ҫу уйӑхӗн 3-мӗшне тата пушӑн 7-мӗшне куҫараҫҫӗ.

Нарӑсӑн 23-мӗшӗнче 3 кун кантараҫҫӗ — 21-23-мӗшӗсенче. Анчах нарӑсан 20-мӗшӗнче шӑматкун ӗҫлемелле. Кӗске ӗҫ кунӗ шутланӗ.

Пушӑн 8-мӗшӗнче 4 кун, 5-8-мӗшӗсенче ӗҫе тухмӑпӑр. Ҫуркунне Ӗҫлӗх уявӗнче тӑватӑ канмалли кун пулӗ. Акан 30-мӗшӗнчен пуҫласа ҫу уйӑхӗн 3-мӗшӗччен кантараҫҫӗ. Ҫӗнтерӳ кунӗнче 7-9-мӗшӗсенче канӑпӑр.

Раҫҫей кунӗнче каллех 3 кун ӗҫлемелле мар — ҫӗртмен 11-13-мӗшӗсенче канӑпӑр. Чӳк уйӑхӗнче каллех 3 кун ӗҫе тухмастпӑр. Ун чухне 4-6-мӗшӗсенче кантараҫҫӗ.

Аса илтерер, Чӑваш Республикинче ҫавӑн пекех ҫӗртмен 24-мӗшӗ канмалли кун шутланать. Ыранхи кун, ҫӗртмен 24-мӗшне лекнӗрен, та канмалли шутланать.

Паян Шупашкарта Пӗтӗм чӑвашсен культурӑпа экономика форумӗ иртмелле. Ӑна Республика кунне халаллаҫҫӗ. Форума Чӑваш наци конгресӗ пуҫарнӑ.

Мероприятие регионсенчен тата ют ҫӗршывсенчен килнӗ чӑваш наципе культура автономийӗсен ертӳҫисемпе тата хастарӗсене тата xaмӑp тӑрӑхри ӗҫлӗ ҫынсене кӗтеҫҫӗ. Ӗҫлӗ тӗлпулу 17 сехетре Шупашкар хула администрацийӗнче пуҫланать.

Форум тӗллевӗ пирки Чӑваш наци конгресӗн пресс-служби ҫапларах ӑнлантарнӑ: «xaмӑp республикӑна экономика, наука тата культура тӗлӗшӗнчен лайӑхрах аталантарас, ҫӗpшывӑн тӗрлӗ кӗтесӗнче пурӑнакан ӗҫлӗ чӑвашсемпе тачӑ ҫыхӑнса, пӗp-пӗрне пулӑшса ӗҫлес тӗллевпе ирттереҫҫӗ». Кунсӑр пуҫне «ку ҫыхӑну Чӑваш наци конгресӗн шайне ӳстерме, хамӑрӑн культурӑпа йӑла-йӗркене анлӑрах аталантарма» май пapасса шанаҫҫӗ.

Ҫӗртме уйӑхӗн 19-мӗшӗнче Элӗк районӗнчи Тури Вылӑ ялӗнче пысӑк инкек пулнӑ. Унта 56 ҫулти арҫын 47-ри кӳршине персе вӗлернӗ.

Лешӗ, хур кураканни, темех туман ӗнтӗ. Нимле пысӑк сӑтар та кӳмен вӑл кӳршине. Тракторпа унӑн пайӗнчи курӑка ҫеҫ кӑштах таптанӑ-мӗн.

Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, арҫынсем ял хӗрринче тӗл пулнӑ. Унта иккӗшӗ хирӗҫсе кайнӑ. 56 ҫултискер теприне 16 калибрлӑ пӑшалтан ҫурӑмӗнчен тата пуҫӗнчен пенӗ. Лешӗ сурансене пула ҫавӑнтах вилнӗ. Хӑй вара хура ӗҫе тунӑ хыҫҫӑн киле таврӑннӑ та кун пирки йӗрке хуралҫисене пӗлтернӗ.

Йӗрке хуралҫисем ыйтса тӗпченӗ чухне вӑл вӗлернӗ арҫын унӑн курӑкӗ ҫине тракторпа кӗрсе кайнине, ҫавӑнпа вӗсем хирӗҫнине пӗлтернӗ. Хӑйӗн айӑпне йышӑннӑ. Халӗ пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Пӑшала туртса илнӗ.

Шупашкарта пӗтӗм чӑвашсен Акатуйне ирттересси йӑлана кӗнӗ ӗнтӗ. Кӑҫал та вӑл ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Хӗрлӗ тӳремре иртӗ, 12 сехетре пуҫланӗ.

Уява Чӑваш наци конгресӗ пуҫарнипе йӗркеленӗ. Кӑҫал унта Беларуҫри «Хамӑр ял» фольклор ансамблӗ, Мускав чӑвашӗсен «Атӑл» хорӗ, Тутарстанри Пӑва районӗнчи культура ҫурчӗ ҫумӗнчи «Уяв» фольклор ушкӑнӗ, Пушкӑртстанри Кармаскалӑ районӗнчи Суук-Чишма культура ҫурчӗ ҫумӗнчи «Шевле» халӑх ансамблӗ, Самар облаҫӗнчи Исаклӑ районӗнчи Пысӑк Микушка ялӗнчи культура ҫурчӗ ҫумӗнчи «Ҫӑлкуҫ» халӑх фольклор ансамблӗ, Сарӑту облаҫӗнчи Калмантай культура ҫурчӗ ҫумӗнчи «Пилеш» фольклор ансамблӗ, Иркутск облаҫӗнчи ачасен пӗрремӗш фестивалӗн ҫӗнтерӳҫисем, «Туслӑх хӗлхемӗ» ушкӑн, Ӗренпур облаҫӗнчи Абдулино районӗнчи Артемьевск салинчи «Лейся, песня» халӑх фольклор ансамблӗ, Пенза облаҫӗнчи халӑх юррисен «Шӑпчӑксем» ансамблӗ, Чулхула облаҫӗнчи Вӑратин районӗнчи Лысогорскри «Илем» фольклор ушкӑнӗ, Чӗмпӗр облаҫӗнчи чӑваш юррин «Савӑнӑҫ» халӑх ансамблӗ, Хакас Республикинчи Усть-Абакан районӗнчи «Палан» чӑваш ушкӑнӗ хутшӑнасса кӗтеҫҫӗ.

Малалла...

Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Михаил Игнатьев

Чӑваш Ен Элтеперӗн пуканӗшӗн кӗрешӗве кӑлармалли кандидата палӑртма «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти пилӗк муниципалитетра праймериз ирттерни тата кандидатсем суйлавҫӑсемпе тӗлпулни пирки эпир пӗлтернӗччӗ.

Халӗ вара камшӑн мӗн чухлӗ ҫын сасӑлани те паллӑ. Парти хушшинчи сасӑлавра сакӑр кандидатран чи нумай сасӑ Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Михаил Игнатьев пухнӑ. Уншӑн парти пайташӗсенчен 93,5 проценчӗ, е 1015 ҫын, сасӑланӑ. Спортсмен республикӑна ертсе пыма пултарасса шанакансем 207 ҫын тупӑннӑ — вӗсем Елена Николаева Олимп чемпионӗшӗн хӑйсен сассине панӑ. «Базис» общество директорне Алексей Львова Элтепер пуканӗшӗн кӗрешӗве 141 ҫын кӑларттарас тенӗ.

Етӗрнери ача-пӑча вулавӑшӗнче «Аттепе пӗрле — кӗнеке тӗнчине» вулав акцийӗ иртет. Ӑна хальлӗхе официаллӑ уявсен шутне кӗртмен Ашшӗсен кунне халалланӑ.

Акципе килӗшӳллӗн, вулавӑш ӗҫченӗсем вуламалли интерактивлӑ зона тунӑ. Унта сӗтелҫи вӑййисем, тетте салтаксем, пултарулӑх материалӗсем пур.

Кӗнеке куравне ашшӗсемпе пӗрле вуламалли кӗнекесене кӗртнӗ. Унта - Голявкинӑн «Мой добрый папа», В Драгунскин «Денискины рассказы», А. Вестлин «Мама, папа, восемь детей грузовик», А. Линдгренӑн «Рони – дочь разбойника» и «Пеппи — длинный чулок», Раскинӑн А. «Как папа был маленьким», А. Гайдарӑн «Чук и Гек» и Г. Цыферовӑн «Как лягушонок искал папу», «Ҫар техника» энциклопеди.

Кунтах «Эпӗ тата атте вулать», «Пире атте вуласа парать» листовкӑсем пур. Вулавӑш ӗҫченӗсем мӗнпур ашшӗне ачисене ҫавӑтса вулавӑша килме чӗнеҫҫӗ.

Иртнӗ шӑматкун Чӗмпӗрте чӑваш наци уявӗ Акатуй иртнӗ. Унта Тутарстанри, Чӑваш Енри, Пушкӑрт Республикинчи, Самар, Сарӑту, Ӗренпур облаҫӗсенчи 30 ытла ушкӑн хутшӑннӑ. Паллах, Чӗмпӗр хулинчи тата облаҫӗнчи пултарулӑх ушкӑнӗсем те пулнӑ.

Уяв икӗ лапамра иртнӗ: «Ҫӗнтерӳ» паркра тата хула ипподромӗнче. Акатуй ипподромӑн тӗп сцени ҫинче савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫӑлнӑ. Унта Чӗмпӗр облаҫӗн кӗпернаттӑрӗ Сергей Морозов хутшӑннӑ. Вӑл пурне те ҫураки вӗҫленнӗ ятпа саламланӑ май Чӗмпӗр облаҫӗнчи кашни вуннӑмӗш ҫын чӑваш пулнине палӑртнӑ.

Официаллӑ пай вӗҫленнӗ хыҫҫӑн пултарулӑх ушкӑнӗсем концерт пуҫланӑ. Акатуйра Чӑваш Ен те пулнӑ. Чӗмпӗр сцени ҫинче Ҫӗрпӳ районӗнчи Ямаш ялӗнчи «Ямаш» фольклор ансамблӗ юрласа чӗмпӗрсене савӑнтарнӑ.

Сӑнсем (17)