Театрӑн ӳнер ертӳҫи Станислав Васильев пӗчӗк ҫӗнтерӳҫе саламлать

Лаша пуласси тихаран паллӑ, ҫын пуласси — ачаран теҫҫӗ халӑхра. Тепӗр тесен вӗсем епле ӳсесси пирӗнтен, аслисенчен, килмест-шим вара?

Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ ачасене мӗн пӗчӗкрен театра хӑнӑхтарма тӑрӑшать. Ҫавна май вӑл «Театрӑн асамлӑ тӗнчи» конкурс ирттернӗ. Унта хутшӑнакансем хӑйсен ӑсталӑхне тӗрлӗ енпе — сӑмахран, сӑнӳкерчӗк, тӗрӗ, шӑрҫаран илемлӗ япаласем ӑсталаса — кӑтартнӑ. Сӑвӑпа сочинени ҫыракансем те тупӑннӑ. Кирек мӗн пулсан та ачасен театр тӗнчине кӑтартма тивнӗ.

Конкурсра Шупашкарти 1-мӗш пуҫламӑш шкулта вӗренекен Аркадий Ефимов, Шупашкарти 55-мӗш шкулти Ирина Андреева, Шупашкарти 4-мӗш ача-пӑча ӳнер шкулӗнчи Дмитрий Мальгин ҫӗнтернӗ. Кунсӑр пуҫне маттуррисене уйрӑм номинацисемпе те чысланӑ.

Конкурса хутшӑннисен чыславӗ «Амакайӑк ҫулӗпе» спектакльпе вӗҫленнӗ.

Шупашкарти Трактор тӑвакансен культура керменӗнчи «Родные просторы» фольклор ансамблӗ Чулхула облаҫӗнчи Пысӑк Болдино ялӗнче иртнӗ фольклорпа этнографи коллективӗсен Пӗтӗм Раҫҫейри X фестивальне хутшӑннӑ.

Унта Чулухла облаҫӗнчи, Мари Элти, Мӑкшӑ Республикинчи, Чӑваш Енри 24 ушкӑн хутшӑннӑ. Фестиваль вӑхӑтӗнче пусмаран пукане, ҫӑпата, тӑмран тетте ӑсталас, пир тӗртес енӗпе ӗҫ вӑрттӑнлӑхӗсемпе те паллашма май килнӗ.

Кӑрлач уйӑхӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарта 16-ҫулхи каччӑ хӑйӗн юлташӗ патӗнче компьтер вӑйипе вылянӑ хыҫҫӑн киле таврӑннӑ пулнӑ. Совет урамӗнче вӑл 40 ҫулхи ӳсӗр арҫынна тӗл пулнӑ, вара ӑна вӑл хытах хӗнесе карас телефонне вӑрланӑ пулнӑ. Хытах сусӑрланнине пула арҫын выртнӑ ҫӗртех вилсе кайнӑ.

Каярах ШӖМ ӗҫченӗсем, хураха тытнӑ хыҫҫӑн, арҫынна ҫав тери мӗншӗн ватнине ыйтсан ҫамрӑк ҫапларах хуравланӑ иккен: «Килелле утнӑ май ман хыҫҫӑн темле арҫын ҫакланчӗ. Укҫа-тенкӗпе пулӑшма ыйтрӗ. Укҫапа тивӗҫтернӗ хыҫҫӑн ӳсерскер сасартӑк ман пирки тата ман анне ҫинчен усал сӑмахсем калама пуҫларӗ. Хытах урнипе чӑтаймасӑр эпӗ ӑна хӗнеме тытӑнтӑм».

Карас телефонне вӑрланӑ сӑлтава арҫын ача калама пултарайман. Хӑйне полици ӗҫченӗсем шыранӑ ҫинчен илтсенех вӑл тӳрех вӑрланӑ япаларан хӑтӑлма васканӑ.

Паянхи кун асӑннӑ ӗҫ-пуҫпа ШӖМ ӗҫченӗсем тӗпчев вӗҫленӗ ӗнтӗ. Вара 16 ҫулхи каччӑн шӑпине ҫитес кунсенче суд татса парӗ.

Джанита Павлова

Иртнӗ уйӑхра Ирландин тӗп хулинче — Дублинта — кире пуканӗ йӑтассипе Европа чемпионачӗ тата ӑмӑртӑвӗ иртнӗ. Унта аслисемпе пӗрлех ҫамрӑксем те хутшӑннӑ. Раҫҫей ушкӑнне 8 хӗр кӗнӗ, ҫавсен шутӗнче иккӗшӗ Чӑваш Енрен пулнӑ. Вӗсем иккӗшӗ те Йӗпреҫ районӗнче ҫуралнӑ пикесем. Питӗрти аграри университетӗнче 5-мӗш курсра вӗренекен Джанита Павлова хӑйӗн виҫе категорийӗнче пӗрремӗш вырӑна тухса Европа чемпионӗ пулса тӑнӑ. Ҫакӑн пек титула асӑннӑ хулари вӑй-хал культурипе ҫар институтӗнче 2-мӗш курсра ӑс пухакан Марина Федорова та тивӗҫнӗ. Маринӑна ӑмӑртӑва Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ тренерӗ Михаил Петров хатӗрленӗ.

Иртнӗ уйӑхӑн юлашки кунӗнче Шупашкарта ятарлӑ ирӗк илмесӗрех ҫул ҫине тухакан автомашинӑсене палӑртассипе тӗрӗслев йӗркеленӗ. Комиссие республикӑн Транспорт тата ҫул-йӗр министерствин, Транспорт инспекцийӗн, ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑх инспекцийӗн тата хула администрацийӗн ӗҫченӗсем хутшӑннӑ.

Шупашкар хула администрацийӗ хыпарланӑ тӑрӑх, транспорта ҫула кӑларма ирӗк париччен автобуссене техосмотр, водительсене медосмотр кӑлармалли условсием пуррине, автобуссенче лармалли вырӑн 18-тан кая мар пулнине тата ыттине тӗпе хураҫҫӗ имӗш.

Рейд вӑхӑтӗнче 57-мӗш тата 3«Р» маршрутсемпе ҫӳрекен виҫӗ автобуса асӑрханӑ-мӗн. Хайхисем пирки административлӑ правӑна пӑсни пирки протокол шӑрҫаласа тивӗҫлӗ ҫӗре ӑсатнӑ иккен.

Шупашкар районӗнчи Илпеш ялӗ ҫывӑхӗнчи йӑлари хытӑ каяша йышӑнакан вырӑн тулса кайни, унти ҫӳп-ҫап тавралӑха сӑнсӑрлатни пирки темиҫе ҫул каяллах калаҫатчӗҫ. Ыйтӑвӑн ҫивӗчлӗхне темиҫе ҫул каялла хальхи йышши полигон тума йышӑнчӗҫ. Вӑл Ҫӗнӗ Шупашкар патӗнче пулӗ. Анчах йӑлари хытӑ каяша турттаракан машинӑсене хула витӗр чуптарасшӑн мар. Полигон патне пыракан ҫул Шупашкар районӗнчи «Агарикус», «Атлашевский» хуҫалӑхсен тата уйрӑм ҫынсен территорийӗ урлӑ кайӗ. Ӗҫе пуҫӑниччен яваплисем халӗ кирлӗ хутсене йӗркелеҫҫӗ. Ҫакӑн пирки паян республикӑн транспортпа ҫул-йӗр министрӗ Михаил Янковский Иван Моторин премьер-министр ирттернӗ канашлура пӗлтернӗ.

«Ҫу уйӑхӗнче ан мӑшӑрлан — пурнӑҫ тӑршшӗпе аптӑраса ҫитӗн» (выр. Не женись в мае — всю жизнь придётся маится). Халӑхра ҫакӑн йышши каларӑш анлӑ сарӑлнӑ пулин те ҫапах юратупа хыпса илнӗ икӗ чӗре асӑннӑ сӑмахлӑха ӗненсех каясшӑн мар. Ҫапла вара Шупашкар хулинче кӑҫалхи ҫу уйӑхӗнче 133 мӑшӑр офицаллӑ пӗрлешнӗ пулнӑ. Пӗлтер вара ҫуркуннен юлашки уйӑхӗнче 129 мӑшӑр ҫемьеленнӗ.

Хӑйсен пӗрремӗш саккунла пӗрлешӗвне 94 арҫын тата 102 хӗрарӑм регистрациленӗ пулнӑ.

Шупашкар хула администрацийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх ҫӗртме уйӑхӗнче вара хӑйсен юратӑвне «саккунлама» пӗрлешӳ кӗрменне 300 ытла мӑшӑр килӗ.

Ҫӑвӗн 31-мӗш кӑтартӑвӗ тӑрӑх кӑҫал пӗтӗмпе Шупашкарта 814 мӑшӑр ҫемьеленнӗ.

Республикӑри шкулсем ҫумӗнче кӑҫал 399 уйлӑх (лагерь) ӗҫлемелле. Вӗсем ачасене 21 кун хушши йышӑнӗҫ. Пӗтӗмпе ҫавсем 47 пин арҫын ачапа хӗрачана йышӑнӗҫ. Аслӑ классенче вӗренекенсенчен 13 пин ытла ача ӗҫпе кану лагерӗсене ҫӳрӗ.

Вӗренӳ министерстви хӑйӗн сайтӗнче хыпарланӑ тӑрӑх, ачасем уйлӑхра вӑхӑта кӑсӑклӑ та хаваслӑ ирттерессишӗн аслисем чунтан тӑрӑшӗҫ.

ЧР Ял хуҫалӑх министерстви ҫемье выльӑх-чӗрлӗх фермисене аталантарма пулӑшас тесе конкурс йӗркеленӗ.

Патшалӑх укҫине илме ӗмӗтленекенсем 23 ҫын тупӑннӑ, анчах вӗсенчен пӗрин бизнес-проекчӗ конкурс ыйтнине тивӗҫтерменнине кура ӑна пӑрахӑҫлама йышӑннӑ.

Асӑннӑ ведомство хыпарланӑ тӑрӑх, патшалӑх пулӑшӑвӗн вӑтам виҫи 4 миллион тенкӗпе танлашать. Укҫана Патӑрьел районӗнчи И.Ш. Куликов, Комсомольски районӗнчи Ф.Г. Хайртдинов, Вӑрнар районӗнчи В.Г. Яковлев, Елчӗк районӗнчи Н.П. Бикулов, Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи В.Г. Ермолаев, Ҫӗмӗрле районӗнчи Е.В. Карасев, Шӑмӑршӑ районӗнчи А.К. Хлюкин фермерсене пама йышӑннӑ. Куликов, Хайртдинов, Яковлев, Бикулов тата Ермолаев фермерсем укҫапа 50-100 пуҫлӑх сӗт-ҫу фермисем хӑпартасшӑн. Карасев вара выльӑх-чӗрлӗх валли хуралтӑсем ҫӗклесшӗн, выльӑх апачӗ хатӗрлемелли техника тата ашлӑх ӑратлӑ ӗне-выльӑх туянасшӑн.

Малалла...

Хӑнана пынисемпе — асӑнмалӑх сӑн

Ӗнер, Ачасене хӳтӗлемелли пӗтӗм тӗнчери кун, пӗчӗккисен ячӗпе унта та кунта мероприяти иртрӗ. Ҫӗмӗрлери «Ёлочка» ача ҫуртӗнче те уяв йӗркеленӗ. Унта Раҫҫей Федераци Канашӗн членӗ Галина Николаева пулнӑ. Пушӑ алӑпа мар. Парнепе. Ача-пӑча выляма-кулма юратнине шута илсе вӑл роликлӑ коньки илсе пынӑ.

Унччен маларах ачасене Шалти ӗҫсен министерствинче тӑрӑшакансем ыр кӑмӑллӑх пулӑшӑвӗ кӳнӗ иккен. Вӗсем ноутбук, 20 мӑшӑр йӗлтӗр, шашка-шахмат, канцеляри таварӗ, ҫемҫе тетте парса савӑнтарнӑ.

Парне илме аван-ха. Анчах ача ҫуртӗнче пурӑнакан шӑпӑрлансемшӗн тӑван кил тупӑнни хаклӑран та хаклӑ парне пулнине вӗсен ашшӗ-амӑшӗ ӑнланманни чуна ыраттарать.