Чӑваш Енре Республика кунне паллӑ тума хатӗрленеҫҫӗ. Кӑҫал вӑл Шупашкарта тата Элӗк районӗнче иртӗ.
Элӗк районӗ валли уява ирттермешкӗн 10 миллион тенкӗ уйӑрнӑ. Анчах ку ҫитмест ахӑртнех — район администрацийӗн сайтӗнче спонсорсенчен, ырӑ чунлӑ ҫынсенчен пулӑшу кӗтни пирки пӗлтернӗ.
«Чӑвашсем каланӑ тӑрӑх, ырӑ ӗҫ туса ывӑнма ҫук. Йӗркелӳ комитечӗн Республика кунӗпе ҫыхӑннӑ мероприятисене хатӗрленнӗ ҫӗре хутшӑнма чӗнет».
Паллах, пулӑшу ыйтма чаракан саккун ҫук. Ҫавӑнпа элӗксем халӑх пулӑшӑвне кӗтеҫҫӗ.
Ҫу уйӑхӗн 31-мӗшӗнче Йӗпреҫ поселокӗнче ҫурт ҫунса кайнӑран нумай ачаллӑ виҫӗ ҫемье нимсӗр-мӗнсӗр тӑрса юлни пирки сайтра пӗлтернӗччӗ. ЧР Правительстви вӗсене пулӑшу кӳме шантарнӑччӗ.
Укҫан пулӑшмашкӑн Иван Моторин алӑ пуснӑ. Ӑна ЧР Министрсен Кабинечӗн резерв фондӗнчен парӗҫ. Кашни ҫемьене 780 пин тенкӗ пама палӑртнӑ.
Укҫа-тенкӗпе ҫеҫ мар пулӑшма палӑртнӑ. ЧР Вӗренӳ министерствине ҫуртсӑр тӑрса юлнӑ ҫемьесенчи ачасене ҫуллахи уйлӑха ярас тӗлӗшпе ӗҫлеме хушу панӑ.
Пушарта шар курнисем хальлӗхе тӑванӗсем патӗнче пурӑнаҫҫӗ. Икӗ ҫемье интернат шкулӑн ҫуртне куҫнӑ. Нумай ачаллӑ ҫемьене муниципалитетри ҫурт-йӗр фондӗнчен пурӑнмалли кӗтес уйӑрса парӗҫ.
Ҫу уйӑхӗн 31-мӗшӗнче Йӗпреҫ поселокӗнче 13 хваттерлӗ ҫуртра пушар алхаснӑ. Ҫулӑма 2 сехете яхӑн сӳнтернӗ.
Телее, пушарта никам та вилмен. ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев хушнипе, инкек тӳснӗ ҫынсене ЧР Министрсен Кабинечӗн резервӗнчи укҫа-тенкӗпе пулӑшӗҫ.
Ҫуртра нумай ачаллӑ виҫӗ ҫемье пурӑннӑ. Кашнинче — виҫшер ача. Хальлӗхе вӗсем тӑванӗсем патӗнче пурӑнаҫҫӗ. Пушар ҫурт тӑррине йӑлтах сиенлетнӗ. Ҫулӑм мӗнрен тухнине тӗпчеҫҫӗ.
Паян Йӗпреҫ район администрацийӗнче пуҫлӑх пӳлӗмӗнче штаб ларӑвӗ пулнӑ. Унта шар курнӑ ҫемьесем те хутшӑннӑ. Ларура ҫемьесене укҫан пулӑшасси, вӗсене вӑхӑтлӑха ӑҫта вырнаҫтарасси пирки калаҫнӑ.
Ҫу уйӑхӗн 31-мӗшӗнче Михаил Игнатьев кун пирки Йӗпреҫ районӗн пуҫлӑхӗпе Сергей Горбуновпа калаҫнӑ.
Етӗрне районӗнче пурӑнакан ҫамрӑка «Вӗри чӗре» хисеп кӗнекине тата кӑкӑр паллине РФ премьер-министрӑн Дмитрий Медведевӑн арӑмӗ Светлана Медведева тыттарнӑ. Паттӑрла ӗҫӗшӗн ӑна «Орленок» уйлӑхра канмашкӑн путевка панӑ.
Ку пӗлтӗрхи ҫулла пулнӑ. Етӗрне районӗнчи Кӑкшӑм ялӗнчи пӗвере арҫын ачасем шыва кӗме шухӑшланӑ. Анчах 10-ри Максим ӑнсӑртран путма тытӑннӑ. Кӑна иртсе пыракан хӗрарӑм курнӑ та пулӑшу чӗннӗ. Ҫакна ҫывӑхра пулӑ тытакан Павел илтнӗ. Вӑл путакан арҫын ачана ҫӑлма васканӑ. 7-мӗш класра вӗренекенскер ӑна ҫыран хӗррине туртса кӑларнӑ. Лешӗ тӑнне ҫухатнӑ.
Сӑмах май, социаллӑ культура пуҫарӑвӗсен фончӗ 2008 ҫулта йӗркеленнӗ. Ӑна Светлана Медведева ертсе пырать. 2015 ҫулта награда илмешкӗн Чӑваш Енри 13 ҫамрӑка тата 3 организацие тӑратнӑ. Фонд вӗсенчен 2 ачана суйланӑ.
Налук инспекцине пачах каймасӑр пурӑнаймӑн-ха. Анчах нумай ыйтӑва Федерацин налук службин Пӗрлехи контакт-центрне шӑнкӑравласа уҫӑмлатма май килӗ. 8-800-222-22-22 номерпе стационарти телефонтан та, карас телефонӗпе те тӳлевсӗр шӑнкӑравлама пулать.
Специалистсем налукпа ҫыхӑннӑ ыйтусене: пурлӑх налукне хӑш вӑхӑтчен тӳлемеллине, патшалӑх регистрацине епле тухмаллине, пурлӑх тата социаллӑ вычетсемпе епле усӑ курмаллине, асӑннӑ службӑн электрон сервисӗсемпе епле усӑ ӗҫлемеллине, инспекцисен ӗҫ графикне — пӗлме май туса панӑ.
Пӗрлехи контакт-центрта ӗҫ кунӗсенче кӑнтӑрлахи вӑхӑтра операторсем шӑнкӑравсене йышӑнӗҫ, ытти чухне автоинформатор хуравлӗ.
Кирлӗ информацие пӗлес тесен оператора ИНН, КПП тата эсир епле организацире пулнине (ку вӑл юридици сӑпачӗллисене пырса тивет), уйрӑм ҫынсен ИННа тата ятпа, ашшӗ ятне, хушамата каламалла.
Шупашкарти Алькеш поселокӗнче пурӑнакан Анастасия Иванова нумаях пулмасть кӳмесер тӑрса юлнӑ. Ӑна подъездра ҫамрӑксем асӑрханӑ та унпа ярӑннӑ. Юлашкинчен ҫӗмӗрсех пӑрахнӑ.
Тӗнче ырӑ ҫынсемсӗр мар. Настьӑна пулӑшакансем тупӑннӑ. Сусӑр валли 15 пин тенкӗ укҫа пухнӑ. Нимӗҫ технологийӗпе хатӗрленӗ кӳмене тӗнче тетелӗ урлӑ саккас панӑ.
Йӗксӗксем тӑкак саплаштарсан ҫемье укҫана 7 ҫулти чирлӗ ачана парӗ. Халӗ Настя кӳме килессе чӑтӑмсӑррӑн кӗтет. Вӑл ырӑ чунлӑ ҫынсем пурришӗн савӑнать.
Аса илтерер: Настьӑн кӳмине виҫӗ ҫамрӑк ҫӗмӗрнӗ. Ярӑннӑ хыҫҫӑн вӗсем ӑна ҫӳлти хутран пенӗ. Ҫакӑншӑн Настя Ҫӗнтерӳ парадне тухайман. Вӑл ӑна питӗ курасшӑн пулнӑ. Анчах вӑл кӳмесӗр ҫӳреймест-ҫке-ха.
Палӑка хальлӗхе ачисем хайсемех тӳленӗ-ха. Анчах ашшӗ вӑрҫӑ ветеранӗ пулнӑ май тӑкаксене саккунпа килӗшӳллӗн хыснаран саплаштарӗҫ.
Сӑмахӗ кунта Вӑрнар районӗнчи Ярмушка ял тӑрӑхӗнче пурӑннӑ Михаил Калошев ӗҫпе вӑрҫӑ ветеранӗ пирки пырать. Вӑл иртнӗ ҫул пуш уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, мӑшӑрӗ вилнӗ хыҫҫӑн уйӑхран, ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. Вӗсем мӑшӑрӗпе иккӗшӗ те 90 ҫул урлӑ каҫнӑ.
Михаил Михайловичпа Мария Филимоновна Калошевсене хисеп туса ачисем вӗсен вил тӑприсем ҫине пысӑк палӑк лартни пирки вырӑнти ял тӑрӑхӗнчен пӗлтереҫҫӗ.
Михаил Михайлович Вӑрнар районӗнчи Хурапыр Юнтапа ялӗнче 1924-мӗш ҫулхи чӲк уйӑхӗн 8-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Уйкас Юнтапа ялӗнчи шкулта вӗреннӗ. Ҫитӗнсен выльӑх тухтӑрӗ пулма ӗмӗтленнӗ. Анчах та иккӗмӗш тӗнче вӑрҫи ҫамрӑк каччӑн ӗмӗтне татать. Вӑрҫӑ пуҫланнӑ ҫул Михаил Михайлович вунҫиччӗре пулнӑ. Вунсакӑр ҫула пуссан, 1942-мӗш ҫулхи ҫу уйӑхӗнче, ӑна вӑрҫа ӑсатнӑ. Вӑрҫӑран вӑл 1947-мӗш ҫулхи авӑн уйӑхӗнче таврӑннӑ. Ҫав ҫулах раштав уйӑхӗнче кӳршӗ ял хӗрӗпе Мария Филимоновнӑпа ҫемье ҫавӑрнӑ.
Ҫав ҫамрӑк ҫынсем хӑйсене «Русфондӑн» волонтерӗсем теҫҫӗ, Чӑваш Енри чирлӗ ача валли Ставрополь хулин ҫул хӗрринче укҫа пухаҫҫӗ. Анчах вӗсем — суя волонтерсем-мӗн. Пухнӑ укҫа-тенкӗ чирлӗ хӗрача патне ҫитмест.
Ҫав нимеҫӗсем укҫана Руфина Соломонова валли пухнӑ. Хӗрача 2013 ҫулта урапа айне лекнӗ, халӗ утаймасть. Амӑшӗ ӑна пӗччен пӑхать, укҫи-тенки ҫитсе пымасть. Эмелӗсем вара хаклӑ. Ҫавӑнпа хӗрарӑм ыркӑмӑллӑх фондӗнчен пулӑшу ыйтнӑ.
Анчах хӑшӗ-пӗри ҫын куҫҫулӗ ҫинче пуять. Ултавҫӑсем тӗнче тетелӗнче чуна пырса тивекен историсене тупаҫҫӗ те ун валли тесе укҫа пухаҫҫӗ. Анчах нухрат кирлӗ ҫӗре ҫитмест.
Руфинӑн амӑшӗ патне ытти регионти полицейскисем шӑнкӑравласа вӑл е ку волонтера пӗлнипе пӗлменнипе кӑсӑкланать. Хӗрарӑм пӗлмест, укҫи те ун патне ҫитмест. Лешсем тӗнче тетелӗнче ҫемьен докуменчӗсене тупаҫҫӗ те ырӑ кӑмӑллӑ ҫынсенчен укҫа сӑптӑраҫҫӗ.
«Русфонд» волонтерсен пулӑшӑвӗпе усӑ курма сӗнмест. Халӗ ултав мелӗпе пуяс текен нумай-ҫке…
Шупашкар районӗнчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центрӗ поварсен пултарулӑхне палӑртас тӗллевпе конкурс ирттернӗ. Професси ӑсталӑхӗн ӑмӑртӑвне палӑртмалли конкурса Ӗҫ ҫыннин ҫулталӑкне халалланӑ.
Конкурса Кӑрмӑшри ваттисен ҫуртӗнче йӗркеленӗ. Унта центрӑн стационарлӑ уйрӑмӗсенче тӑрӑшакан поварсем пуҫтарӑннӑ.
Ӑмӑртӑва пилӗк номинаципе йӗркеленӗ. Килти ӗҫе пурнӑҫласа сивӗ блюдо тата десерт пӗҫерсе пынӑ. Конкурсҫӑсем илсе пынӑ ҫӑкӑр-булка таврашне тата хӗле валли хатӗрленӗ ҫимӗҫе те тӳресем хакланӑ.
«Сӗтеле тематика тӗлӗшӗнчен чи лайӑх хатӗрлени» номинацире тӳресем Янӑшри ваттисен ҫуртӗнчи Елена Васильевана хакланӑ. Ишекри Людмила Кольцова «Авалхи манӑҫа тухнӑ рецептсемпе» палӑрнӑ. «Чи оригиналлӑ блюдо» авторӗ — Хыркассинчи Александра Андреева, «Уяв сӗтелӗн» — Кӑрмӑшри Светлана Яландаева.
Шупашкар районӗнчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центрӗн директорӗ Любовь Ананьева номинатсене пурне те дипломсемпе тата парнесемпе чысланӑ.
Шупашкарта тата Ҫӗнӗ Шупашкарта килсӗр-ҫуртсӑр чӗрчунсене вӑхӑтлӑх усрамалли ҫуртсем тӑвасшӑн. Шупашкар хула депутачӗсем ҫак тӗллевпе 3 миллион тенкӗ уйӑрма пӑхса хӑварнӑ.
Хуҫасӑр чӗрчунсене Сӗнтӗрвӑрри шосси хӗрринчи йӑлари хытӑ каяшсен хупӑннӑ свалки ҫывӑхӗнче уҫасшӑн.
«Тыт та персе пӑрах е эмел парса вӗлер», — тесе касса татма пулать-ха килсӗр-ҫуртсӑр йытӑ-кушак пирки. Анчах Чӑваш Енре йышӑннӑ 204-мӗш номерлӗ йышӑну апла тума чарать. Унта хуҫасӑр чӗрчунсене ятарлӑ пунктсене тытса кайса вӗсен хуҫи тупӑниччен 6 уйӑх тытма пӑхса хӑварнӑ.
Йытӑ-кушака, чӗрчунсене шеллекенсем, вӗсене хутӗлекенсем асӑннӑ йышӑнӑва та ырласах каймаҫҫӗ-мӗн-ха. Хайхисен шучӗпе хуҫи пуррипе ҫуккине тытса кайнӑ чухне палӑртма май ҫук. Апла-и, капла-и, анчах ака уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарта та чӗрчунсен приючӗн проектне хӑтланӑ.
Маларах эпир Ҫӗнӗ Шупашкарта зоокӗтес уҫни пирки пӗлтернӗччӗ.
+0.3 °C