Нумаях пулмасть Чӑваш Республикин РФ Президенчӗн ҫумӗнчи тулли праваллӑ элчи Леонид Волков патӗнче паллӑ актер Станислав Садальский пулнӑ. Вӑл — Патӑрьел районӗнче ҫуралса ӳснӗскер.

Станислав Садальский Мускаври чӑвашсен ентешлӗхӗпе тачӑ ҫыхӑну тытать. Вӑл Леонид Волков ирттерекен культура мероприятийӗсене май килнӗ таран хутшӑнать.

Леонид Волков тӗлпулура Станислав Садальские иртсе кайнӑ ҫуралнӑ кунӗпе саламланӑ. Вӑл унӑн пултарулӑхне килӗштернине, артистӑн Чӗрӗ Журналне яланах вуланине палӑртнӑ. Леонид Волков пирӗн ентеше малашне те ӑнӑҫусем тума, палӑртнисене пурнӑҫа кӗртме ҫирӗп сывлӑ суннӑ.

Унтан Станислав Садальский чӑвашсен культура центрне кайса курнӑ.

Авӑн уйӑхӗн 17-мӗшӗнче ЧН Наци вулавӑшӗнчеи «Мерчен» тӗпелӗнче чӑваш ҫыравҫин Зоя Сывлӑмпин ҫӗнӗ кӗнекине пахаланӑ. Автор ӑна «Юрату ахрӑмӗ» ят панӑ.

Зоя Леонидовна Алексеева Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Тури Ҫӗрпӳкасси ялӗнче 1960 ҫулта ҫуралнӑ. Вӑл Шупашкарти электромеханика техникумӗнче вӗреннӗ. Унӑн сӑввисем хаҫат-журналта пичетленнӗ. 2002 ҫулта — «Чӗрери хӗлхем», 2005 ҫулта — «Тумлам пек тӑлӑх кӑмӑл», 2007 ҫулта — «Мечта и явь» (вырӑсла Людмила Симонова куҫарнӑ), 2010 ҫулта «Кун-ҫул шӑрҫи» сӑвӑсен кӗнекисем пичетленсе тухнӑ.

Хӑтлава ҫыравҫӑсем, журналистсем, культура ӗҫченӗсем пухӑннӑ. Раиса Сарпи, Марина Карягина, Лидия Филиппова, Светлана Асамат, Нина Пӑрчӑкан, Лидия Сарине Зоя Сывлӑмпине ҫак ятпа чӗререн саламланӑ, ҫӗнӗ кӗнеке чӑваш культурине пуянлатнине палӑртнӑ.

Зоя Сывлӑмпине саламлама ентешӗсем, хӗрлӗчутайсем, те ҫитнӗ. Унтан ҫитнӗ пултарулӑх ушкӑнӗсем юрӑсем шӑрантарнӑ. ЧНК хастарӗсем те автора саламлама килнӗ. Конгерсс президиумӗн пайташӗ Героний Никифоров Николай Угасловӑн саламлӑ ҫырӑвне вуласа панӑ.

Малалла...

Шупашкарта аслӑ класра вӗренекенсене ППЭне И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУ хатӗрлӗ. Палӑртма кӑмӑллӑ: ку — тӳлевсӗр.

Иртнӗ шӑматкун пӗрремӗш заняти иртнӗ. Малашне профессорсемпе доцентсем кашни шӑматкун уҫӑ лекцисем ирттерме тытӑнӗҫ. Ытларах вӗсем обществознани, математика, истори, физика енӗсемпе иртӗҫ.

Йӗркелӳҫӗсем палӑртнӑ тӑрӑх, лекцисене ҫавӑн чухлӗ ҫамрӑк килессе кӗтмен. Вӗренӳ управленийӗн сайтӗнче шкул ачисем валли электронлӑ ҫырӑну уҫнӑ. 2 кунра унта 90 ытла ҫын ҫырӑннӑ. Аудиторие 80 ҫын ҫеҫ кӗнӗрен ҫырава вӑхӑтлӑх чарма та тивнӗ.

Иртнӗ шӑматкун химипе лекци иртнӗ. Унта Ҫӗр ҫинче пурнӑҫ мӗнле пуҫланса кайнине пӑхса тухнӑ.

Лекцисене килес тесен Вӗренӳ управленийӗн сайтӗнче ҫырӑнмалла.

Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче — премьера. Унта нумаях пулмасть 83-мӗш сезон уҫӑлнӑ. Артистсем куракансем валли парне хатӗрленӗ — сцена ҫине ҫӗнӗ спектакль тухнӑ.

Ку — хальхи юмах. Ӑна ача-пӑча ҫывавҫи Владислав Николаев ҫырнӑ. Театр ачасене сиенлӗ апат-ҫимӗҫрен сивӗтмешкӗн тӗллев лартнӑ. «Ванюк каникулӗсем» вара шӑпах ҫак темӑпа ҫыхӑннӑ.

Ванюк каникула асламӑшӗ патӗнче ялта ирттерет. Ӑна, хальхи ытти ачасем пекех, ялти апата хӑнӑхма йывӑр. Вӑл ҫав апат сӗтел ҫине мӗнле лекнине те пӗлмест. Унӑн шухӑшӗпе — апат-ҫимӗҫ лавккана ахаль ҫеҫ лекет. Чӑннипе вара мӗнле? Ванюка кун пирки Ҫӑкӑр, Сӗт, Ҫӗрулми каласа кӑтартаҫҫӗ.

Юмах — интерактивлӑ. Ачасем сӑнарсемпе пӗрле чуста ҫӑрма, ҫӑкӑр пӗҫерме, ҫӗрулми кӑларма, утӑ ҫулма вӗренеҫҫӗ. Постановкӑна икӗ чӗлхепе — вырӑсла тата чӑвашла — лартаҫҫӗ.

Ҫамрӑксен театрӗ аслисем валли те премьера хатӗрленӗ. Вӑл — «Ҫерем ҫинчи ҫиҫӗм» ятлӑ. Ку постановка — фронтовик шӑпи пирки.

Раҫҫейӗн Патшалӑх Думине урапасен номерне сутма ирӗк партаракан саккун проектне ҫитернӗ.

Пӗр пек цифрӑллӑ тата саспаллиллӗ номерлӗ урапапа ҫӳрени унӑн хуҫи чаплӑ ҫын пулнине пӗлтерет тесе ун пек хитре номер пирки чылай водитель ӗмӗтленет пулӗ. Хӑш-пӗр саспалли урапа хӑш ведомствӑн пулнине те палӑртнӑ маларах.

Хитре номерлӗ пулас тесен урапасен регистраци номрене паракансене ьӳлеме тивет теҫҫӗ хӑшӗсем. Такам кӗсйине укҫана лектериччен ку виҫен уҫӑмлӑ тусан хыснана укҫа кӗрӗ тесе те пуплеме тытӑнчӗҫ юлашки вӑхӑтра. Саккуна йышӑнассипе йышӑнмасси РФ Патшалӑх Думин депутачӗсенчен килет. Ку ыйтӑва «халӑх тарҫисем» черетлӗ сессисенчен пӗринче ахӑртнех пӑхса тухӗҫ. Тавлашура чӑнлӑх ҫуралать теҫҫӗ те, мӗнле те чӑнлӑх ҫуралнине каярах пӗлӗпӗр.

ЧР Наци вулавӑшӗ Пӗтӗм Раҫҫейри «Кӗнеке чи нумай вулакан регион» конкурса хутшӑнать. Вӑл «Раҫҫейри литература флагманӗ» ята илессишӗн тупӑшӗ.

Конкурсра вулакансен статистикине ҫеҫ шута илмӗҫ. Унта регионти литература йӑли-йӗркине те, Литература ҫулталӑкне халалласа ирттернӗ конкурссене те хаклӗҫ. Наци вулавӑшӗ конкурса Константин Иванов ҫулталӑкне халалласа хатӗрленӗ «Нарспи» вулатпӑр» акцие тӑратӗ.

Ҫак акцие ирттерсе поэмӑна вуланине видео ӳкерсе тӗнче тетелне кӑларма май килнӗ. Унпа килӗшӳллӗн республикӑри вулавӑшсенче пин-пин мероприяти ирттернӗ: литература уявӗсем, театрализациленӗ постановкӑсем, телекӗперсем, вулакансемпе ӳкерекенсен конкурсӗсем, куравсем, флешмобсем…

«Нарпие» вулатпӑр акци Чӑваш Ен ҫыннисене кӑна мар, тӗнчери халӑхсене те кӑсӑклантарнӑ. Пӗтӗм Раҫҫейри «Кӗнеке чи нумай вулакан регион» конкурс ҫӗнтерӳҫисене кӑҫалхи чӳк уйӑхӗнче палӑртӗҫ.

«Про Город» тунӑ сӑн

Шупашкарта ҫулла ҫемье ҫавӑрас текенсене йывӑр килет. Ара, Мӑшарлану керменӗнче черет-ҫке. Халӗ тӗп хулара мӑшӑрланмалли тепӗр зал уҫӑлнӑ.

Ӑна паян, авӑнӑн 19-мӗшӗнче, уҫнӑ. Вӑл — Шупашкарти Калинин районӗнче.

— Унччен тӗп ЗАГСра ҫеҫ хут уйӑрттарма май пулнӑ. Анчах чылай мӑшӑр ҫемье хыснине перекетлес тесе районти ЗАГСсенче регистрациленеҫҫӗ. Ҫапах мӑшӑрсем хитре туй пирки ӗмӗтленеҫҫӗ: сӑн ӳкерӗнесси, савӑнӑҫлӑ лару-тӑру… Вӗсен ӗмӗчӗсем пурнӑҫа кӗме пултарӗҫ халӗ. Хушма тӑкакланма та кирлӗ мар, — тенӗ Калинин район администрацийӗн пресс-службинче.

Зала уҫнӑ ҫӗре ЧР Юстици министерствин ӗҫченӗсем хутшӑннӑ. Савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура мӑшӑра регистрациленӗ тата ҫемье юбилярӗсене чысланӑ.

Паян, авӑнӑн 19-мӗшӗнче, ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев Чӑваш Енӗн экс-Элтеперӗпе Николай Федоровпа тӗл пулнӑ. Ӗҫлӗ тӗлпулу пулнӑ ку.

Михаил Игнатьев Николай Федорова РФ Федераци Пухӑвӗн Федераци Канашӗнче Чӑваш Ен интересӗсӗне хӳтӗлеме сӗннӗ. Николай Федоров Михаил Васильевича тав тунӑ та ҫапла каланӑ: «Пӗрле ӗҫлӗпӗр кӑна мар, ҫӑмӑлах мар ыйтусен хуравӗсене те шырӑпӑр».

Михаил Игнатьев республикӑра Чӑваш Енӗн пӗрремӗш Элтеперӗ суйланӑ курса малалла тӑсмаллине палӑртнӑ. Ку обществӑпа политикӑна ҫирӗплетессипе, халӑхӑн пурнӑҫне лайӑхлатассипе йышӑннӑ.

Николай Федоров хальхи вӑхӑтра геополитика лару-тӑрӑвне тимлӗх уйӑрмаллине палӑртнӑ. Михаил Игнатьев пӗрле тӑрӑшса ӗҫлени республикӑри пурнӑҫа лайӑхлатассишӗн пулнине каланӑ.

Чӑваш Ен Элтеперӗн вырӑнне йышӑннӑ Михаил Игнатьев республикӑн Министрсен кабинетне отставкӑна янӑ, кун пирки официаллӑ влаҫ органӗсен порталӗнче пӗлтернӗ.

«Правительствӑна отставкӑна яракан хушӑва Чӑваш Республикин Конституцийӗн 72-мӗш тата 91-мӗш статьисемпе килӗшӳллӗн кӑларнӑ», — тесе пӗлтернӗ.

Ҫӗнӗ министрсене суйличчен Министрсен Кабинечӗн председатель тивӗҫӗсене Иван Моторина шаннӑ. Отставкӑна янӑ пулин те унта хальхи министрсемех ӗҫлӗҫ — ҫӗнӗ правительство суйличчен.

Венгри влаҫӗсем Хорвати чиккинче ҫӳллӗ карта тытма шут тытнӑ. Ҫӗршывӑн премьер-министрӗ Виктор Орбан ҫапла туса лартни мигрантсем ҫӗршыва массӑллӑ пырса кӗнинчен хӳтӗлеме май парассипе ӑнлантарнӑ.

Венгри витӗр кӑҫал 200 пин ытла мигрант иртсе кайнӑ. Венгри Шенген зонине кӗнӗ май унта лексен Европа тӑрӑх ҫӑмӑллӑнах иртсе ҫӳреме май килнӗрен мигрантсем унта лекме ӑнтӑлаҫҫӗ. Йывӑр лару-тӑрӑва лекнӗскерсем Европӑра хӳтлӗх тупма шанаҫҫӗ.

Мигрантсен ҫулне пӳлес тесе полицейскисем шывпа перекен ятарлӑ пӑшалпа та усӑ курнӑ, куҫҫуль юхтараканнипе те. Мигрантсенчен хӑшӗсем суранланнӑ та.

Ҫӳллӗ картана Хорватипе Венгри хушшинчи 41-мӗш километр тӗлӗнче хӑпартса лартасшӑн. Ун пек чикке маларах Серби чиккинче тума ӗлкӗрнӗ-ха.