|
Чӑвашлӑх
 Иртнӗ кунсенче Красноармейски муниципалитет округӗн социаллӑ аталану тата архив ӗҫӗсен пайӗ, Чӑваш Наци Конгресӗн Красноармейски округӗнчи уйрӑмӗ тата Нестер Янкас ячӗллӗ пӗрлӗх йӗркеленипе Интернет урлӑ "Улӑп – 2022: Эпир – Улӑп йӑхӗнчен!" инҫет вӑйӑ конкурс вӗҫленчӗ. Ӑна Раҫҫей халӑхӗсен культура еткерлӗхӗн ҫулталӑкне, Чӑваш Енри паллӑ ентешсен ҫулталӑкне тата хамӑр ентеш Н.Д.Дмитриев (Карай) поэт-прозаик ҫуралнӑранпа 80 ҫул ҫитнине халалланӑ. Конкурса пурӗ 74 ача хурав ярса панӑ. Вӑйӑ конкурс ыйтӑвӗсене пур ача та ӑнӑҫлӑ хуравлама пултарнӑ. Пӗтӗмӗшле илсен, ҫак шкулсен вӗренекенӗсем хастар пулчӗҫ: Красноармейски шкулӗ – 44, Чатукасси шкулӗ – 5, Карай шкулӗ – 4, Упи шкулӗ – 4, Трак шкулӗ – 4, Пикшик шкулӗ – 5 ача, Кӗҫӗн Шетмӗ – 2, Мӑн Шетмӗ – 3, Еншик Чуллӑ – 2. Пӗр ача Елчӗк районӗнчи Курнавӑш шкулӗнчен пулчӗ. Вӑйӑ конкурс ыйтӑвӗсен хуравӗсене тупма йывӑртарах пулчӗ пулин те, вӑл ӑнӑҫлӑ иртрӗ теме пулать. Чӑннипех маттур пулчӗҫ ачасем. Вӑйӑ конкурс оргкомитечӗ тата тӳресен йышӗ 36 ачан ӗҫне тивӗҫлипе хакларӗ: 1-мӗш вырӑна 12 ача ҫӗнсе илме пултарчӗ, 2-мӗш вырӑна 8 ача тухрӗ, 3-мӗш вырӑна вара 16 ача йышӑнчӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Харпӑр шухӑш
Тӗнчере
Шупашкартан тухрӑм, тӳрех утрӑм, Атӑл тӑвайккийӗ ҫине ухрӑм. Акӑ куҫӑм умӗнче чӑваш ҫӗрӗ… Тӑван ҫӗршыв тавра чунӑм вӗҫрӗ. Ҫеҫпӗл Мишши. Йӑвӑр шухӑшсем
Не могу молчать! Лев Толстой
Кто послал их на смерть недрожащей рукой? Александр Вертинский
Звезды смерти стояли над нами Анна Ахматова. Реквием Хурлӑхлӑ хыпарсемИртнӗ хальхи ҫуркунне уйӑхӗсенче ирхине Чӑваш радио итлерӗм: «Украинӑра «ятарлӑ ҫар оперцийӗнче» 8 чӑваш салтак вилнӗ», — пӗлтерчӗ диктор. — Анчах, интернетра Чӑваш Енри 12 салтак вилнӗ тесе, пӗлтереҫҫӗ. Сирӗн хыпар кивелнӗ, — хурланса шухӑшларӑм эпӗ. Оборона министерстви пуш (март) уйӑхӗн вӗҫӗнче, тахҫан, вилнисен пӗтӗмлетнӗ шучӗ анчах пӗлтерчӗ. Ҫу (май) уйӑхӗн 9-мӗшӗнче интернетра ҫак хурлӑхлӑ цифра 28 ҫитрӗ. «Тетелӗнче» халь ҫак йышӗ «для служебного пользования» пӗлтереҫҫӗ, — ҫыраҫҫӗ. |
|
Республикӑра
 "Про Город" сайтӗнчи сӑн Комсомольки районӗнчи Чӗчкен ялӗнче пурӑнакансене тилӗ канӑҫ памасть. Вӑл чӑхсемпе хурсене тытать. Ял ҫыннисем каланӑ тӑрӑх, тилӗ ялта хӑрамасӑрах ҫӳрет. Халӑх ачасене те урама кӑларма шикленет. Ака уйӑхӗн 27-мӗшӗнче тилӗ пӗр хуҫалӑхри 15 чӑхха тытнӑ. Тепӗр кунхине урӑх хуҫалӑхри 6 чӑхха тӗп тунӑ. Паян ирхине тилӗ тепӗр кил хуҫалӑхне ҫитсе 12 хура тытнӑ. Чӗчкен ҫыннисем каланӑ тӑрӑх, вӗсем вырӑнти тӳре-шараран пулӑшу кӗтсе илеймеҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Хулара
 патриотам.рф сайтри сӑн Ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗнче тумтир сутакан ҫын полицие пынӑ. Ӑна тавар туянакансем улталаса хӑварнӑ-мӗн. 51 ҫулти сутуҫӑ каланӑ тӑрӑх, унӑн павильонне хӗрпе каччӑ пынӑ, арҫын курткипе джинс шӑлавар суйланӑ. Хайхискерсем укҫа тӳленӗ чухне ӑна онлайн мелпе куҫарса панӑ, 4 пин тенкӗлӗх суя чек кӑтартнӑ та ҫав вырӑнтан ҫухалнӑ. Ултавҫӑсене часах тупнӑ. Ҫак ӗҫе Шупашкарта пурӑнакан 28 ҫулти каччӑпа унӑн савнийӗ тунӑ-мӗн. Йӗрке хуралҫисем пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Каччӑна тытса чарнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Культура
 drama21.ru сӑнӳкерчӗкӗ Ҫак кунсенче Тутарстанри куракансем чӑваш спектаклӗсене курса киленеҫҫӗ. К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн гастролӗ паян, ҫу уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, вӗҫленӗ. Кӳршӗллӗ региона артистсем ҫу уйӑхӗн 12-мӗшӗнче тухса кайнӑ. Виҫӗ кунлӑх гастроль вӑхӑтӗнче чӑваш артисчӗсем Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисткин Наталия Сергееван икӗ ӗҫне кӑтартма палӑртнӑ: Евгений Моисеев пьеси тӑрӑх лартнӑ «Секрет волшебной комнаты» музыкӑллӑ квест-спектакле тата Алексей Дударевӑн пьеси тӑрӑх хатӗрленӗ «Ан пӑрахсам мана» спектакле. Артистсем Тутарстанри Ҫӗпрел районӗнчи Кивӗ Ҫӗпрел тата Упи ялӗсене, Теччӗ хулине ҫитме палӑртнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Культура
 culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш патшалӑх флармонийӗнче ҫу уйӑхӗн 16-мӗшӗнче патриотла юрӑсен концерчӗ иртӗ. Ӑна Олег Лундстремӑн культурӑпа ӳнере пулӑшас енӗпе ӗҫлекен фончӗ тата Чӑваш патшалӑх академи симфони капелли йӗркелӗҫ. «Великого Отечества сыны» (чӑв. Аслӑ ҫӗршывӑн ывӑлӗсем) концерт 18 сехет те 30 минтура пуҫланӗ. Сцена ҫине Чӑваш патшалӑх академи симфони капеллин эстрадӑпа джаз оркестрӗ тата пӗтӗм тӗнчери конкурссен лауреачӗсем Андрей Макаров тата Наталья Ильц, Олег Лундстремӑн культурӑпа ӳнере пулӑшас енӗпе ӗҫлекен фончӗн солисчӗсем: Раҫҫей тава тивӗҫлӗ артисчӗ Андрей Берестенко, пӗтӗм ҫӗршыври тата тӗнчери конкурссен лауреачӗ Елена Цой — тухӗҫ. Программӑна «Знаете, каким он парнем был», «Я тоскую по Родине», «Все, что было», «Проснись и пой», «Эти глаза напротив», «Карнавал», «Синий лен», «Чёрный кот», «Притяжение земли» тата ытти композицие кӗртнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Ҫутҫанталӑк
 Ҫӗмӗрт ҫурӑлнӑ. Апла, халӑх сӑнавӗ тӑрӑх, ҫанталӑк сивӗтмелле. Чӑннипе вара кӑҫал ҫу уйӑхӗнче ӑшӑ йӗркеллӗ те пулман. Пӗрремӗш декада сивӗ тӑчӗ. Синоптиксем пӗлтерне тӑрӑх, унашкалли 15 ҫул пулман. Паллах, ҫынсем ӑшӑ ҫанталӑк кӗтеҫҫӗ. Анчах синоптиксем савантармаҫҫӗ: ҫумӑр сахалтан та 1 эрне ҫӑвӗ. Канмалли кунсенче ҫеҫ ӑшӑ пулӗ. Ыран 13-18 градус таран ӑшӑтӗ. Тунтикун каллех сивӗтме пуҫлӗ. Кӗҫнерникун чи сивви пулӗ: 8-10 градус ҫеҫ. Ҫитес эрне вӗҫне ӑшӑтма тытӑнӗ, 20 градус ӑшӑ ҫу уйӑхӗн 25-26-мӗшӗсенче анчах пулӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Пӑтӑрмахсем
 chuvashia.sledcom.ru сӑнӳкерчӗкӗ РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗн тӗпчевҫисем кондитер фабрикинче ӗҫлекен хӗрарӑм аманнӑ тӗслӗхпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Вӗсем палӑртнӑ тӑрӑх, предприятире ӗҫ хӑрушсӑрлӑхӗн правилисене пӑхӑнман. Инкек кӑҫалхи ака уйӑхӗн 5-мӗшӗнче 15 сехет те 20 минутра пулнӑ. Шупашкарти предприятисенчен пӗринчи кондитер цехӗнчи газ кӑмакин операторӗ вафли кӑмакине тасатнӑ. Хӗрарӑм аллине кӑмакана чиксе ярсан сылтӑм ал лапписӗр тӑрса юлнӑ. Ҫывӑх вӑхӑтра суд экспертизисем иртӗҫ, кӳнтеленсенчен ыйтса пӗлеҫҫӗ. Пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Пӑтӑрмахсем
 forum.zarulem.ws сӑнӳкерчӗкӗ Ҫу уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Канаш районӗнче ӳсӗр водитель инкеке лекнӗ. Анат Сурӑм ялӗ ҫывӑхӗнче А-151 автоҫулпа пыракан водитель ҫаврӑнса ӳкнӗ. Пӑтӑрмах 21 сехет те 32 минутра пулса иртнӗ. Чӑваш Енӗн Ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн патшалӑх автоинспекцийӗн управленийӗнче малтанласа пӗлтернӗ тӑрӑх, «Renault Megane» автомобиль (унӑн патшалӑх номерӗ — В759СС 21) ҫула май пыракан «Volvo» машина ҫине пырса кӗнӗ, ун хыҫҫӑн кювета чӑмса кутӑн ҫавӑнса ӳкнӗ. «Renault Megane» рулӗ умӗнчи водитель, 25 ҫулти каччӑ, ӳсӗр пулнӑ. Вӑл ӳсӗрле руль умне ларнӑран пакунлисен куҫӗ тӗлне унччен те ҫакланнӑ. Ӗҫнӗ хыҫҫӑн каллех машинӑпа ҫула тухнӑшӑн ӑна пуҫиле майпа явап тыттарӗҫ. Хальлӗхе вӑл больницӑра суранӗсене сиплет. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Пӑтӑрмахсем
 chuvashia.sledcom.ru сӑнӳкерчӗкӗ Шупашкар хулинче 16 тата 17 ҫулсенчи ҫамрӑксем пирки пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе тӗпчесе пӗтернӗ. Вӗсене ҫынна малтанласа калаҫса татӑлса, хӗҫпӑшал евӗр япалапа усӑ курса ҫаратнӑшӑн явап тыттарӗҫ. Пӑтӑрмах кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Шупашкарти нумай хваттерлӗ ҫуртсенчен пӗрин подъездӗнчи 4-мӗш хутра пулса иртнӗ. Ӳсӗр икӗ ҫамрӑк хӑйсем унччен палламан 37 ҫулти хӗрарӑма тапӑннӑ. Пӗри ӑна водка кӗленчипе пуҫӗнчен ҫапнӑ, тепри хӗрарӑмӑн карас телефонне туртса илнӗ. Хӗрарӑма ҫапла майпа 10 пин тенкӗ ытлалӑх шар кӑтартнӑ. Яшсен тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе тӗпчевҫесем суда ярса панӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
-2.7 °C
