Культура
![]() Чӑваш режиссерӗн Алекс Платӑн документлӑ ӗҫӗ Америкӑри Пӗрлешӳллӗ Штатсенчи Лос-Анджелес хулинче иртнӗ кинофестивальте палӑрнӑ. «Запечатленные временем» ӗҫе «Marina del Rey Film Festival 2019» кинофестивальте «Лучший международный документальный фильм» (чӑв. Халӑхсем хушшинчи чи лайӑх документлӑ фильм) номинацире чысланӑ. ЧР Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, кинофестивале тӗнчери 300 ытла ӗҫе тӑратнӑ. Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫин вӑхӑтӗнчи нуша-терте ҫутатса паракан ӗҫ Америкӑри куракансене тыткӑнланӑ. Фильма Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 75 ҫул ҫитнӗ тӗле ӳкернӗ. Сценари авторӗ тата режиссерӗ – Алекс Плат, композиторӗ тата сасӑ режиссерӗ – Алексей Гордеев. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ял хуҫалӑхӗ
![]() Шупашкар районӗнче вырнаҫнӑ «Юрма» кайӑк-кӗшӗк хапрӑкӗ пирки тӗрлӗрен калаҫнине илтме тивет. «Правда ПФО» тӗнче тетелӗнчи хаҫат юпа уйӑхӗн вӗҫӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ял хуҫалӑх предприятине панкрута кӑларас ыйтупа ЧР Арбитраж судне тавӑҫ ҫитнӗ. Тавӑҫне шӑрҫалаканни — «Устойчивое развитие Поморья» ятлӑ фонд. Предприяти 35 миллион тенкӗ парӑма кӗнине кӑтартнӑ тавӑҫра. Ҫав вӑхӑтрах предприятире хальхи вӑхӑтра ҫӗнӗ инвесторсем хуҫаланнине палӑртмалла. Ҫӗнӗ хуҫа — Волгоградри «МегаМикс» тулли мар яваплӑ общество. Ӗнер ҫавӑн тӗп пуҫлӑхӗпе Василий Фризенпа тата «Юрма» агрохолдинг пуҫлӑхӗпе Сергей Разаевпа Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Правительство ҫуртӗнче тӗл пулнӑ. ЧР Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, хапрӑкра ӗҫ укҫине вӑхӑтра тӳленине, ҫынсене ӗҫе илнине, комбикорм савутне ҫӗнетессине, унта Германири специалистсене йыхравлассине, аш-какая вырӑнта тирпейлессине пӗлтернӗ. Кайӑк-кӗшӗк каяшне тирпейлемелли савута хута ярасси пирки те калаҫнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() cheb.ru сайтри сӑн Юпа уйӑхӗн 28-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарти медицина центрӗн амӑшлӑх центрӗнчен хӗрарӑм тарма хӑтланнӑ, анчах суранланнӑ. Ҫав кун каҫхи 10 сехетре 3-мӗш хутран хӗрарӑм аялалла сикнӗ. Хайхискер икӗ урине те хуҫнӑ. Кун пирки «Про Город» хаҫата халӑх корреспонденчӗ пӗлтернӗ. Ҫак хӗрарӑм пысӑк хырӑмлӑ пулман, унччен маларах ӑна кесарево мелӗпе ҫӑмӑллӑнма пулӑшнӑ. Журналистсем ку лару-тӑру пирки тӗплӗнрех пӗлес тесе ҫӳлерех асӑннӑ ача ҫуратмалли ҫурта шӑнкӑравланӑ. Анчах тухтӑрсем кун пирки каласа кӑтартма хирӗҫленӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() vedtver.ru сайтри сӑн Вӗсем пӗр кунра, пӗр ҫулта ҫуралнӑ, вӗсен хушамачӗ, ячӗ, ашшӗн ячӗ пӗрешкел. Ҫакна пула приставсем вӗсене арпаштарнӑ. Пӗрин парӑм пулнӑ, теприн ҫук. Приставсем пӗрремӗшне парӑма татма ыйтса халтан янӑ. Чӑваш Ен тулашӗнче пурӑнакан хӗрарӑм прокуратурӑран пулӑшу ыйтнӑ. Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, приставсем ӑна парӑма татма ыйтаҫҫӗ, анчах нимӗнле парӑм та ҫук-ха. Вӑл – ҫавнашкал ятлӑ, Шупашкарта пурӑнакан хӗрарӑмӑн иккен. Суд приставӗ даннӑйсен базинче ҫавӑн пекех ятлӑ хӗрарӑма тупнӑ та унӑн счечӗсене арестленӗ. Лешӗн прокуратурӑран пулӑшу ыйтма тивнӗ. Юлашкинчен приставсем вӗҫне-хӗрне тухнӑ, хӗрарӑмран каҫару ыйтнӑ. Анчах кун хыҫҫӑн хӗрарӑмӑн каллех счечӗсем хупӑннӑ. Шӑпах кун хыҫҫӑн вӑл прокуратурӑна ҫитнӗ. Ведомство тӗрӗслев ирттернӗ, суд приставӗсен федераци служби тӗлӗшпе представлени ҫырнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Статистика
![]() cap.ru сайтри сӑн «Кӗпӗрнаттӑрсен наци танлаштарӑмӗ» пичетленнӗ. Хальхинче регионсен пуҫлӑхӗсен авӑн-юпа уйӑхӗсенчи ӗҫ-хӗлне хакланӑ. ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев танлаштарӑмра 7 йӗрке хӑпарнӑ. Унччен вӑл 67-мӗш йӗркере пулнӑ тӑк халӗ – 60-мӗш. Кӑҫал республикӑра ҫӗрулми ӑнса пулнӑ, тыр-пул та тухӑҫӗпе савӑнтарнӑ. Кунсӑр пуҫне республикӑна федераци хыснинчен 10 миллиард тенкӗ килнӗ. Ҫаксем Элтепере танлаштарӑмра ҫӳлелле хӑпарма пулӑшнӑ та. Аса илтерер: ҫитес ҫул республикӑра Элтепере суйламалла. Михаил Игнатьев ку пукана 2010 ҫултанпа йышӑнать. Экспертсен шухӑшӗпе, ҫитес суйлавра вӑл ку должноҫе йышӑнаймӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Чӑваш чӗлхи
![]() Гугл.Карт сӑнӳкерчӗкӗ Чӳк уйӑхӗн 16-мӗшӗнче ЧР Вӗренӳ институтӗнче «Тӑван чӗлхесемпе литературине вӗрентессин тата тӗпчевӗн ҫивӗч ыйтӑвӗсем» ятпа ӑслӑлӑхпа практика конфепренцийӗ иртет. Ӑна Тӗп халӑхсен чӗлхисен ҫулталӑкне халаллӗҫ. Конференцире ҫак ыйтусене пӑхса тухма палӑртнӑ: «Хальхи чӗлхе пӗлевӗн тата литературоведенин ҫивӗч ыйтӑвӗсем», «Поликультурлӑ пурнӑҫра тӑван чӗлхесене тата литературӑна вӗрентесси», «Поличӗлхеллӗ пурнӑҫра тӑван чӗлхене вӗрентесси: шкул умӗнхи вӗрентӗвӗн этнокультурӑллӑ аспекчӗ», «Ҫемьери тата обществӑри билингвизм», «Вӗрентӳри социолингвистика ыйтӑвӗсем». Конференци хыҫҫӑн материалсемпе статьясен пуххине хатӗрлесе кӑларӗҫ. Унта вӗсене тӳлевсӗрех пичетлӗҫ. Конференцие те хутшӑнмашкӑн тӳлевсӗр. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() infox.ru сайтри сӑн Ӗнер Элӗк районӗнчи пӗр ҫемьере ача эрех ӗҫсе наркӑмӑшланнӑ. Кун пирки ЧР ШӖМӗ пӗлтерет. Ҫемьен уяв пулнӑ, хӑнасем чӗнсе сӗтел хушшинче савӑннӑ. Ҫемье пуҫӗпе мӑшӑрӗ хӑнасене ӑсатма тухсан 4-ри ывӑлӗ сӗтел ҫинчи эрехе ӗҫнӗ. Ывӑлӗ ӳсӗрӗлнине асӑрхасан ашшӗ-амӑшӗ васкавлӑ медпулӑшу чӗннӗ. Ачана Шупашкарти пульницӑна илсе ҫитернӗ. Юрать, пӗчӗкскерӗн сывлӑхӗ хӑрушлӑхра пулман, тухтӑрсем ӑна пӑхнӑ хыҫҫӑн киле янӑ. Палӑртмалла: ӗнер Ҫӗмӗрле районӗнче те ачапа чутах инкек пулман. 1,5 ҫулти хӗрача йӗкехӳресене вӗлермелли наркӑмӑшпа вылянӑ. Юрать, вӑл ӑна ҫӑтма ӗлкӗреймен, ҫакна тухтӑрсем ҫирӗплетнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Опера.21 сайтри сӑн Кӗҫех, чӳкӗн 17-мӗшӗнче, республикӑра Пӗтӗм тӗнчери опера фестивалӗ уҫӑлӗ. Вӑл кӑҫалхипе 29-мӗш хут йӗркеленет. Чӳкӗн 17-мӗшӗнче «Царская невеста» оперӑн премьери пулӗ. Ӑна РФ Культура министерствин гранчӗ пулӑшнипе лартаҫҫӗ. Ку оперӑна чӳкӗн 9-мӗшӗнче те курма май пулӗ. Чӳкӗн 23-мӗшӗнче сцена ҫине «Борис Годунов» опера тухӗ. Чӳкӗн 26-мӗшӗнче Раҫҫей халӑх артистне Дмитрий Хворовстовские халалланӑ концерт пулӗ. Чӳкӗн 28-мӗшӗнче П.Чайковскин «Пиковая дама» оперине лартӗҫ. Тепӗр кун «Тенора Южной Африки» эксклюзивлӑ концерт пулӗ. Унта ятарласа Кӑнтӑр Африка Республикинчи тата Лесотӑри солистсене чӗннӗ. Раштавӑн 1-мӗшӗнче – гала-концерт. Кӑҫал фестивальте ҫӗнӗлӗх те пулӗ: концертсене Вӑрнарта, Муркашра, Патӑрьелте, Хӗрлӗ Чутайра та йӗркелӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() «Уяв» халӑх фольклор ансамблӗ сцена ҫине тухмалли тумтирсене ҫӗнетӗ. Кун пирки ҫак йӗркесен авторне Шупашкар хулин тӗп клуб тытӑмӗн методисчӗ Екатерина Осипова пӗлтерчӗ. Асӑннӑ коллектив Хӑй тӗллӗн вӗреннӗ коллективсен республикӑри фестиваль-конкурсӗнче ҫӗнтернӗ. Гран-прие тивӗҫнӗ ушкӑна 100 пин тенкӗ парӗҫ. Фестивалӗн гала-концерчӗ Шупашкарти Трактор тӑвакансен культура керменӗнче нумаях пулмасть иртнӗ. Ку мероприятие 2024 ҫулччен вӗҫӗмех ирттерӗҫ. 2019, 2021, 2023 ҫулсенче ӑна «Йӑла-йӗрке» номинаципе йӗркелеме йышӑннӑ, 2020, 2022, 2024 ҫулсенче — «Культура – вӑл эпир!». Кӑҫалхи фестиваль-конкурса хутшӑнма 21 муниципалитетран 30 заявка пулнӑ. Вӗсенчен 13-шне суйласа илнӗ. «Уяв» ансамбле, сӑмах май, РФ тата Чӑваш Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, «Душа России» патшалӑх премийӗн лауреачӗ Зинаида Козлова ертсе пырать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Чӑваш Енри делегаци Турцин черетлӗ ҫуралнӑ кунне уявлама хутшӑннӑ. Кун пирки Альбина Юрату сӑвӑҫ Фейсбукри хӑйӗн странцинче пӗлтернӗ. Турцин 96-мӗш ҫуралнӑ кунӗ ячӗпе йӗркеленӗ уява Хусанти «Казан-Палас» хӑна ҫуртӗнче юпа уйӑхӗн 29-мӗшӗнче пухӑннӑ. Чӑваш Ен делегацийӗн йышӗнче Альбина Юрату сӑвӑҫ, Чӑваш халӑх ҫыравҫи Юхма Мишши тата Чӑваш Енри кинематографистсен пӗрлешӗвӗн ертӳҫи Олег Цыпленков пулнӑ. Альбина Юрату пӗлтернӗ тӑрӑх, йыхрав хутӗнче ҫапла ҫырса хунӑ: «Турци Республикин Хусанти генеральнӑй консулӗ Исмет Эрикан тата Айше Реззан Эрикан госпожа Сире йышӑнӑва хутшӑнса чыс тума ыйтать». Сӑвӑҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, таҫта та чӗнсе курнӑ, анчах кун пек кӑмӑл туман. Хӑнасене консул мӑшӑрӗпе ӑшӑ сӑмах каласа хӑй кӗтсе илнӗ. Вӗсем саланнӑ чух алӑ тытса сывпуллашнӑ. Уява халӑх йышлӑ пухӑннӑ. Вӗсен йышӗнче писательсемпе поэтсем, журналистсем, усламҫасем тата ыттисем пулнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (22.04.2025 21:00) сайра пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 754 - 756 мм, 10 - 12 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр енчен вӗрӗ.
| Ленин Владимир Ильич, ХХ ӗмӗрти паллӑ политиксенчен пӗри ҫуралнӑ. | ||
| Сергеев Илья Тимофеевич, филологи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, доцент вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |