Халӑха — ваттине те, яшшине те — калаҫтаракан пенси реформипе ҫыхӑннӑ саккун проектне Раҫҫейӗн Патшалӑх Думи паян пӑхса тухнӑ. Ӑна хальлӗхе пӗрремӗш вулавпа тишкернӗ.

Асӑннӑ саккун проектӗнче пӑхса хӑварнӑ тӑрӑх арҫынсене ӳлӗмрен 65 ҫулта тивӗҫлӗ канӑвӑ кӑларӗҫ, хӗрарӑмсене 63 ҫулччен ӗҫлеттерӗҫ. Саккун проектне ҫӗршывӑн Правительстви сӗннӗ. Ҫӗнӗлӗхӗн ырлӑх-пурлӑхӗ пирки калаҫнӑ май пенси ҫулталӑкне вӑтамран 12 пин тенкӗ ӳсӗ тесе савӑнтарасшӑн. Пенси ҫулӗнчисем нумайланса кайнине, вӑйпиттисем сахалраххине те палӑртаҫҫӗ.

Саккун проектне пӗрремӗш вулавпа тишкернӗ чух оппозици текен парти пайташӗсенчен пӗр коммунист тытӑнса тӑнӑ, ыттисем саккун проектне хирӗҫ сасӑлани паллӑ. «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти пайташӗсенчен Наталья Поклонская ҫеҫ хирӗҫ пулнӑ.

Пирӗн Чӑваш Енрен суйланнӑ ултӑ депутатран Алена Аршинова, Николай Малов тата Леонид Черкесов саккун проекчӗшӗн пулнӑ. Вӗсем пурте — «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти пайташӗсем. Хирӗҫҫисем — «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» пайташӗсем Анатолий Аксаков тата Олег Николаев, ҫавӑн пекех Валентин Шурчанов коммунист.

Шупашкарти вӗренӳ учрежденийӗсенчен пӗрне нумаях пулмасть Петӗр Хусанкай ятне панӑ. Чӑваш халӑх поэчӗн ячӗпе хисепленме тивӗҫни — уйрӑм предметсене тарӑннӑн вӗрентекен 49-мӗш номерлӗ вӑтам шкул.

Республикӑн тӗп хулинчи вӗрентӳ учрежденине Петӗр Хусанкай ятне парасси ҫинчен калакан йышӑнӑва Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков алӑ пуснӑ. Улшӑну пулса иртнӗ хыҫҫӑн шкулпа ҫыхӑннӑ хутсене тивӗҫлӗ улшӑнусем кӗртмелле. Сити-менеджер алӑ пуснӑ документра ҫавна та пӑхса хӑварнӑ.

Чӑваш халӑх поэчӗн ячӗпе хисепленме тытӑннишӗн шкулӑн тӗллевӗллӗ малтанхиллех юлассине те хушура асӑннӑ.

Вӗренӳ учрежденийӗн ятӗнче улшӑну пулса иртнине сумлӑ ҫыннӑн ятне асра тытас тӗллевпе сӑлтавланӑ.

Утӑ уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Шупашкара хӗвел модулӗпе ӗҫлекен катамаран килӗ. Унпа паллаштарассишӗнех «Эковолна» (чӑв. Экоюхӑм) фестиваль ирттерӗҫ. Ҫавӑнта ӑслӑлӑхпа техника ҫитӗнӗвӗ ҫинчен калаҫӗҫ. Ҫӗнӗ йышши катамаранпа паллаштарассишӗн журналистсене пресс-конференцие пухӗҫ. Мухтанмалӑх-мӑнаҫланмалӑх, чӑн та, сӑлтавӗ пур. Катамарана электродвигатель вырнаҫтарнӑ. Хӗвел модулӗсем — Ҫӗнӗ Шупашкарти «Хевел» предприятире кӑларнӑскерсем.

Катамарана Питӗрте хута янӑ. Хӗвел модулӗсен пӗтӗмӗшле хӑвачӗ — 9 кВт.

Катамаран ҫу уйӑхӗн 19-мӗшӗнче ҫула тухнӑ. Раҫҫейре халиччен пулман катамаран «Питӗр – Аслӑ Новгород – Мускав – Аҫтӑрхан» маршрутпа ҫула тухнӑскер ҫӗршывӑн 20 регионӗпе иртсе 5 пин ытла километр ҫӗнӗ.

Йывӑҫ чӳречесене пирӗнтен чылайӑшӗ пластикран тунисемпе ылмаштарма ӗлкӗрнӗ ӗнтӗ. Материалӗ сиенлӗ теҫҫӗ те, анчах лайӑх хупӑнать, ҫил вӗрсе тӑмасть, кӗркунне шӑтӑксене хутпа ҫыпӑҫтарма хӑтласа минремелле мар. Ырлӑх! Кантӑка яри уҫса хурсан шӑна-пӑван вӗҫсе кӗреймӗ: ятарлӑ ҫеткӑ вырнаҫтарнӑ. Анчах, шел те, ача-пӑча ҫавна пула шар курать. Ун пирки темле асӑрхаттарсан та инкек тупӑнсах тӑрать.

Утӑ уйӑхӗн 14-18-мӗшӗсенче Чӑваш Енри тӗрлӗ вырӑнта ҫулталӑкран пуҫласа виҫӗ ҫулчченхи виҫӗ ача чӳречерен ӳкнӗ. Ӗнер, акӑ, инкек Патӑрьелте сиксе тухнӑ. Унта икӗ ҫулхи ача шӑна-пӑвантан хӳтӗлекен ҫеткӑ ҫумне тӗршӗннӗ те иккӗмӗш хутран персе аннӑ.

Пӗр кун маларах Ҫӗнӗ Шупашкарта ҫулталӑк ҫурӑри ача иккӗмӗш хутран ӳкнӗ. Утӑ уйӑхӗн 14-мӗшӗнче унтах пиллӗкмӗш хутран ҫулталӑкри ача персе аннӑ.

Чӑваш Енри хӑш-пӗр районта кайӑк-кӗшӗк грипне тупса палӑртнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтерсех тӑчӗ-ха. Чирлӗ чӑхсемлӗ территорисенче карантин тесе те йышӑнчӗҫ. Ун пеккине ҫак эрнере Ҫӗрпӳ хулинче те палӑртнӑччӗ. Чирлӗ чӑхсемлӗ хуҫалӑхсенче ҫеҫ мар, ҫывӑхри территорисенче те чир сарӑласран асӑрханмалли мерӑсем йышӑннӑччӗ.

Сӑмах май, чир Чулхула облаҫӗнчен сутма илсе килнӗ чӑх-чӗп урлӑ ҫакланма пулатрнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Апла-и, капла-и, халӗ тӗп тӗллев — кайӑк-кӗшӗк грипне малалла сарӑлма чарасси.

Комсомольски тата Патӑрьел районӗсенче чирлӗ чӑхсене тата вӗсен ҫӑмартисене халӑхран пуҫтарма тытӑннӑ. Кайӑк-кӗшӗке тата ҫӑмартана утилизацилӗҫ.

Чирлӗ чӑхпа унӑн ҫӑмартишӗн хыснаран укҫа тӳлеме пӑхса хӑварнӑ. Пӗр килограм чӗрӗ виҫешӗн 55 тенкӗ те 60 пус саплаштарӗҫ, 10 ҫӑмарташӑн — 29 тенкӗ те 70 пус.

Китай инвесторӗсем Пӑрачкав районӗнчи Сиява тата Кудеиха ял тӑрӑхӗсенче «Сычуань-Чӑваш Ен» агропарк хута ярасшӑн. Вӑл 5 пин ытла гектар ҫӗре йышӑнӗ. Халӗ ҫӗре тара илмелли документсене хатӗрлес ӗҫ пырать.

Китай ҫыннисене 25 ҫуллӑха 4 911,65 гектар ҫӗр тара панӑ. Ҫак ҫӗрсемпе тахҫанах усӑ курман, унта ҫум курӑк ӳссе ларнӑ. Малтанлӑха мӑйракаллӑ шултра выльӑх валли (2 пин пуҫ валли) ферма тӑвасшӑн. Вӑл аш-какайлӑх пулӗ. 4 пин ӗне валли те сӗт комплексӗ хута ярасшӑн. Агропаркра тислӗке утилизацилемелли ятарлӑ комплекс та пулӗ.

Агропарка хута ярсан 100 ытла ҫын валли ӗҫ вырӑнӗ пулмалла. Китаецсем каланӑ тӑрӑх, вӗсем какай, сӗт, пахча ҫимӗҫ рекорд шайӗнче туса илӗҫ. Пӗр пайне кунтах вырнаҫтарӗҫ, ыттине хӑйсен ҫӗршывне ӑсатӗҫ.

Утӑ уйӑхӗн 17-мӗшӗнче ҫул-йӗр патруль службин ӗҫченӗсем тата «Антиделер» общество юхӑмӗн рейд ушкӑнӗсен ҫыннисем Шупашкар хула пухӑвӗн депутатне, «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти элчине Антон Ковалева тытса чарнӑ.

Ленин Комсомолӗн урамӗнчи пӗр водителе шурӑ тӗслӗ «Вольксваген Пассат» рулӗ умӗнчи ҫын наркотик тутаннӑ пек туйӑннӑ. Вӑл кун пирки ҪҪХПИе пӗлтернӗ. Руль умӗнчи шӑпах ҫак депутат пулнӑ.

Антон Ковалев наркодиспансерта медицина тӗрӗслевӗ витӗр тухма хирӗҫленӗ. «Антиделерӑн» Инстаграмри страницинче ҫырнӑ тӑрӑх, депутат хӑйне йӗркеллӗ тытман, ҪҪХПИ ӗҫченӗсене хӑмсарнӑ: «Халӑх мана пӗлет»...

Палӑртмалла: Антон Ковалев Шупашкарта 1981 ҫулта ҫуралнӑ.

Шупашкар районӗнчи Мӑн Карачура ялӗнче пурӑнакан Виктор Николаевич Солдатов ӑс-тӑн енчен хавшакрах, ӑна медицина пулӑшӑвӗ кирлӗ. Вӑл хӑй ӑҫта пулнине йӗркеллӗ ӑнланмасть.

64 ҫулти арҫын вырсарникун килтен тухса кайнӑ та таврӑнман. Ӑна «Лиза Алерт» шыравпа ҫӑлав отрячӗн хастарӗсем шыраҫҫӗ.

Арҫын 165 сантиметр ҫӳллӗш, имшертерех, куҫӗ хӑмӑр, ҫӳҫӗ ҫырӑ. Килтен кайнӑ чухне кӑвак кӗпе, спорт шӑлаварӗ, хура пушмак, кӑвак берет тӑхӑннӑ пулнӑ.

Эсир ӑна курнӑ тӑк «Лиза Алерт» шыравпа ҫӑлав отрячӗн «хӗру линине» шӑнкӑравлӑр: 8-800-700-54-52. Е 112 номерпе шӑнкӑрав ярӑр.

Утӑ уйӑхӗн 13-мӗшӗнче ЧР Культура министерстви хушу алӑ пусса Трактор тӑвакансен культура ҫурчӗн директорне ҫирӗплетнӗ. Ҫак пукана Сергей Кузнецов йышӑннӑ. Коллектива унпа тепӗр кунхинех паллаштарнӑ.

Палӑртмалла: 2016 ҫулхи кӗркунне культура ҫурчӗн унчченхи директорне Наталья Фошинӑна ӗҫрен кӑларса янӑ. Кун хыҫҫӑн ку тилхепене эстрада юрӑҫи Светлана Яковлева тытса пынӑ. Унтан ҫулталӑка яхӑн Сергей Кузнецов вӑхӑтлӑх ертсе пынӑ.

Сергей Кузнецов Вӑрмар районӗнче ҫуралса ӳснӗ, И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУ пӗтернӗ. Вӑл Ҫамрӑксен театрӗн директорӗн тивӗҫне темиҫе ҫул пурнӑҫланӑ.

Шупашкарти «Хамӑр ял» кафе икӗ у йӑх ӗҫлемӗ. Унта санитарипе эпидемиологи саккунӗсенчи йӗркене пӑхӑнман, ҫавна май суд приставӗсем унӑн алӑкне пичет ҫапса питӗрнӗ.

Ленин районӗн прокуратури кафене ака у йӑхӗнче тӗрӗсленӗ. Апатланмӑшра апат-ҫимӗҫ хатӗрленӗ чухне йӗркене пӑснӑ тӗслӗхсене тупса палӑртнӑ. Кафере икӗ ывӑс кӑна пулнӑ, вӗсене те пулин ванна ҫинче упранӑ. Хӑнасене нумай хут усӑ курмалли чашӑк-тирӗкпе ҫитернӗ, анчах вӗсене лайӑх ҫумашкӑн условисем пулман. Ҫурмафабрикатсен, апат-ҫимӗҫӗн тата кулинари изделийӗсен пахалӑхне тивӗҫлипе хакламан.

Аш-какайӑн ветеринари докуменчӗсем те пулман. Ҫитменнине, кафере юсав тумалла: линолеум ҫӗтӗк, туалетри стенасем хура.