Мускаври Капотня текен районти общежитире нумай пулмасть пысӑк ушкӑнлӑ хирӗҫ-тӑру пулса иртнӗ. Ҫапӑҫни пирки каҫхи сакӑр сехет ҫурӑсенче ҫынсем шӑнкӑравласа пӗлтернӗ.

Хальлӗхе палӑртнӑ тӑрӑх, тӗрлӗ подряд организацийӗнче ӗҫлекен рабочисем пурӑнакан общежитине 30 ытла ҫамрӑк пырса ҫитнӗ. Вӗсем Мускавра регистрациленмесӗр пурӑнакансене палӑртма тӗллев лартнӑ пулать имӗш. Ҫӗршывӑн тӗп хулинче регистрацисӗр кун кунлакан пӗр ҫын травматика пӑшалне туртса кӑларнӑ, унпа пенӗ. Тӗрӗссипе, хӗҫ-пӑшала тытма унӑн лицензи те пулман иккен.

Вырӑна пырса ҫитнӗ полицейскисем 60 ҫынна илсе кайнӑ, ҫав шутран 47-шӗ общежитире пурӑнакан рабочисем ҫакланнӑ иккен.

Йӗпреҫ районӗнчи Кӗлӗмкассине Мускаври Михаил Ломоносов ячӗллӗ патшалӑх университечӗн студенчӗсем Дмитрий Опарин этнологпа килсе ҫитнӗ. Вӗсем «Йӑлтӑм» тата «Фольклор» ушкӑнӗсен ӗҫӗ-хӗлӗпе кӑсӑкланнӑ. «Йӑлтӑм» хӑнасене туй юррисем шӑрантарса панӑ, вырӑнти такмаксене. «Шӑнкӑрма» вӑййа тухнине тата ача-пӑча вӑййи-куллине кӑтартса панӑ.

Хӑнасем тӑван халӑхӑмӑрӑн йӑли-йӗрки, пурнӑҫӗ тата наци ҫи-пуҫӗпе те кӑмӑлтан паллашнӑ. Кӗлӗмкассисемпе вӗсем ӑш пиллӗн кӗтсе илнишӗн тав туса сыв пуллашнӑ.

Театрсем ҫуллахи вӑхӑтра гастрольсем тӑрӑх ҫӳренине кашниех пӗлетпӗр. Кӑҫал та ҫаплах пулчӗ. Хӑш-пӗр театр халӗ, ав, ӗҫе кӳлӗнчӗҫ ӗнтӗ. Ҫитес уйӑхӑн 10-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ ҫӗнӗ сезон уҫӗ.

Йӑлана кӗнӗ йӗркепе театр чаршавӗ кӑҫал та «Ялта» спектакльпе уҫӑлӗ. Хупма та унпа хупнине, уҫма та унпа уҫнине театрӑн тӗп режиссерӗ ку спектакльте мӗнпур труппа вылянипе сӑлтавлать.

Хальлӗхе вара сцена ӑстисем Пушкӑртстанра пурӑнакан йӑхташӑмӑрсене хӑйсен пултарулӑхӗпе савӑнтараҫҫӗ. Гастроле вӗсем Александр Пӑртта пьесипе лартнӑ «Килех килчӗ Тур ҫырни» спектакльпе тухса кайнӑ. Театршӑн вӑл ҫӗнӗ спекталкьсенчен пӗри. Ӗнер Стерлӗ (Стерилитамак) сцени ҫинче вылянӑ, паян — Ӗпхӳре, ыран Толбазӑра, виҫмине — Пелепейре, юпан 3-мӗшӗнче — Пишпӳлекре.

Раҫҫейӗн премьер-министрӗ Дмитрий Медведев шучӗпе регионсене хавхалантарас тытӑма лайӑхлатмалла тесе шухӑшлать. Вырӑна укҫа-тенкӗ илӗртме пултаракан федераци субъекчӗсене ҫӗршыв влаҫӗсен те ытларах пулӑшмалла. Укҫа-тенкӗ ӗҫлесе илекенсене кӗмӗле сахалтарах пани тӗрӗс мар.

Ҫывӑх вӑхӑтра пирӗн ҫӗршывра конкуренцие аталантармаллин регионти стандартне йӗркелемелле. Регионсене инвестици илӗртме пулӑшма вара ятарлӑ агентство йӗркелемелле. Юлашкинчен асӑнни «пӗр чӳрече» текен тытӑма ҫаврӑнмалла.

Аслӑ Британин премьер-министрӗ пулнӑ Маргарет Тэтчера ӗнер Челси госпиталӗнчи Патша ҫӑви ҫинче пытарнӑ.

Аса илтеретпӗр, Маргарет Тэтчер кӑҫалхи ака уйӑхӗнче инсульта пула вилнӗ. Ун чух вӑл 87 ҫулта пулнӑ. Ӑна юлашки ҫула ӑсатнин хакӗ Британи хыснине 5,8 миллион доллара кайса ларнӑ. Унта тӗрӗ ҫӗршывран 2 пин ытла пысӑк хӑна пухӑннӑ. Унӑн ӳтне, хӑй ыйтнӑ пекех, ҫунтарнӑ. Халӗ ҫавна упӑшкин, Дэнисӑн, тӑприпе юнашар пытарнӑ. Тупӑк ҫинчи плита ҫинче унӑн ятне тата вӑл хӑҫан пурӑннине кӑна ҫырса хунӑ иккен.

Йӑлтах — Олимп ҫулӑмӗ пирки

«Сочи–2014» олимп ҫулӑмӗ Шупашкара раштав уйӑхӗн вӗҫӗнче ҫитмелле. Ӑна юпан 7-мӗшӗнче Мускавра чӗртӗҫ. Ҫулӑм ҫулӗ 65 пин ытла ҫухрӑм тӑсӑлмалла. Хӑш ҫӗрте ӑна машинӑпа, хӑш ҫӗрте пуйӑспа, самолетпа, лашапа е тата пӑланпа илсе кайӗҫ. Ҫулӑма космоса та ҫитерме палӑртнӑ иккен.

Пирӗн рсепубликӑра ҫулӑма илсе каймалли вӑрӑмӑш — 30 ҫухрӑма яхӑн. Ҫулӑма йӑтма тӗрлӗ ҫулхисемпе тӗрлӗ ӗҫре ӗҫлекенсене: культура ӗҫченӗсене, педагогсене, врачсене, тренерсене — кӗртнӗ. Ҫулӑма йӑтма тивӗҫнисен йышӗнче — Олимп вӑййисене икӗ хут хутшӑннӑ Светлана Захарова; урапапа ҫӳрекен сусӑр, биатлонла вылякан Юрий Степанов; «Суварята» халӑх ташӑ ансамблӗн балетмейстерӗ Ирина Музыкантова; ҫӑмӑл атлетика енӗпе Раҫҫейӗн тава тивӗҫлӗ тренерӗ Михаил Кузнецов; Олимпиадӑра бронза медале тивӗҫнӗ Татьяна Петрова-Архипова. Ҫулӑм пыракан ҫул ҫинче концерт лапамӗсем йӗркелеме палӑртнӑ.

Шупашкар хулин Ленин районӗнче Пӗтӗм тӗнчери ваттисен кунне халалласа хӑйне евӗр акци йӗркеленӗ. «Ырӑ кӑмӑл тата хисепе — киле» ят панӑскере волонтерсем хутшӑнаҫҫӗ. Вӗсем пахча ҫимӗҫ туянакан ватӑсене ҫав тавара киле йӑтса ҫитерме пулӑшӗҫ. Акцие асӑннӑ районӑн Ҫамрӑксен правительстви йӗркеленӗ.

Ыр кӑмӑллӑх ӗҫне авӑн уйӑхӗн 7-мӗшӗнчех пуҫарнӑ. Вӑл юпа уйӑхӗн 20-мӗшӗнче вӗҫленӗ. Аслӑ, вӑтам професси пӗлӗвӗ паракан шкулсенче вӗренекен ҫамрӑксем кашни канмалли кунах ирхи тӑхӑр сехетрен пуҫласа тӗп хуламӑрти «Николаевский» суту-илӳ комплексӗнче пулӗҫ. Унта хальхи вӑхӑтра «Кӗр парни — 2013» ял хуҫалӑх ярмӑркки иртет. Пулӑшу кирлӗ пулсан ҫамрӑксем ватӑсене пахча ҫимӗҫе киле илсе пырса парӗҫ.

Шӑмӑршӑ районӗнчи «Чӑваш вӑрманӗ» наци паркӗнче «Ако-Невидаль» ятпа нумаях пулмасть экологи арт-сукмакӗ уҫӑлнӑ. Халӗ ҫав ҫул хӗррине илемлӗ объектсемпе капӑрлатма шутлаҫҫӗ.

Арт-объект тени пурлӑх тӗлӗшӗнчен кӑна мар, ӳнер тӗлӗшӗнчен те паха та хаклӑ япала тенине пӗлтерет. «Чӑваш вӑрманӗн» ӗҫченӗсем арт-объекта вӑрман ландшафтне уйрӑмах лайӑх уҫса паракан, тӑван тавралӑхпа килӗшсе тӑракан ӗҫсем пуласса шанаҫҫӗ. Экстремизм, наци тӗлӗшӗнчен хирӗҫтерекеннисене сивлессине пӗлтереҫҫӗ. Конкурс ҫӗнтерӳҫине 10 пин тенкӗ премипе чыслӗ, иккӗмӗш вырӑншӑн 3 пин тенкӗ лекӗ, виҫҫӗмӗшшӗн — 1 пин тенкӗ. Конкурса йӗркелекенсем кашни обьект ҫинчех автор ятне-хушаматне кӑтартма шантараҫҫӗ. Ӑмӑртӑва чӳк уйӑхӗн 30-мӗшӗнче пӗтӗмлетӗҫ.

Авӑн уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Шупашкар хули тӑрӑх «сӗт караванӗ» иртсе кайнӑ. Ултӑ брендран тӑракан кортеж чукун ҫул вокзалӗ умӗнчи лаптӑка пырса чарӑннӑ. Ара, унта шӑматкун савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫӑлакан «Сӗт фестивалӗ — 2013» фестивале халалласа сӗт-турӑх астивме май туса панӑ.

Хула ҫыннисемпе Шупашкар хӑнисене хӑйсен продукцине «Акконд-Агро», «Ядринмолоко», «Юнимилк», «Вурнары Завод СОМ», Куславккари сӗт завочӗ тата ытти предприятисем сӗннӗ. Уяв сӗмне кӗртме йӗркелӳҫӗсем артистсене те — «Янташ» тата «Саламби» ансамбльсене — йыхравланӑ.

Сӑнсем (32)

Чӑваш Енри ачасем Мари Эл республикинчи Чикмӗ хулинче регионсем хушшинче иртнӗ ҫамрӑк моряксен ӑмӑртӑвне хутшӑннӑ. Унта вӗсен кимӗ ҫинче авӑсса ишессипе тупӑшнӑ. Конкурса хутшӑннӑ 13 ушкӑн хушшинче Шупашкар хулинчи тата Муркаш районӗнчи ачасем те пулнӑ.

Кӗҫӗн экипаж ӑмӑртӑвӗнче Шупашкар хулинчи Совет Союзӗн Геройӗ А.В. Кочетов полковник ячӗллӗ кадет шкулӗнче вӗренекен ачасем пӑхӑр медале тивӗҫнӗ. Аслӑ ушкӑнра вара малти виҫӗ вырӑна та пирӗн каччӑсем ярса илме пултарнӑ. Пӗрремӗшне Муркаш районӗнчи Мӑн Сӗнтӗрти вӑтам шкулта вӗренекенсем, иккӗмӗшне Муркашри вӑтам шкул ачисем, виҫҫӗмӗшне Шупашкарти ҫамрӑксен «Ҫамрӑк патриот» спортпа техника клубне ҫӳрекенсем йышӑннӑ.