Ҫул-йӗре юсамалли ятарлӑ планпа килешӳллӗн кӑҫал Пӑрачкав районӗнче вырӑнти хытӑ ҫула 0,7 ҫухрӑмра юсама палӑртнӑ. Унсӑр пуҫне ял-хула таврашӗнчи ҫулсене 5,4 ҫухрӑм тӑршшӗ ҫӗнетмелле. Ҫак ӗҫ валли пӗтӗмешле 8 032,9 пин тенкӗ тӑкакламалла.

«Спецтехстрой» ТМЯО организацийӗ паянхи куна 0,7 ҫухрӑм тӑршшӗ ҫула юсассине вӗҫлет. Вӗсемех Пӑрачкав ял тӑрӑхӗнче 2 470 пин тенкӗлӗх Ленин, Ульянов, Шкул урамӗсенче ҫула юсанӑ.

«Пӑрачкав» КМК (ПМК) вара Кудеиха ялӗнчи Октябрь урамӗнчи ҫул лаптӑкне юсанӑ. Ку ӗҫ вӗсен 273,73 пин тенкӗлӗх ларнӑ. Тепӗр предприяти — «Агрожимсервис» — Анастасово ял тӑрӑхӗнче вӑй хурать, кунта вӗсем вырӑнти ҫула чул тӗпренчӗкӗсемпе сарса тухнӑ.

Район сайчӗ пӗлтернӗ тӑрӑх ҫитес кунсенче ҫул юсавӗ районӑн ытти ял тӑрӑхӗсенче те ҫитмелле.

Шупашкар районӗнчи «Пепке» ача пахчинче 25 вырӑнлӑ хушма ушкӑн уҫӑлнӑ. Унта ача-пӑча мӗн ҫинчен ӗмӗтленме пултарнине пӗтӗмпе ҫӗнӗтнӗ, паянхи вӑхӑтри йӑлтӑр отделкӑллӑ пӳлӗмсенче пурнӑҫа кӗртнӗ.

Ҫӗнӗ ушкӑнта ҫирӗплетнӗ йӗркепе килешӳллӗн хывӑнса тӑхӑнмалли пӳлӗмсенче хӑтлӑ шкапсем вырнаҫтарнӑ, ҫывӑрмалли ятарлӑ пӳлӗмре те краватьсем меллӗ. Ҫӑвӑнмалли тата апатланмалли пӳлӗмсене те лайӑх йӗркеленӗ.

Ҫӗнӗ ушкӑн пӳлемне уҫнӑ ятпа ача пахчинче пӗчӗк уяв ирттернӗ. Унта шӑпӑрлансем сӑвӑпа, юрӑпа, ташӑпа куракансен кӑмӑлне ҫӗкленӗ. Ача пахчишӗн пӗлтерӗшлӗ ҫӗнӗлӗх уҫӑлнӑ ятпа салам сӑмахӗсемпе «Пепкене» килсе ҫитнӗ район администрацийӗнчи вӗренӳ управленийӗн начальникӗ Романова Б.Г. тата вӑтам пӗлӳ паракан Ҫӗньял шкулӗн директорӗ Захаров А. Г тухса калаҫнӑ.

Шупашкар районӗн администраци ячӗпе ача пахчине заведеющине — Захарова Л.Г. тата «Фортуна-2» подряд организацийӗн директорне тӗплӗ юсава лайӑх тата вӑхӑтра тунишӗн тав хучӗсемпе чысланӑ.

Шупашкарта вырнаҫнӑ «Ладушка» аптека эмел тавраш туянакана хӑйӗн патне «Пирӗн хаксем чи йӳннисем!», «Кӗрсе тух та ӗнен!» йышши сӑмахсемпе илӗртнӗ.

Рекламӑна ӗненсе пӗри унта кӗрсе эмел туяннӑ. Анчах кайран тепӗр аптекӑна ҫитет те ҫав эмел 1 тенкӗ те 65 пус йӳнӗрех тӑрать иккен. Суеҫтерет тесе аптека пирки вӑл Монополипе кӗрешес енӗпе ӗҫлекен федераци службин Чӑваш Енти управленине евитленӗ. Лешсем вара апла тыттарма юраманнине кура 100 пин тенкӗлӗх штрафланӑ.

Камӑн мӗн шухӑш теҫҫӗ те, ҫаплах ӗнтӗ — кашни ҫыннӑн хӑйӗн пӑшӑрханӑвӗ-ыратӑвӗ. Чун ыратнипе тепӗр чух ҫынсем таҫта та ҫитеҫҫӗ. Ҫапла тунӑ та республикӑн тӗп хулинчи Ислюков скверӗ ҫумӗнчи ҫуртсенче пурӑнакансем. Ҫак эрнере вӗсем федерацин Чӑваш Республикинчи инспекторӗ Геннадий Федоров патне йышӑнӑва кайнӑ. Унта вӗсем маларах асӑннӑ скверпа юнашар теннис корчӗ тума пуҫлас хыпара пӑшӑрханса йышӑннине пӗлтернӗ. Вӗсен шучӗпе унти ҫӗре урӑх тӗллевпе усӑ курма пултараҫҫӗ. Унта та кунта суту-илӳ тата кану ҫурчӗсем уҫнӑран шикленнипе те иккӗленсе кайнӑ-тӑр-ха вӗсем. Ҫитменнине тата унта хӑпартма палӑртакан ҫурта офис валли арендӑна парасси пирки сӑмах-юмах тухнӑ имӗш. Кунсӑр пуҫне тата асӑннӑ ҫӗр лаптӑкӗ Атӑл хӗрринче вырнаҫнӑ май ҫӗр ишӗлсе пырсан корт шыва каймӗ-и тесе те шухӑшлаҫҫӗ иккен.

Геннадий Федоров вырӑна ҫитсе пӑхнӑ. Чӑн та, ҫынсем калакан лаптӑк ҫыран хӗрринче вырнаҫнӑ-мӗн. Влаҫӑн ҫынсен шухӑшне тӗпе хумаллине палӑртӑн май федерацин Чӑваш Енти тӗп инспекторӗ ҫӗрпе епле усӑ курсан аванраххине хаклама яваплӑ структурӑсене хушнӑ. Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ Александр Анисимов вара асӑннӑ лаптӑкра тӑватӑ теннис корчӗ тата сахал хутлӑ администраци ҫурчӗ тума палӑртни, анчах унти пӳлӗмсене никама та тара памасси пирки каланӑ.

Малалла...

Вӑрмар поселокӗнче нумай хваттерлӗ ҫуртсен картишӗсене хӑтлӑх кӳрес ӗҫ малалла пырать. Ку тӗллевпе укҫа уйӑрассине пӗлтӗртен пуҫӑннӑ иккен. Ун чухне район центрӗнчи Ҫамрӑксен урамӗнчи 6, 14, 16, 44-мӗш ҫуртсен умӗнчи ҫулсене юсанӑ.

Ытти ҫӗрте те ҫӗнетмеллине кура ку енпе кӑҫал малалла тимлеҫҫӗ. Юсавҫӑ-организацие палӑртма конкурс ирттернӗ. Унта чи лайӑх услови сӗнсе ӗҫе тивӗҫнӗ строительсене Завод урамӗнчи 45-мӗш, К. Иванов урамӗнчи 9-мӗш, Энтузиастсен урамӗнчи 8-мӗш ҫуртсен умӗсене юсама шаннӑ. Халӗ юсавҫӑсем хӗрсех асфальт сараҫҫӗ.

Чӑваш патшалӑх художество музейӗнчи Алексей Кокелӗн (вӑл чӑвашсен пӗрремӗш художникӗ пулни пирки аса илтерме кирлех мар-тӑр) ӗҫӗсене ҫӗнетме аваллӑх управҫин ӗҫченӗсем тахҫанах ӗмӗтленнӗ. Анчах ӗҫ укҫа-тенкӗпе ҫыхӑннӑ-ҫке.

Юсав ӗҫӗсене Киев хулинчен килнӗ Николай Титов профессор йӗркелесе пымалла, вӑл тӑрӑшакан ӳнерпе архитектура академийӗн студенчӗсем Маргарита Хребтенко, Александра Федорук, Ольга Лагодзя пулӑшмалла.

Мӗншӗн шӑпах Украина ӑстисем яваплӑ ӗҫе хӑйсем ҫине илнӗ тесе шухӑшлакансене ҫакна пӗлтерер: Кокель ҫур ӗмӗре яхӑн унти Харьков хулинче пурӑннӑ. Сӑмах май, художникӑн хӑш-пӗр ӗҫӗне Харьков студенчӗсем маларах ҫюнетнӗ пулнӑ.

Халӗ ҫӗнетекен ӳкерчӗксене утӑ уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗнче 14 сехетре кӑтартӗҫ.

"Нарспи" ансамбль.

Утӑ уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Эстони Республикинчи Нарва хулинче чӑвашсен «Акатуй» наци уявӗ иртет. Ӑна унти чӑвашсен «Нарспи» обществине йӗркеленӗренпе 10 ҫул ҫитнине халаллаҫҫӗ.

Эстонири йӑхташӑмӑрсен уявне Чӑваш Енӗн официаллӑ делегацийӗ те хутшӑнмалла. Ҫав шутра – Чӑваш Енӗн Культура министерствин елчисем, Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗн артисчӗ Стас Владщимиров, чӑваш эстрада артисчӗ Полина Борисова, Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Зинаида Воронова ӑста.

Акатуя Нарва хулинчи 12 наци обществин пӗрлешӗвӗсене йыхравланӑ. Таллинпа Пярну хулисенчи коллективсем те ҫитессе шанаҫҫӗ.

Саша - Кунашир утравӗ ҫинче вырнаҫнӑ Менделев вулканӗн тӑрринче.

Саша Яковлев – Чӑваш Енри паллӑ блогерсенчен пӗри. Унӑн тӗп тематики – ҫут ҫанталӑк. Тата тӗрӗсрех каласан, кайӑк-кӗшӗк тӗнчи.

Шкул пӗтернӗ хыҫҫӑн Саша Чӑваш патшалӑх педагогика институчӗн химипе биологи факультетӗнче ӑс пухнӑ. Пӗр вӑхӑт вӑл Шупашкар районӗнчи Ҫӗньялти вӑтам шкулта вӗрентекенте тӑрӑшнӑ. Саша ҫинчен каласа кӑтартассине мӗнрен пуҫласа мӗнпе вӗҫлемеллине те пӗлеймӗн. Шкулта ӗҫленӗ чух та, Шупашкар районӗнчи ача-пӑча пултарулӑх центрӗнче тӑрӑшнӑ вӑхӑтра та вӑл миҫе хутчен экологи экскурсийӗпе экспедици йӗркелемен-ши?! «Чӑваш вӑрманӗ» наци паркӗнче директорӑн ӑслӑлӑх енӗпе тӑрӑшакан ҫумӗнче вӑй хунӑ чух та вӑл хӑйӗн чун киленӗҫне кӑмӑлпа парӑнса пурнӑҫланӑ. 1995 ҫулта Саша «Чӑваш Ен ҫут ҫанталӑкӗ» фотоархив валли материалсем пухма тытӑннӑ. Каярах вӑл «Чӑваш Ен кайӑк-кӗшӗкӗ» сайта йӗркелесе янӑ.

Нумаях пулмасть кайӑк-кӗшӗк тӗпчевҫи Александр Яковлев пысӑк сӑмсаллӑ ула кураксене тӗпчессишӗн Курил утравӗ ҫинче пулнӑ. Инҫе ҫӗрти тӗпчеве Саша пӗрремӗш хут хутшӑнмасть-ха. Темиҫе ҫул каялла, йӑнӑшмастӑп пулсан, вӑл Урал тӑрӑхӗнче пулнӑччӗ. Халӗ, ав, тата аякка кайнӑ.

Малалла...

Шӑмӑршӑ районӗн шкулӗсенче юсав ӗҫӗсем пыраҫҫӗ. Пӗтӗмӗшле пӗлӗве модернезацилес тӗллевсемпе йышӑннӑ комплекслӑ тӑвӑмсемпе тата ял тӑрӑхӗсенче комплекслӑ ҫӑтӑ ҫурт-йӗрсене хута ярассипе ятарлӑ пилот проекчӗпе килешӳллӗн Шӑмӑршӑ районӗн икӗ шкулӗнче тӗплӗ юсапв тӑваҫҫӗ.

Вӗренӳ пайӗн тата ҫамрӑксен политикин район администрацийӗнче палӑртнӑ тӑрӑх пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан Пуянкасси шкулӗнче 2 420,0 пин тенкӗлӗх тӗплӗ юсав тӑвӗҫ. Унта шкул тӑррине, урайсене, чӳречесене улӑштарассипе тата канализаци, туалета хута ярассипе ремонт ӗҫӗсем пыраҫҫӗ. Юсав ӗҫӗсене йышӑннӑ вӑхӑтра — ҫурлан 15-мӗшӗнче вӗҫлеме палӑртнӑ. Строительсене пулӑшма шӑматкунлӑхсене хаваспах шкулӑн ӗҫченӗсем, вӗрентекенсем тата аслӑ классри вӗренекенсем, вӗсен амӑшсем хутшӑнҫҫӗ.

Шӑмӑршӑ районӗн тепӗр шкулта вара — Кивӗ Чукалтинче — юсав ӗҫӗсене пӗчӗккен вӗҫлеҫҫӗ те. Асӑннӑ шкулта чӳречесене улӑштарнӑ, тӗп шкула кӗмелли вырӑна, канализацийӗ, водопровода йӗркеленӗ тата вӗренӳ учрежденийӗн спортзалӗнче ремонт ӗҫӗсене пурнӑҫланӑ. Юсавӑн пӗтӗмӗшле сумми — 2440,0 пин тенкӗ.

Малалла...

Алина Прокопьева

Паян, утӑн 12-мӗшӗнче, Хусанта иртекен Универсиадӑра пирӗн ентеш — Алина Прокопьева — чӗретле кӗмӗл медаль ҫӗнсе илнӗ. Ҫӑмӑл атлетика ӑмӑртӑвӗнче (21 ҫх 97,5 м дистанцире) пирӗн спортсменка ҫӗнтерӳҫӗрен — Маи Цуде япун спортменкинчен — 6 ҫеккунт ҫеҫ кая юлнӑ: вӑл ҫула 1 сехет те 13 минут та 12 ҫеккунтра вӗҫленӗ. Пӑхӑр медале те япун хӗре — Юкико Окуно — тивӗҫнӗ.

Аса илтеретпӗр, асӑннӑ виҫӗ атлет иртнӗ кунсенче те ҫӗнтерӳҫӗсен картлашки ҫине хӑпарнӑ. Утӑн 7-мӗшӗнче, ҫӑмӑл атлетика турнирӗн пӗрремӗш кунӗнче, 10 пин метр чупура паянхи ӑмӑртун пӗтӗмлетӗнчи пекех япун спортсменкисем — Юкико Окуно тата Маи Цуде — ҫӗнтернӗ. Алина Прокопьева та ун чухне кӗмӗл медаль ҫӗнсе илнӗччӗ.

Раҫҫей пӗрлешӳллӗ команди вара ку ӑмӑртура иккӗмӗш вырӑна тивӗҫнӗ.