Сылтӑм енчи Обогрелов, тепри юлташӗ

Улатӑрти ял-колонири ирӗкрен хӑтарнӑскер хӑйӗн ҫине алӑ хунӑ. Нумаях пулмасть вӑл ирӗке тарма тӑнӑ.

30 ҫулхи Обогрелов Андрея наркӑмӑшпа айкашнӑшӑн услӑвлӑ айӑплавпа 1 ҫул та 8 уйӑх панӑччӗ. Кӑҫал нарӑс уйӑхӗнче ӑна ирӗкрен хӑтарма йышӑннӑ. Юпан 21-мӗшӗнче каҫхине вӑл хӑйӗн юлташӗпе карта урлӑ сиксе каҫнӑ, тарӑва пикеннӗ. Йӗрке сыхлавҫисем вӗсене ҫав куннех Улатӑрта тытса чарнӑ. Йӗркене пӑснӑшӑн Обогрелова колонири штрафниксен изоляторне лартнӑ. Ушкӑнпа тарнӑшӑн ӑна тепӗр 5 ҫул хушса пама пултарнӑ. Явапран хӑтӑлас тесе вӑл ҫакӑнма шут тытнӑ. Йӗрке сыхлавҫисем ун пурнӑҫне ҫӑлса хӑварма ӗлкереймен. Хальлӗхе Республикӑри следстви комитечӗ экспертизӑсем тума йышӑннӑ, тӗрӗслевсем ирттеҫҫӗ.

Юмахсен каруселӗ каллех Шупашкарта. Пукане театрӗсен Йӑлана кӗнӗ фестивалӗнче хальхинче Тула, Волгоград, Саранск, Чаллӑ Ҫыртан килнӗ хӑнасем хӑйсен пултарулӑхӗпе савӑнтарӗҫ. Паян вара Чӑваш пукане театрӗнче семинар иртет. Унта тӗрлӗ хулари театрсем ыр кӑмӑллӑх проекчӗсемпе паллаштараҫҫӗ.

Фестиваль пӗр эрне пырӗ. Тула хулинчи пукане театрӗ Шупашкарта пӗрремӗш хут. Уява вӑл «Сказки у самовара» спектакль илсе килнӗ. Ӑна лартакансем вырӑс халӑхӑн чун-хавалне кӑтартас тенӗ, ҫавӑнпа та артистсен ҫи-пуҫӗ тӗсӗ, хурӑмӗ Тулӑри Филимоново теттисем евӗрлӗ. Спектакле урӑх чӗлхесене те куҫарнӑ. Юмахсен каруселӗ фестивальте артистсем спектакльсем кӑтартнисӗр пуҫне мастер-классене хутшӑнӗҫ. Унсӑр пуҫне Раҫҫей тава тивӗҫлӗ артисчӗн Надежда Алферован пултарулӑх каҫӗ пулӗ.

Конференцире

Паян, юпан 25-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи Ҫӗньял Покровски шкулӗнче (Пархикасси ялӗнче вырнаҫнӑ) Юрий Филиппович Ефимов ҫуралнӑранпа 70 ҫул ҫитнӗ ятпа конференци иртрӗ.

Мероприяти кӑнтӑрла иртсен, 2 сехетре пуҫланчӗ. Шкулти акт пӳлӗмне халӑх туллиех пуҫтарӑнчӗ. Кунта Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтӗнчен килнӗ ӗҫтешӗсем, тӑванӗсем, пӗрле вӗреннӗ тантӑшӗсем, шкул ачисем тата ыттисем пулчӗҫ. Кашни хӑйӗн сӑмахӗнче ӑсчаха тивӗҫлӗ хаклама тӑрӑшрӗ — ун кун-ҫулне, ӗҫне, тӗпчевре хӑварнӑ йӗрне уҫса пачӗ.

Ефимов Юрий Петрович — Ҫӗньял Покровски ялӗнче ҫуралнӑ чӑваш чӗлхеҫи. Ҫут тӗнчене вӑл 1941 ҫулхи юпан 24-мӗшӗнче килнӗ, 1998 ҫулхи кӑрлачӑн 7-мӗшӗнче пурнӑҫӗ вӑхӑтсӑр татӑлнӑ.

Юрий Петрович Чӑваш патшалӑх педагогика институтӗнче пӗлӳ пухнӑ.

Малалла...

Куславкка районӗнчи паллӑ фермер Василий Семенов 2009 ҫултанпа купӑста фестивальне ирттерет. Малтан ӑна Карач ял тӑрӑхӗнче йӗркеленӗ, унтан вӑл Куславкка хулине куҫнӑ, республика шайне ҫитнӗ.

Кредит илсе пысӑк стройка пуҫланӑран Василий Николаевич уяв тума кӑҫаллӑха тӑхтас, ӑна ҫитес ҫула куҫарас тӗллевлӗччӗ. Раҫҫей ял хуҫалӑх банкӗн Чӑваш Енри филиалӗ вара вӑй-халне шеллемен фермера пулӑшма шухӑшларӗ. Ҫапла май вара кӑҫалхи фестиваль Шупашкарта иртрӗ.

Василий Николаевичӑн ырӑ пуҫарӑвне малалла аталантарса банк пархатарлӑ ӗҫ турӗ. Халӑх йӑлине манӑҫтарманни ҫитӗнекен ӑрушӑн уйрӑмах пӗлтерӗшлӗ. Пӗрле пуҫтарӑнса купӑста тӳсе йӳҫӗтесси ӗлӗкех пулнӑ, вӑл чӑн-чӑн уява ҫаврӑннӑ. Чӑваш кирек мӗнле ӗҫе те пӗччен-иккӗн мар, йышпа (нимелле) пурнӑҫланӑ. Ҫавӑнпа ывӑннине туйман, ӗҫӗ те ӑннӑ. Хамӑр ҫитӗнтернӗ экологи енчен таса пахча ҫимӗҫе йӑран ҫинченех йӳнӗпе сутни мӗн усси? Ӑна вырӑнта тирпейлесе хӗл каҫипе тупӑшлӑ вырнаҫтарни лайӑхрах.

Малалла...

Ҫак кунсенче Михаил Игнатьев Элтепер Шупашкар хула тата Мускав район ертӳлӗхӗпе пӗрле хула урамӗсенчи нумай хутлӑ ҫуртсен картишӗсене мӗнле тирпейлесе тӑнипе кӑсӑкланчӗ.

Унӑн ҫулӗ Пирогов урамӗнчи 8-мӗш, 8/1-мӗш, 12 тата 12/1-мӗш, 22-мӗш ҫуртсем патне выртрӗ — кунта таса, тирпейлӗ, хӑтлӑ. Ҫак урамри ҫуртсен хушшинчи ҫулсене, тротуарсене юсама, уйрӑм ҫынсен ҫӑмӑл автомашинисем валли парковкӑсем тума тӗллевлӗ программӑпа килӗшӳллӗн республика бюджетӗнчен 1 млн та 860 пин тенкӗпе туллин усӑ курнӑ: 2442 тӑваткал метр асфальт ҫула юсаса ҫӗнетнӗ, 1700 тӑваткал метр ҫӗнӗрен сарнӑ. Подряд организацийӗ пӗтӗм ӗҫе пысӑк пахалӑхпа пурнӑҫланӑ. Машинсене тӑратмалли вырӑн йӗркелес ӗҫ те малалла пырать.

Ҫу вӑхӑтӗнче «Мирный-1» тытӑм компани нумай хутлӑ ҫуртсен тӑррисене комиссипе тӗрӗсленӗ, кивелнисене, шыв юхтараканнисене ҫӗннипе улӑштарнӑ, стропилӗсене ҫирӗплетнӗ. Халӗ хваттерсенче пурӑнакансене канӑҫсӑрлантармасӑр шыв, ӑшӑ пӑрӑхӗсене юсаҫҫӗ. Ҫынсем ӗҫпе те, пахалӑхпа та кӑмӑллӑ.

Чӑваш халӑх сайчӗ ачасене «Тупмалли юмахсем» интернет-вӑййа хутшӑнма йыхравлать. Вӑйӑ тӗллевӗ — тупмалли юмахсен тупсӑмӗсене шыраса тупасси. Пуҫламӑшӗ ыран — юпан 25-мӗшӗнче. Ҫитес эрнери тунтикун юпан 31-мӗшӗнче вӗҫленӗ.

Вӑйӑ http://tupmalli.yumah.ru адреспа иртет. Кашни хутшӑнакана 10 ҫӑлтӑрпа тивӗҫтерӗҫ. Кашни йӑнӑш хуравшӑн ҫӑлтӑрсен шучӗ пӗчӗкленсе пырӗ — вӑйӑ вӗсем юлмиччен тӑсӑлать. Ҫавӑн пекех 2009 ҫулта иртнӗ вӑйӑпа танлаштарсан кӑҫалхинче темиҫе уйрӑмлӑх пур — тупсӑмсене шырама пурӗ те 30 минут ҫеҫ панӑ; 2 тӑхтав тума ирӗк пур; тупмалли юмах йышне ӳстернӗ.

Вырӑнсене палӑртма миҫе ахах пуҫтарнине шута илӗпӗр. Мала тихнисене (1-5 вырӑнсене) вара парнесӗр хӑвармӑпӑр — вӗсене Н.И. Ашмарин словарӗ, ачасене кӑсӑклантарма пултаракан ытти тӗрлӗ-тӗрлӗ кӗнеке кӗтет. 1-50 вырӑнсене йышӑннисене вӑййа хутшӑннине тата хӑш вырӑн йышӑннине ӗнентерекен хут лекӗ.

Вӑйӑ сирӗншӗн кӑсӑклӑ иртессе шанатпӑр!

Малалла...

Дипендра Мани

Инди юрӑҫи Дипендра Мани тата «Янташ» ушкӑнӗ (ертӳҫи А. Никитин композитор) Пушкӑртстана гастрольпе кайӗҫ. «Урал сасси» хаҫат вӗсен маршрутне пӗлтернӗ:

Юпан (октябрӗн) 23-мӗшӗ — Авӑркас районӗ‚ Толбазӑ ялӗн культура ҫурчӗ;

24-мӗшӗ — Ӗпхӳ хули‚ «Моторостроитель» культура ҫурчӗ;

25-мӗшӗ — Пелепей хули‚ Культура ҫурчӗ;

26-мӗшӗ — Ҫтерлӗ хули‚ Хула культура ҫурчӗ.

Концертсем 19:00 сехетре пуҫланаҫҫӗ. Билет хакӗсем 130-200 тенкӗ.

Кӗрхи кунсен тунсӑхне илемлӗ кӗвӗ-юрӑпа пусарар. Килсемӗр!

Кумертаури ача ҫуртӗнче «Ачалӑха ырӑпа ӑшӑтар» ыр кӑмӑллӑх акцийӗ иртнӗ. Унта Кумертау хула округӗн администрацийӗн представителӗсем‚ хулари предприятисен ертӳҫисем хутшӑннӑ. Вӗсем ачасене парнесемпе савӑнтарнӑ.

Кумертау администрацийӗн пуҫлӑхӗ Борис Беляев тата акцие хутшӑннӑ ытти участниксем малтан ача ҫуртӗнчи чи кӗҫӗннисен ушкӑнӗсенче пулса курнӑ. Унта пӗчӗкскерсемпе кӗр уявӗ ирттернӗ. Вӑтаммисем хӑйсен пултарулӑхне спорт ӑмӑртӑвӗсенче тӗрӗсленӗ пулсан‚ чи аслисем Республика кунне халалланӑ уяв картинче савӑннӑ.

Хӑнасем ача ҫурчӗн воспитанникӗсене нумай ӑшӑ сӑмах каланӑ‚ парнесем панӑ.

Уяв хыҫҫӑн Попечительсен канашӗн ларӑвӗ иртнӗ. Унта ача ҫуртӗнче юсав тата тирпей-илем ӗҫӗсем ирттерессине сӳтсе явнӑ.

Ҫӗпӗр чӑвашӗсем Чӳклеме ирттерни чӑннипех те Красноярск крайӗн наципе культура пурнӑҫӗнче историе кӗрсе юлмалли пулӑм. Мӗншӗн тесен чӑвашсен уявне регион шайӗнче уявлани кунта хальччен пулман. Ҫапах та йӗркелекенсене ҫак мероприятие мӗнле ирттересси мар, палӑртнӑ кунра ҫанталӑк мӗнле пуласси ытларах хумхантарнӑ, ара, Ҫӗпӗр кӗркуннинчен темӗн те кӗтме пулать-ҫке. Йӗпе-сапа ҫанталӑк мероприятие пӑсать ҫеҫ мар, унта хутшӑнакансен, курма пыракансен кӑмӑлне те хуҫать. Телее, ҫанталӑк уяр пулчӗ.

Красноярскран Назарово хулине уява автобуспа каяс текенсем ирхине ирех Мир тӳремне пуҫтарӑнчӗҫ. Унта вӗсем йӑхташсемпе Вадим Антонов генералпа тата Чӑваш Енри Элӗк районӗнчи «Валинкке» фольклор ушкӑнӗпе тӗл пулчӗҫ.

Палӑртнӑ кун кӑнтӑрла пултарулӑх ушкӑнӗсен артисчӗсем хӑнасемпе, куракансемпе алла-аллӑн тытӑнса вӑйӑ картине тӑрса юрӑ пуҫларӗҫ. Назарово хулин пуҫлӑхӗ Сергей Сетов, Назарово районӗн администраци пуҫлӑхӗ Сергей Крашенинников, крайри Кӗпӗрнаттӑр Аппарачӗн, Правительствин, Законодательство Пухӑвӗн официаллӑ ҫыннисем чӑвашсене, курма килнисене крайри пӗрремӗш чӑваш уявӗпе саламларӗҫ.

Малалла...

Юпан 11-мӗшӗнче Красноармейски ялӗнчи Ленин урамӗнчи 89-мӗш ҫуртра (финн поселокӗн микрорайонӗнче) халӑх апатланӑвӗн ҫӗнӗ предприятийӗ — «Трак ен» кафе — уҫӑлчӗ.

Ҫав ятпа кунта иртнӗ савӑнӑҫлӑ мероприятине район администрацийӗн пуҫлӑхӗ В. В. Александров, ытти хӑнасем, «Уяв» фольклор ансамблӗ хутшӑнчӗҫ.

«Ӑнӑҫлӑ ӗҫлемелле пултӑр сирӗн», — терӗ Владимир Валерьянович хӗрлӗ хӑйӑва каснӑ май.

Кафе директорӗ Л. М. Петрова ӑна, ытти хӑнасене ӑшшӑн тав турӗ, «Трак ен» алӑкӗ пурин валли те уҫӑ пулнине палӑртрӗ.

Пӗлме. Людмила Михайловна Петрова — Красноармейски районӗнченех, Васнар ялӗнчен. Халӑх апатланӑвӗн тытӑмӗнче нумай ҫул вӑй хурать. 2001 ҫулта ӑна «Раҫҫей Федерацийӗн мастер-поварӗ» ят панӑ.

Кафере 2 зал: пӗри 80 ҫын вырнаҫмалӑх, тепри (банкетсем ирттермелли пӗчӗк зал) — 12 ҫын валли. Вӗсенче таса та ҫутӑ, хӑнасене тарават йышӑнма пӗтӗм майсем пур. Пысӑк зал стени ҫине хальхи йышши телевизор вырнаҫтарнӑ: спорт тата вӑйӑ, ытти передачӑсем пӑхма меллӗ.

Малалла...