Чӳкӗн 13-мӗшӗнче Пӑва районӗнчи Пӳркел ялӗнчи Культура керменне ирех халӑх пуҫтарӑнма пуҫларӗ. Кунта ҫав кун ҫакӑнта ҫуралса ӳснӗ чӑвашсен чаплӑ ҫыравҫине, куҫаруҫине, публицистне, экономистне, обществӑлла деятельне Д.П.Петров-Юмана Асӑну хӑми уҫрӗҫ. Пӑва тӑрӑхӗнчен тухнӑ чаплӑ ҫынсене ҫакӑн пек Асӑну хӑмисем уҫни йӑлана кӗрсе пырать. Нумаях та пулмасть Хирти Кушкӑра Н.Симунова, Ҫӗнӗ Мертлӗре А.Кӑлкана, Альшихре Н.Петровскаяна, Раккассинче В.Урташа, Пӳркелӗнче В.Ухлине ҫавӑн пек чыс тунӑ хыҫҫӑн пӳркелсем кӑҫал Мӗтри Юман 125 ҫул тултарнине халалласа тепӗр пӗчӗк палӑк уҫма вӑй ҫитерчӗҫ. Мул енӗпе ҫак ӗҫре «Вамин-Буа» агрофирма пулӑшрӗ.

Тӗплӗнрех «Сувар» хаҫат сайтӗнче вулӑр

Чӗмпӗрти И.Я. Яковлев палӑкӗ

Чӗмпӗр хулинчи Сентябрӗн 12-мӗшӗн урамӗнчи «Йӗплӗ садик» ятне улӑштарнӑ — Иван Яковлевич Яковлев ятне панӑ. 2006 ҫулта уҫнӑ чӑваш халӑхне ҫутта кӑлараканӗн палӑкӗ шӑп та ҫак скверта тӑрать те ӗнтӗ.

2011 ҫулта ҫак сквера йӗркене кӗртме палӑртнӑ. Унта ҫӗнӗ карта тытӗҫ, хунарсем ҫакӗҫ, саксем вырнаҫтарӗҫ, ҫулсене плитка хурса ҫӗнетӗҫ. Ҫапла май ку сквер чӑн та илемленессе шанӑҫ пур.

17 ӗмӗр варринче Раҫҫейре Ҫтенькӑ Разин ертсе пынӑ хресчен вӑрҫи вӑхӑтӗнче Чӑвашран тухнӑ чаплӑ ҫар пуҫӗ Пайтул Искеев пулнине таврапӗлӳҫӗсем тахҫанах ҫырса кӑтартнӑ. Анчах та ҫамрӑк ӑру ун пирки сахал пӗлет.

Искей Пайтулӗ — чӑваш ҫӗрӗнче патша ҫарӗсене ҫӗмӗрсе тӑкас енӗпе паттӑррӑн кӗрешнӗ ҫын. Вӑл Красноармейски районӗнчи Сурӑмхӗрри Карай ялӗнче ҫуралнӑ, 1671 ҫулта тан мар ҫапӑҫура пуҫне хунӑ. Унӑн вил тӑприйӗ — хальхи Шупашкар районне кӗрекен Чиканкасси ялӗ ҫывӑхӗнчи сӑртра. Ку вырӑн Ҫӗнӗ Шупашкар хули шутне кӗрет.

Кунти халӑх хӑйӗн авалхи утаманне манмасть. Шупашкарта Пайтул ячӗпе урам хисепленет пулсан, Ҫӗнӗ Шупашкарсем Пайтул ячӗллӗ пӗрлӗх туса хунӑ. Халӗ ҫӗкленекен микрорайона та ун ятне парасшӑн, унтах Пайтул палӑкне лартасшӑн.

Нумаях пулмасть Ҫӗнӗ Шупашкарти историпе таврапӗлӳ музейӗ Пайтула халалланӑ уяв ирттернӗ.

Малалла...

Пӑлхар хулинче

Иртнӗ канмалли кунсенче «Сувар» фонд Шупашкарти гуманитари институчӗн ӑсчахӗсемпе пӗрле тӑван халӑхӑн авалхи несӗлӗсен Атӑлҫи Пӑлхар патшалӑх вырнаҫнӑ тӑрӑхне кайса килчӗҫ. Институтран Исаев Ю.Н. директор, паллӑ историк, этнограф Иванов В. П., краеведсен пӗрлешӗвӗн пуҫлӑхӗ Бахмисов Э. К. пулчӗҫ. Ҫавӑн пекех ушкӑнра вӗрентӳ колледжӗн директорӗ Сапожников В.В. та пурччӗ. Суварсенчен ҫулҫӳреве Тимӗрпе пӗрле В. Алмантай таврапӗлӳҫӗ, халӑх художникӗ Ю. Ювенальев, Аксар Сӗрмек хутшӑннӑ. Массӑллӑ информаци хатӗрӗсенчен те пулчӗҫ: телекуравран Марина Карягина журналистка , Чӑваш наци радиовӗнчен Роза Деменцова хутшӑнчӗҫ. Тӑкаксене пӗтӗмӗшле фонд хӑй ҫине илнӗ.

Авалхи Пӑлхар хулинче заповедник комплекс директорӗпе тӗлпулу пулчӗ.

Малалла...

«Хальхи самана» композицире

Ӗнер, чӳкӗн 16-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче Надежда Кирилловӑн пултарулӑх каҫӗ пулчӗ — унта Чӑваш Енӗн хисеплӗ артисткӑн, Митта Ваҫлей ячӗллӗ премийӗн лауриачӗн тӑванӗсем, юлташӗсем, тата ун пултарулӑхне кӑмӑллакансем пуҫтарӑнчӗҫ.

Уява хӑйех уҫрӗ — куракансем умне вӑл Константин Ивановӑн «Хальхи самана» сӑвӑллӑ композиципе тухрӗ.

Тӗрлӗ ҫынсем тав сӑмахӗсем тухса каларӗҫ, артиста саламларӗҫ.

Уявра ҫавӑн пекех Геннадий Айхин, Ҫеҫпӗл Мишшин, Любовь Мартьяновӑн, Петер Хусанкайӑн сӑввисемпе лартнӑ театрзациленӗ композицисем пулчӗҫ.

Уяври самантсем

Чыслав саманчӗ

Чӑваш патшалӑх университечӗн чӑваш филологийӗпе культура факультечӗн деканӗ В.Г. Родионов профессор нумай пулмасть «Раҫҫей Федерацийӗн тава тивӗҫлӗ ӑслӑлӑх ӗҫченӗ» хисеплӗ ята тивӗҫлӗ пулчӗ. Кун пирки чӑваш филологийӗпе культура факультечӗн сайчӗ пӗлтерет. Чыслав Правительство ҫуртӗнче иртнӗ.

Ҫак ята тивӗҫнӗ ятпа профессора эпир чун-чӗререн саламлатпӑр.

Хисеплӗ сайтҫӑсем! Хисеплӗ хӑнасем!

Чӳкӗн 26-мӗшӗнче Шупашкарти Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ ҫемье вулавӑшӗнче эпир хатӗрленӗ «Асамлӑх ҫулӗ» кӗнекен хӑтлавӗ (презентацийӗ) пулӗ! Пуҫламӑшӗ 13 сехет ҫурӑра!

Эсир ку кӗнекере 2008-2009 ҫулсенче Chuvash.Org сайт урлӑ ирттернӗ литература ӑмӑртӑвӗсенче малти вырӑнсене йышӑннӑ шкул ачисемпе вӗрентекенсен хайлавӗсемпе паллашма пултаратӑр.

Кӗнеке кӑларасси ҫӑмӑл ӗҫ мар. Пӗр сехетре ӑна кӑларма май ҫук. Чӑн та лайӑх пултӑр тесе пирӗн чылай вӑй хума тиврӗ. Хӑтлава эпир хайлавсен авторӗсене тата ӑна кӑларма пулӑшнӑ пур ҫынна та чӗнетпӗр!

Вулавӑш адресӗ: Шупашкар хули, Октябрь 50 ҫулӗн урамӗ, 3 ҫурт. Троллейбуссем: 2, 5, 6, 9, 16, 19. Маршрутлӑ таксисем: 45, 54, 55, 57. «Россия» хӑна ҫурчӗ» чарӑнура тухмалла.

Чӑваш наци вулавӑшӗ

Чӳкӗн 10-мӗшӗнче, юнкун, Чӑваш Республикин наци вулавӑшӗнче чӑваш ҫыравҫисен аслӑ пухӑвӗ иртрӗ. Пуху ларӑвне ҫыравҫӑсен пӗрлешӗвӗн ертӳҫи С.Л. Павлов уҫрӗ. Пушкӑртри ҫыравҫӑсем, пухӑва килеймен ҫыравҫӑсем каланӑ салам сӑмахӗсемпе, ӗҫ йӗркипе паллаштарчӗ. Юлашки 5 ҫул хушшинче чӑваш ҫыравҫисен пӗрлешӗвӗ пурнӑҫланӑ ӗҫсем ҫинчен каласа кӑтартрӗ, хак пачӗ. Ҫыравҫӑсен ӗҫӗсене хакласа пирӗн факультетра ӗҫлекен преподавательсем те сӑмах каларӗҫ: В.Г. Родионов профессор паянхи критикӑпа литература пӗлӗвӗн аталанӑвӗ пирки, В.А. Абрамов доцент прозӑпа ӗҫлекен авторсен пултаруллӑхӗ, хальтерех тухнӑ илемлӗ хайлавсен пахалӑхӗ пирки, И.В. Софронова доцент паянхи ача-пӑча литературин аталанӑвӗ пирки.

Самани ҫӑмӑлах мар пулин те йывӑрлӑхсене пӑхмасӑрах литературӑмӑр аталаннине, ҫӗнӗ авторсем пичетленнине ырласа палӑртрӗҫ вӗсем. Паллӑрах хайлавӗсене туллин хак пама тӑрӑшрӗҫ.

Малалла...

Ыран, чӳкӗн 12-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтӗнче М.С. Спиридоновӑн «Чувашский орнамент. Чӑваш эрешӗ. The chuvash ornament» (пухса хатерлекенӗ, ӳнер концепцине тӑваканӗ, ӑслӑлӑх редакторӗ — А.А. Трофимов) кӗнеке-альбомӑн хӑтлавӗ (презентацийӗ) иртӗ. Пуҫламӑшӗ 11 сехетре.

Хӑтлава институт директорӗ Ю.Н. Исаев, культура министрӗ Р.М. Лизакова, вӗренӳ министрӗ Г.П. Чернова, экономикӑлла аталанупа суту-илӳ министрӗ И.Б. Моторин хутшӑнӗҫ. А.А. Трофимов, М.Г. Кондратьев, Р.Ф. Федотов (Чӑваш Ен художникӗсен пӗрлӗхӗн председателӗ), В.Я. Шакров (Тӑвай район пуҫлӑхӗн ӗҫне туса пыракан), В.В. Петров (Енӗш Нӑрваш ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ), Н.И. Садюков (М.С. Спиридонов музей-хваттерӗн заведующийӗ) пухӑннисем умӗнче хӑйсен сӑмахне калӗҫ.

Спиридонов Моисей Спиридонович — паллӑ чӑваш художникӗ. 1890 ҫулхи авӑнӑн 24-мӗшӗнче Ҫӗрпӳ уесӗнчи (халӗ Тӑвай районӗ) Енӗш Нӑрвашра ҫуралнӑ. 1981 ҫулхи пушӑн 31-мӗшӗнче Шупашкарта вилнӗ. 1933 ҫултанпа СССРти ӳнерҫисен пӗрлешӗвӗнче.

Малалла...

ЧПГӐИ ҫурчӗ

«Хавал» чӑваш обществӑлла организацийӗпе «Ӑнӑҫу чӗлхи» ют чӗлхесен шкулӗ Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗ пулӑшнипе ҫамрӑксемпе ҫитӗннисем валли чӑваш чӗлхе курсӗсем ирттересшӗн. Вӗренӳ институтӑн вулав пӳлӗменче юнкунпа кӗҫнерникун иртмелле. Тӳлевлӗ пулӗ — 8 урокшӑн 1 000 тенкӗ кӑларса пама тивӗ.

Чӳкӗн 17-мӗшӗнче (17:30) йӗркелекенсем пухӑнса вӗрентӗве епле ирттересси пирки калаҫӗҫ.

ЧПГӐИ адресӗ: Мускав проспекчӗ, 29, 1-мӗш корпус. Унта 3, 4, 7, 12, 21 номерлӗ троллейбуссемпе тата 1, 15, 22, 23 автобуссемпе ҫитме пулать. «Студентсен хули» чарӑнура тухмалла.

Тӗплӗнрех пӗлес текенсем ҫак адреспа ҫитме пултараҫҫӗ: Ленин пр., 12-Б (212-мӗш офис). Ыйтса пӗлмелли инҫесас/факс: (8352) 23-02-03. Ҫавӑн пекех информацие club12972450 («В контакте» социаллӑ тетел) ушкӑнра, карас инҫесасӑн 8-927-848-62-23 (Татьяна), 8-902-328-50-51 (Александр) номерӗсемпе пӗлме пулать.